Πριγκίπισσα Αλίκη: Το σπαρακτικό γράμμα στον γιο της πρίγκιπα Φίλιππο λίγο πριν τον θάνατό της - "Να είσαι γενναίος και να θυμάσαι…"
Η μυθιστορηματική ζωή της
Η πριγκίπισσα Αλίκη της Ελλάδας και της Δανίας, κωφή, διαγνώστηκε με σχιζοφρένεια, έσωζε Εβραίους στην Ελλάδα της κατοχής, οργάνωνε συσσίτια, έγινε μοναχή και κορυφαία φιλάνθρωπος
Γεννημένη ως Αλίκη του Μπάτενμπεργκ, μητέρα του πρίγκιπα Φίλιππου έζησε μία ζωή μυθιστορηματική.
Κωφή, διαγνώστηκε με σχιζοφρένεια, έσωζε Εβραίους στην Ελλάδα της κατοχής, οργάνωνε συσσίτια, έγινε μοναχή και κορυφαία φιλάνθρωπος. Η πριγκίπισσα Αλίκη της Ελλάδας και της Δανίας.
Η πριγκίπισσα Αλίκη του Μπάτενμπεργκ ήταν σύζυγος του πρίγκιπα Ανδρέα της Ελλάδας, γιου του βασιλιά Γεωργίου Α’ και μητέρα του πρίγκιπα Φίλιππου, μετέπειτα συζύγου της βασίλισσας Ελισάβετ του Ηνωμένου Βασιλείου, Δούκα του Εδιμβούργου.
Το πραγματικό της όνομα ήταν Βικτώρια Αλίκη Ελισάβετ Ιουλία Μαρία και γεννήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου του 1885. Πέθανε στον ύπνο της στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ σε ηλικία 84 ετών, στις 5 Δεκεμβρίου 1969.
Το σπαρακτικό γράμμα της στον γιο της πρίγκιπα Φίλιππο λίγο πριν τον θάνατό της
Πριν φύγει από τη ζωή έγραψε στον «αγαπημένο της Φίλιππο» και του είπε να «είναι γενναίος».
Η σπαρακτική επιστολή της πριγκίπισσας Αλίκης στον πρίγκιπα Φίλιππο έγραφε:
«Αγαπημένε μου Φίλιππε να είσαι γενναίος και να θυμάσαι ότι δεν θα σε αφήσω ποτέ και ότι θα με βρίσκεις πάντα όταν με χρειάζεσαι περισσότερο. Με όλη την αφοσιωμένη αγάπη μου, η μαμά σου».
Μητέρα και ο γιος δεν ήταν όλη τους τη ζωή μαζί. Ο Φίλιππος δεν έβλεπε τη μητέρα του για επτά ολόκληρα χρόνια μετά τον εγκλεισμό της σε σανατόριο. Εκείνος ήταν εννέα ετών.
Η πριγκίπισσα Αλίκη με τον γιο της πρίγκιπα Φίλιππο
Η ζωή της πριγκίπισσας Αλίκης
Η πριγκίπισσα Αλίκη γεννήθηκε τον Φεβρουάριο του 1885 στο κάστρο του Γουίνδσορ, παρουσία της προγιαγιάς της, Βικτωρίας, και μεγάλωσε ως Αγγλίδα πριγκίπισσα.
Το πανέμορφο μωρό θα φέρει σε αμηχανία τους γονείς της αφού αντιλήφθηκαν ότι είναι κωφή.
Και όμως η Αλίκη, δεν ήταν μόνο πανέμορφη αλλά και πανέξυπνη αφού σύντομα κατόρθωσε να διαβάζει τα χείλη για να μπορεί να επικοινωνεί με τους συνομιλητές της.
Μιλούσε αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και ελληνικά αφού μόλις 17 χρονών παντρεύτηκε τον πρίγκιπα Ανδρέα της Ελλάδας και της Δανίας, γιο του Έλληνα Βασιλιά Γεωργίου Α’, που κεραυνοβολήθηκε από το σπάνιο αυτό πλάσμα με τη μοναδική ομορφιά.
Οι δυο τους γνωρίστηκαν το 1902 στη στέψη του νέου βασιλιά της Βρετανίας στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Ερωτεύτηκαν σφόδρα και έναν χρόνο αργότερα παντρεύτηκαν στο Ντάρμσταντ.
Μέχρι το 1914, το ζευγάρι είχε αποκτήσει τέσσερις κόρες – τις πριγκίπισσες Μαργαρίτα, Θεοδώρα, Καικιλία και Σοφία.
Μετά το γάμο τους, το ζευγάρι ήρθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στα βασιλικά ανάκτορα.
Η οικογένεια έμενε τότε στο Τατόι και μετά τον θάνατο του Γεωργίου Α’ μετακόμισαν στο παλάτι του Μον Ρεπό στην Κέρκυρα, όπου γέννησε το πέμπτο της παιδί, τον Φίλιππο, ο οποίος αργότερα θα παντρευτεί την βασίλισσα Ελισάβετ της Βρετανίας.
Μετά την ήττα στη Μικρά Ασία και τη Δίκη των Έξι, ο πρίγκιπας Ανδρέας κάθησε στο εδώλιο, καθώς θεωρήθηκε και αυτός υπεύθυνος για την καταστροφή. Ο πρίγκιπας κατηγορήθηκε για ανυπακοή και οδηγήθηκε σε ξεχωριστή δίκη αλλά την τελευταία στιγμή παρενέβησαν οι Βρετανοί και σώθηκε, αλλά εξορίστηκε από την Ελλάδα και εγκαταστάθηκε με την οικογένεια του στο Παρίσι.
Υπέστη νευρικό κλονισμό το 1930
Στη Γαλλία, ζούσαν με ελεημοσύνες από συγγενείς. Τα ταραχώδη χρόνια προκάλεσαν πίεση στην Αλίκη, της οποίας οι φλογερές θρησκευτικές πεποιθήσεις είχαν γίνει πιο εκκεντρικές με τα χρόνια.
Υπέστη νευρικό κλονισμό το 1930.
Άρχισε να ακούει φωνές και πίστευε ότι επικοινωνούσε με τον Θεό και άλλες θρησκευτικές οντότητες και ότι μπορεί να θεραπεύει τους αρρώστους.
Η κατάστασή της επιδεινώνεται και την αναλαμβάνει ο διάσημος ψυχαναλυτής Σίγκμουντ Φρόιντ, ο οποίος και αποφασίζει ότι πρέπει να μπει σε πρόωρη εμμηνόπαυση και δίνει εντολή να υποβληθεί σε ηλεκτροσόκ και να δεχθούν οι ωοθήκες της καταιγίδα από ακτίνες Χ προκειμένου να σκοτώσει τη λίμπιντό της.
Η θεραπεία αυτή πιστεύεται ότι προκάλεσε την πρόωρη εμμηνόπαυση. Δεν υπάρχει επίσης καμία ένδειξη ότι η ίδια η Αλίκη συναίνεσε στη διαδικασία.
Οι γιατροί διέγνωσαν παρανοϊκή σχιζοφρένεια στην Αλίκη και τελικά αντί για άσυλο στην Ελβετία κλείστηκε σε σανατόριο για πάνω από 2 χρόνια. Ο Φίλιππος ήταν μόλις εννέα ετών.
Τον πήγαν για πικνίκ με τη γιαγιά του και όταν επέστρεψε, η μητέρα του είχε φύγει.
Κατά τη διάρκεια της παιδικής του ηλικίας, ο Φίλιππος μετακινούνταν σε οικοτροφεία σε Αγγλία και τη Σκωτία.
Κατά τη διάρκεια των διακοπών του μετακινούνταν από συγγενή σε συγγενή, συμπεριλαμβανομένου του θείου του λόρδου Μαουντμπάττεν.
Ο πατέρας του Φίλιππου, πρίγκιπας Ανδρέας, εγκατέλειψε εν τω μεταξύ ουσιαστικά τη σύζυγό του για να πάει να ζήσει στη γαλλική Ριβιέρα με την ερωμένη του, παρά το γεγονός ότι δεν πήραν ποτέ διαζύγιο. Ο πρίγκιπας Αντρέας πέθανε το 1944 στο Μονακό.
Η πριγκίπισσα Αλίκη βγήκε από το σανατόριο το 1932.
Ο Φίλιππος δεν ξαναβρέθηκε ποτέ με τη μητέρα του παρά μόνο όταν έγινε 16 ετών, το 1937, στην κηδεία της αδελφής του Καικιλίας, η οποία είχε πεθάνει σε αεροπορικό δυστύχημα.
Το 1938, η πριγκίπισσα Αλίκη επέστρεψε στην Ελλάδα. Κατά την διάρκεια της Κατοχής έκανε συσσίτια και βοηθούσε ορφανοτροφεία σε όλη τη χώρα. Ακόμα και όταν οι Βασιλείς έφυγαν από την Ελλάδα εκείνη έμεινε και ντυμένη μοναχή ταξίδευε σε όλο τον κόσμο για να μαζεύει χρήματα προκειμένου να κάνει φιλανθρωπίες.
Η Αλίκη ήθελε ο Φίλιππος να επιστρέψει μαζί της στην Αθήνα αλλά εκείνος είχε ήδη αρχίσει να χαράζει το μέλλον του στο Βασιλικό Ναυτικό, οπότε η μητέρα του έμεινε μόνη της στην Ελλάδα.
Την περίοδο του πολέμου, η Αλίκη είναι στην Αθήνα, χωρίς την οικογένειά της, όμως με μια νέα υψηλή αποστολή: σώζει όσους περισσότερους Εβραίους μπορεί από τους Γερμανούς.
Ο αδελφός της, Λόρδος Μαουντμπάττεν, της έστελνε δέματα με τρόφιμα τα οποία μοίραζε σε όσους είχαν ανάγκη.
Έμενε αρχικά στο Κολωνάκι, στη συνέχεια στην οδό Ακαδημίας και μετά στην Πατριάρχου Ιωακείμ.
Ολόκληρη η οικογένεια Κοέν διεσώθη από την Αλίκη που τους έκρυβε στο σπίτι της στην Αθήνα και απόφευγε τις εφόδους της Γκεστάπο επιστρατεύοντας το γεγονός ότι είναι κωφή και κάνοντας ότι δεν καταλαβαίνει.
Χρόνια μετά το Ισραήλ της απένειμε την μεγαλύτερη τιμή που δίνει σε όσους προστάτευσαν τους Εβραίους από τους Ναζί, ενώ πριν δυο χρόνια, μέλη της οικογένειας Κοέν ζήτησαν από την κυβέρνηση του Ισραήλ να δώσει το όνομα της Αλίκης σε έναν δρόμο της Ιερουσαλήμ. Εκεί που ετάφη, κατόπιν επιθυμίας της, κοντά στο Όρος των Ελαιών.
Όταν η Γκεστάπο άρχισε να υποψιάζεται και ανέκρινε την πριγκίπισσα, εκείνη χρησιμοποίησε την κώφωσή της ως δικαιολογία για να μην απαντήσει στις ερωτήσεις τους.
«Υποψιάζομαι ότι ποτέ δεν της πέρασε από το μυαλό ότι η πράξη της ήταν κατά κάποιο τρόπο ξεχωριστή», δήλωσε ο πρίγκιπας Φίλιππος όταν επισκέφθηκε τον τάφο της το 1994.
«Ήταν ένα άτομο με βαθιά θρησκευτική πίστη και θα θεωρούσε ότι ήταν μια απολύτως ανθρώπινη πράξη προς τους συνανθρώπους της που βρίσκονταν σε κίνδυνο».
Μετά τον πόλεμο, ο Φίλιππος έκανε πρόταση γάμου στην Ελισάβετ με ένα δαχτυλίδι που περιείχε διαμάντια από την τιάρα της μητέρας του.
Η Αλίκη πούλησε τα υπόλοιπα κοσμήματά της και άλλα πολύτιμα αντικείμενα που είχε ως μέλος της βασιλικής οικογένειας για να δημιουργήσει το δικό της θρησκευτικό τάγμα, τη Χριστιανική Αδελφότητα της Μάρθας και της Μαρίας, το 1949, και έγινε καλόγρια.
Η μορφή της, με τα γκρι ρούχα της μοναχής και ένα τσιγάρο να κρέμεται διαρκώς από την άκρη των δαχτύλων της έγινε εμβληματική στην Αθήνα. Ο σεβασμός της βασίλισσας Ελισάβετ για την πεθερά της ήταν συγκινητικός, ενώ συνδέθηκε βαθιά με την εγγονή της Άννα, που βρήκε στο πρόσωπο της γιαγιάς της το πρότυπο που ζητούσε: μια γυναίκα δυνατή, ασυμβίβαστη, που έζησε όπως ήθελε παρά τους προσωπικούς της δαίμονες.
Συνέχισε να χτίζει ένα μοναστήρι και ένα ορφανοτροφείο σε ένα φτωχό προάστιο της Αθήνας.
Η πριγκίπισσα Αλίκη παρέμεινε στην Ελλάδα μέχρι το 1967. Μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου ο γιος της Φίλιππος της ζήτησε να επιστρέψει στο Μπάκινγχαμ.
Εκείνη αρχικά αρνήθηκε μέχρι που ο πρίγκιπας Φίλιππος έστειλε ένα αεροπλάνο και ένα ειδικό αίτημα της βασίλισσας για να τη φέρει στην πατρίδα της.
Πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής της ζώντας στο παλάτι του Μπάκιγχαμ με τον γιο και τη νύφη της.
Ο Χιου Βίκερς έγραψε στο βιβλίο του Alice: Princess Andrew of Greece, πώς η μητέρα και ο γιος «έμοιαζαν πολύ για να συμφωνούν σε όλα».
Είπε πώς η πριγκίπισσα Άννα θυμόταν ότι «έβλεπε τον πατέρα της να βγαίνει από το δωμάτιο της γιαγιάς της, εκνευρισμένος και να εκτοξεύει βρισιές».
Πέθανε το 1969. Ήταν 84 ετών. Αρχικά ετάφη στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου στο Γουίνδσορ, αλλά το 1988, 19 χρόνια μετά το θάνατό της, ικανοποιήθηκε η τελευταία επιθυμία της να μεταφερθεί η σορός της στην Ιερουσαλήμ στο Όρος των Ελαιών και να ταφεί με την οικογένειά της.
«Ο τόπος ταφής της, η υπέροχη εκκλησία της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής με τον χρυσό θόλο, στους πρόποδες του Όρους των Ελαιών, βρίσκεται στην Ανατολική Ιερουσαλήμ – ένα από τα πιο ευαίσθητα σημεία της Μέσης Ανατολής», ανέφερε τότε η Daily Mail.
Ο πρίγκιπας Γουίλιαμ επισκέφθηκε τον τάφο της το 2018 κατά την τελευταία ημέρα της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή.