18η Οκτωβρίου 1981: 43 χρόνια από την άνοδο του ΠΑΣΟΚ και του Ανδρέα Παπανδρέου στην εξουσία
Η ιστορική ημέρα
Το διακριτό στίγμα του Ανδρέα Παπανδρέου
Η «ώρα της Αλλαγής» είχε φτάσει. Έπειτα από 7 χρόνια στην αντιπολίτευση (ελάσσονα και αξιωματική), πλέον είχε έρθει η ώρα «να μιλήσει ο λαός».
Το βράδυ της 18/10/1981 είναι καταγεγραμμένο στην ιστορική μνήμη της πολιτικής ζωής της Ελλάδας αλλά και των απλών πολιτών, ίσως σαν ένα από τα πιο δυνατά συναισθήματα της ζωής τους. Άλλωστε, ήταν η πραγμάτωση του συνθήματος «το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση, ο λαός στην εξουσία». Οι εκλογικές νίκες ήρθαν και στην πορεία αλλά πάντα, η πρώτη φορά είναι μοναδική.
Μετά από μισό αιώνα κυριαρχίας της Δεξιάς -με μικρά διαλείμματα προοδευτικής παρένθεσης- αλλά και περιθωριοποίησης των προοδευτικών φωνών του τόπου, «η Βαστίλη έπεσε». Το «ενωμένο ΠΑΣΟΚ» υπό την προσωπικότητα και τους μαεστρικούς χειρισμούς του Ανδρέα Παπανδρέου άφησε πίσω τις παθογένειές του επιτυγχάνοντας την ομοιογένεια, διαμορφώνοντας διακριτό στίγμα και αφήνοντας στην άκρη τις κατά τόπους προσωπικές τακτικές.
Το ΠΑΣΟΚ σε εκείνες τις εκλογές κέρδισε ποσοστό 48,06%, έναντι 35,86% της Νέας Δημοκρατίας και 10,93% του ΚΚΕ. Mάλιστα, ενδεικτικά είναι και τα πρωτοσέλιδα της εποχής.
Χαρακτηριστικές ήταν η Εθνική Συμφιλίωση με αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, συνταξιοδότηση των αγωνιστών, παραχώρηση άδειας επιστροφής των πολιτικών προσφύγων του Δημοκρατικού Στρατού στην Ελλάδα, την ενοποίηση των Σωμάτων Ασφαλείας με την δημιουργία της Ελληνικής Αστυνομίας. Επίσης, σημαντική ήταν η ίδρυση των ΤΕΙ, η αναβάθμιση και ενίσχυση της βασικής και Μέσης εκπαίδευσης, καταργήθηκε ο θεσμός της προίκας και νομιμοποιήθηκε ο πολιτικός γάμος, με ενοποίηση των δικαιωμάτων των εκτός γάμου παιδιών με τα δικαιώματα γεννημένων σε γάμο.
Φυσικά, στα οικονομικά δόθηκαν μεγάλες αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, θεσμοθέτηση η σταδιακή αύξηση των τελευταίων, επεκτάθηκε η πενθήμερη εργασία και η ετήσια άδεια τεσσάρων εβδομάδων, ενώ η ίδρυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας αποτέλεσε μία από τις μεγαλύτερες τομές στη ζωή των Ελλήνων πολιτών.
Το βράδυ της 18/10/1981 είναι καταγεγραμμένο στην ιστορική μνήμη της πολιτικής ζωής της Ελλάδας αλλά και των απλών πολιτών, ίσως σαν ένα από τα πιο δυνατά συναισθήματα της ζωής τους. Άλλωστε, ήταν η πραγμάτωση του συνθήματος «το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση, ο λαός στην εξουσία». Οι εκλογικές νίκες ήρθαν και στην πορεία αλλά πάντα, η πρώτη φορά είναι μοναδική.
Μετά από μισό αιώνα κυριαρχίας της Δεξιάς -με μικρά διαλείμματα προοδευτικής παρένθεσης- αλλά και περιθωριοποίησης των προοδευτικών φωνών του τόπου, «η Βαστίλη έπεσε». Το «ενωμένο ΠΑΣΟΚ» υπό την προσωπικότητα και τους μαεστρικούς χειρισμούς του Ανδρέα Παπανδρέου άφησε πίσω τις παθογένειές του επιτυγχάνοντας την ομοιογένεια, διαμορφώνοντας διακριτό στίγμα και αφήνοντας στην άκρη τις κατά τόπους προσωπικές τακτικές.
Το ΠΑΣΟΚ σε εκείνες τις εκλογές κέρδισε ποσοστό 48,06%, έναντι 35,86% της Νέας Δημοκρατίας και 10,93% του ΚΚΕ. Mάλιστα, ενδεικτικά είναι και τα πρωτοσέλιδα της εποχής.
Οι πρώτες 100 ημέρες
Στις πρώτες 100 ημέρες έλαβαν χώρα τεράστιες -έως και αδιανόητες για την εποχή- αλλαγές, με καινοτόμες μεταρρυθμίσεις.Χαρακτηριστικές ήταν η Εθνική Συμφιλίωση με αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, συνταξιοδότηση των αγωνιστών, παραχώρηση άδειας επιστροφής των πολιτικών προσφύγων του Δημοκρατικού Στρατού στην Ελλάδα, την ενοποίηση των Σωμάτων Ασφαλείας με την δημιουργία της Ελληνικής Αστυνομίας. Επίσης, σημαντική ήταν η ίδρυση των ΤΕΙ, η αναβάθμιση και ενίσχυση της βασικής και Μέσης εκπαίδευσης, καταργήθηκε ο θεσμός της προίκας και νομιμοποιήθηκε ο πολιτικός γάμος, με ενοποίηση των δικαιωμάτων των εκτός γάμου παιδιών με τα δικαιώματα γεννημένων σε γάμο.
Φυσικά, στα οικονομικά δόθηκαν μεγάλες αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, θεσμοθέτηση η σταδιακή αύξηση των τελευταίων, επεκτάθηκε η πενθήμερη εργασία και η ετήσια άδεια τεσσάρων εβδομάδων, ενώ η ίδρυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας αποτέλεσε μία από τις μεγαλύτερες τομές στη ζωή των Ελλήνων πολιτών.