Συρία: Τρεις συγκλονιστικές ιστορίες που δείχνουν τη φρίκη του καθεστώτος Άσαντ - Ο νεκρός, η αγνοούμενη και το θαύμα της επανένωσης
Πάνω από 130.000 τα θύματα
Η πτώση του καθεστώτος Άσαντ επέτρεψε στους ανθρώπους στη Συρία να θρηνήσουν δημόσια τις απώλειές τους και να μοιραστούν την ελπίδα τους για δικαιοσύνη
Μέσα σε λίγους μήνες η κατάσταση στη Συρία άλλαξε σχεδόν ριζικά. Οι δρόμοι της Δαμασκού πλημμύρισαν την Πέμπτη με πολίτες που πανηγύριζαν την αναχώρηση του Μπασάρ αλ-Άσαντ για τη Ρωσία, σε μια εξέλιξη που σηματοδότησε το τέλος της πάνω από 50 χρόνια βίαιης κυριαρχίας της οικογένειάς του.
Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της δημόσιας κηδείας του Μαζέν αλ-Χαμάντα, ενός από τους πιο γνωστούς επιζώντες βασανιστηρίων στις φυλακές του καθεστώτος πριν από την εξαφάνισή του το 2020, η χαρά έδωσε τη θέση της στη θλίψη. Η χώρα τώρα καλείται να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι πολλοί από τους 130.000 αγνοούμενους ίσως έχουν χαθεί για πάντα.
Σε μια αγρυπνία που ακολούθησε στην κοντινή πλατεία αλ-Χιτζάζ, χιλιάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά έκλαιγαν και αγκαλιάζονταν, κρατώντας συχνά φωτογραφίες των δικών τους αγνοούμενων αγαπημένων προσώπων. Η αρχική ευφορία που επικράτησε μετά την ανακάλυψη επιζώντων σε φυλακές καθώς οι αντικαθεστωτικοί εισέβαλαν στη Δαμασκό έχει αρχίσει να ξεθωριάζει. Πολλές οικογένειες, γεμάτες αγωνία, έψαξαν σε φυλακές, νεκροτομεία και κατέφυγαν σε αρχεία και έγγραφα του καθεστώτος, αλλά δεν βρήκαν κανένα ίχνος των δικών τους ανθρώπων.
Διαβάστε ακόμα: Συρία: "Ανοιχτή πληγή" τα χαμένα χημικά του Άσαντ - Από τις γιγάντιες δεξαμενές με αέρια μουστάρδας, μέχρι το νευροτοξικό παράγοντα σαρίν
Ωστόσο, η δημόσια αυτή έκφραση θλίψης θα ήταν αδιανόητη μόλις πριν από μία εβδομάδα, όταν η Συρία βρισκόταν ακόμα υπό καθεστώς αστυνομοκρατίας. Η πτώση του καθεστώτος Άσαντ επέτρεψε στους ανθρώπους να θρηνήσουν δημόσια τις απώλειές τους και να μοιραστούν την ελπίδα τους για δικαιοσύνη.
Συρία: Τρεις ιστορίες που μαρτυρούν τη βαρβαρότητα του καθεστώτος Άσαντ
Μαζέν αλ-Χαμάντα: Το σύμβολο της αντίστασης
Ανάμεσα στις πολλές ιστορίες φρίκης που αποκαλύφθηκαν, ξεχωρίζει αυτή του Μαζέν αλ-Χαμάντα, ενός ακτιβιστή που έζησε και μίλησε για την απόλυτη βαρβαρότητα του καθεστώτος. Ο αλ-Χαμάντα, ένας από τους πρώτους διαδηλωτές κατά του Άσαντ, συνελήφθη το 2012 και υπέστη φρικτά βασανιστήρια για σχεδόν δύο χρόνια στις φυλακές της συριακής κυβέρνησης. Μεταξύ άλλων, είχε περιγράψει βασανιστήρια που περιλάμβαναν σωματική και ψυχολογική βία, ενώ είχε αναγκαστεί να ομολογήσει εγκλήματα που δεν διέπραξε.
Η ιστορία του έγινε γνωστή μέσω ενός ντοκιμαντέρ, όπου μίλησε για τις εμπειρίες του, ελπίζοντας να ευαισθητοποιήσει τη διεθνή κοινότητα για τα εγκλήματα του καθεστώτος. Ωστόσο, το 2020, επιστρέφοντας στη Συρία υπό ψευδείς υποσχέσεις, συνελήφθη ξανά και εξαφανίστηκε. Μόλις πριν από λίγες ημέρες, μετά την πτώση του καθεστώτος, η σορός του βρέθηκε σε ένα νοσοκομείο της Δαμασκού, υπενθυμίζοντας τις τελευταίες πράξεις βίας του καθεστώτος ακόμη και λίγο πριν από την κατάρρευσή του.
Ράνια αλ-Αμπάσι: Η οικογενειακή τραγωδία
Η ιστορία της Ράνια αλ-Αμπάσι, μιας οδοντιάτρου και πρώην πρωταθλήτριας σκακιού, συγκλονίζει με τη φρίκη και την αδικία που τη συνοδεύει. Η αλ-Αμπάσι, μητέρα έξι παιδιών, συνελήφθη το 2013 μαζί με όλη της την οικογένεια μετά από μια απλή φιλανθρωπική πράξη: παρείχε βοήθεια σε μια οικογένεια που είχε πληγεί από την πολιορκία του καθεστώτος. Από τότε, η ίδια, ο σύζυγός της και τα παιδιά της, ηλικίας από ενός έως 14 ετών, δεν έχουν εμφανιστεί ποτέ ξανά.
Η αδελφή της, Ναΐλα, δεν έχει σταματήσει να ψάχνει, τηλεφωνώντας σε κάθε πιθανό σημείο και μιλώντας με όποιον θα μπορούσε να δώσει πληροφορίες για την τύχη τους. Οι προσπάθειές της έχουν οδηγήσει σε διεθνείς εκστρατείες για την απελευθέρωση της Ράνια, ενώ η υπόθεση της έχει τραβήξει την προσοχή οργανώσεων όπως η Διεθνής Αμνηστία.
Παρά τις αδιάκοπες προσπάθειές της, δεν έχει καταφέρει να ανακαλύψει κανένα στοιχείο για την οικογένεια. Όπως λέει η ίδια, «Ο τύραννος έφυγε, αλλά χωρίς δικαιοσύνη δεν θα υπάρξει ειρήνη».
Ταλ αλ-Μαλούχι: Μια σπάνια αχτίδα ελπίδας
Μέσα στο σκοτάδι των ιστοριών βασανιστηρίων και εξαφανίσεων, η απελευθέρωση της Ταλ αλ-Μαλούχι αποτελεί μια από τις λίγες φωτεινές στιγμές μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ.
Η Ταλ, μια νεαρή μπλόγκερ και ποιήτρια, συνελήφθη το 2009, μόλις στα 19 της, επειδή έγραφε ποιήματα για την πολιτική κατάσταση στη Συρία. Κατηγορήθηκε άδικα για κατασκοπεία υπέρ των Ηνωμένων Πολιτειών και φυλακίστηκε μετά από μια μυστική δίκη.
Η υπόθεσή της έγινε σύμβολο της καταπίεσης στη Συρία, ενώ οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο ζήτησαν την απελευθέρωσή της. Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος, η Ταλ αφέθηκε ελεύθερη και οι πρώτες φωτογραφίες της, όπου φοράει ένα μαντήλι με τα χρώματα της συριακής αντιπολίτευσης, γεμίζουν αισιοδοξία όσους εξακολουθούν να πιστεύουν σε μια ελεύθερη Συρία. Ωστόσο, οι πληγές των ετών φυλάκισης παραμένουν, και η αποκατάστασή της θα χρειαστεί χρόνο.