Αλλοτινές Πρωτοχρονιές: Πώς υποδέχονταν το νέο έτος οι κάτοικοι της Ελλάδας τα παλιά χρόνια
«Η Αθήνα στη δεκαετία του ’50»
Οι ποδοσφαιρικές αναµετρήσεις των «αιωνίων», οι θεατρικές παραστάσεις, οι ευχές των πολιτικών και τα πλούσια δώρα που έβγαιναν από τις κληρωτίδες
Πρωτοχρονιά. Φεύγει ο παλιός ο χρόνος και όλοι γιορτάζουν, προσδοκώντας σε µια ακόµη καλύτερη χρονιά αυτοί που δεν πέρασαν και άσχηµα την προηγούµενη και σε καλύτερη αυτοί για τους οποίους το δωδεκάµηνο που είχε περάσει δεν ήταν ιδιαίτερα γενναιόδωρο. Πάντα όµως η πρώτη του νέου έτους γεµίζει όλους µε µία πρωτόγνωρη αισιοδοξία, την οποία όλοι σε όλο τον κόσµο περιµένουν για να γιορτάσουν όσο καµιά άλλη συµβολική ηµεροµηνία ή επέτειο. Ο Γιάννης Καιροφύλας, στο όλο νοσταλγία βιβλίο του «Η Αθήνα στη δεκαετία του ’50», περιγράφει ως εξής την Πρωτοχρονιά του 1950:
«Την Πρωτοχρονιά του 1950 υποδέχτηκαν οι Αθηναίοι και οι Αθηναίες µε περισσότερη από άλλοτε αισιοδοξία (σ.σ. για το γεγονός ότι η Ελλάδα θα διήνυε ουσιαστικά τον πρώτο ανέµελο χρόνο, µετά από έναν µεγάλο Πόλεµο και έναν αιµατηρότατο Εµφύλιο). Την υποδέχτηκαν στα κοσµικά κέντρα και τις πολυάριθµες ταβέρνες που είχαν οργανώσει τα συνήθη ρεβεγιόν, αλλά και στα σπίτια τους, µε τις καθιερωµένες τέτοιες χρονιάρες µέρες συγκεντρώσεις συγγενών και φίλων. Πολλές αθηναϊκές οικογένειες υποδέχτηκαν τον καινούργιο χρόνο και µε τον πατροπαράδοτο τζόγο, έτσι για το καλό, όπως έλεγαν ανέκαθεν και οι πιο σεσηµασµένοι χαρτοπαίκτες.
*Το περιοδικό «ΕΙΚΟΝΕΣ» της Ελένης Βλάχου είχε επιλέξει ως πολιτικό θέμα να ντύνει Αϊ Βασίληδες τους πολιτικούς αρχηγούς και κορυφαίες προσωπικότητες και τους ζητούσε να πουν τι θα έφερνα ως δώρα
Για την Πρωτοχρονιά του 1966 το περιοδικό «Εικόνες» της Ελένης Βλάχου είχε επιλέξει ένα πρωτότυπο θέµα. Πολιτικό. Είχε ντύσει Αϊ-Βασίληδες τους πολιτικούς αρχηγούς και κορυφαίες προσωπικότητες και τους ζητούσε τι θα έφερναν ως δώρα. Ποικίλες ήταν οι απαντήσεις των πολιτικών, αναλόγως όχι µόνο των θέσεών τους, αλλά και της πολιτικής φόρτισης από τα γνωστά γεγονότα του 1965. Π.χ. ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο οποίος είχε πέσει από την εξουσία τον Ιούλιο του 1965, είπε ότι «θα έφερνε την ∆ηµοκρατία». Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, αρχηγός της ΕΡΕ, είχε ευχηθεί να φέρει ο Αϊ-Βασίλης τη Χάρη του Θεού που εγγυάται το πολυτιµότερο αγαθό: να µην πηγαίνει χαµένος ο ιερός κόπος των χεριών µας. Ο Αθανασιάδης Νόβας, πρώην πρωθυπουργός, θα έφερνε το «γαργάλα τα, γαργάλα τα», που ήταν µία ποιητική ρίµα από ποίηµά του και που είχαν κάνει παντιέρα στη Βουλή οι βουλευτές της Ενώσεως Κέντρου και της Ε∆Α. Ο δε Πασαλίδης, πρόεδρος της Ε∆Α, θα έφερνε το γνωστό αριστερό τροπάριο: την αποκατάσταση της συνταγµατικής οµαλότητας, τη λαϊκή κυριαρχία και την πλήρη κατοχύρωση της εθνικής ανεξαρτησίας.
*Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής
«Την Πρωτοχρονιά του 1950 υποδέχτηκαν οι Αθηναίοι και οι Αθηναίες µε περισσότερη από άλλοτε αισιοδοξία (σ.σ. για το γεγονός ότι η Ελλάδα θα διήνυε ουσιαστικά τον πρώτο ανέµελο χρόνο, µετά από έναν µεγάλο Πόλεµο και έναν αιµατηρότατο Εµφύλιο). Την υποδέχτηκαν στα κοσµικά κέντρα και τις πολυάριθµες ταβέρνες που είχαν οργανώσει τα συνήθη ρεβεγιόν, αλλά και στα σπίτια τους, µε τις καθιερωµένες τέτοιες χρονιάρες µέρες συγκεντρώσεις συγγενών και φίλων. Πολλές αθηναϊκές οικογένειες υποδέχτηκαν τον καινούργιο χρόνο και µε τον πατροπαράδοτο τζόγο, έτσι για το καλό, όπως έλεγαν ανέκαθεν και οι πιο σεσηµασµένοι χαρτοπαίκτες.
*Το περιοδικό «ΕΙΚΟΝΕΣ» της Ελένης Βλάχου είχε επιλέξει ως πολιτικό θέμα να ντύνει Αϊ Βασίληδες τους πολιτικούς αρχηγούς και κορυφαίες προσωπικότητες και τους ζητούσε να πουν τι θα έφερνα ως δώρα
Γέμισαν οι αίθουσες των κινηματογράφων
Ανήµερα την Πρωτοχρονιά γέµισαν όµως ασφυκτικά και οι αίθουσες σχεδόν όλων των κινηµατογράφων που πρόβαλλαν πολυδιαφηµισµένες ταινίες, αλλά γέµισαν περισσότερο οι κερκίδες στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, όπου για µποναµά στους φιλάθλους προσφέρθηκε ένας αγώνας µεταξύ των ‘‘αιωνίων’’ αντιπάλων Παναθηναϊκού και Ολυµπιακού για το Κύπελλο των Εορτών, που κατέληξε σε νίκη του πρώτου µε 1-0. Ακόµη γέµισαν από φανατικούς φίλους του λυρικού θεάτρου τα καθίσµατα στο Θέατρο ‘‘Ολύµπια’’ της οδού Ακαδηµίας, όπου ανήµερα την Πρωτοχρονιά σε δύο παραστάσεις, απογευµατινή και βραδυνή, παίχτηκαν ο ‘‘∆ον Πασκουάλε’’ και ‘‘Το ∆ακτυλίδι της Μάνας’’»Για την Πρωτοχρονιά του 1966 το περιοδικό «Εικόνες» της Ελένης Βλάχου είχε επιλέξει ένα πρωτότυπο θέµα. Πολιτικό. Είχε ντύσει Αϊ-Βασίληδες τους πολιτικούς αρχηγούς και κορυφαίες προσωπικότητες και τους ζητούσε τι θα έφερναν ως δώρα. Ποικίλες ήταν οι απαντήσεις των πολιτικών, αναλόγως όχι µόνο των θέσεών τους, αλλά και της πολιτικής φόρτισης από τα γνωστά γεγονότα του 1965. Π.χ. ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο οποίος είχε πέσει από την εξουσία τον Ιούλιο του 1965, είπε ότι «θα έφερνε την ∆ηµοκρατία». Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, αρχηγός της ΕΡΕ, είχε ευχηθεί να φέρει ο Αϊ-Βασίλης τη Χάρη του Θεού που εγγυάται το πολυτιµότερο αγαθό: να µην πηγαίνει χαµένος ο ιερός κόπος των χεριών µας. Ο Αθανασιάδης Νόβας, πρώην πρωθυπουργός, θα έφερνε το «γαργάλα τα, γαργάλα τα», που ήταν µία ποιητική ρίµα από ποίηµά του και που είχαν κάνει παντιέρα στη Βουλή οι βουλευτές της Ενώσεως Κέντρου και της Ε∆Α. Ο δε Πασαλίδης, πρόεδρος της Ε∆Α, θα έφερνε το γνωστό αριστερό τροπάριο: την αποκατάσταση της συνταγµατικής οµαλότητας, τη λαϊκή κυριαρχία και την πλήρη κατοχύρωση της εθνικής ανεξαρτησίας.
Διαµερίσµατα, µετρητά, αυτοκίνητα
Ενσάρκωνε τις ελπίδες εκατοµµυρίων Ελλήνων για ένα καλύτερο αύριο. Βεβαίως οι ελπίδες αυτές βασίζονταν πρωτίστως στην τύχη. Και την τύχη αυτή την κουβαλούσε ένα λαχείο, ίσως το δηµοφιλέστερο στην ιστορία των λαχνών. Ηταν το Λαχείο Συντακτών, ένα λαχείο που επί δεκαετίες, µέχρι τα χρόνια της χούντας, το διαχειριζόταν η Ενωση Συντακτών Ηµερησίων Εφηµερίδων Αθηνών, η γνωστή ΕΣΗΕΑ. Κάθε ∆εκέµβριο όλοι έτρεχαν να προµηθευτούν από τους λαχειοπώλες το συγκεκριµένο λαχείο που µοίραζε στους τυχερούς µετρητά, αυτοκίνητα, διαµερίσµατα, αλλά και πολυκατοικίες!Το 1928 η πρώτη εμφάνιση του λαχείου
Την πρώτη εµφάνισή του το λαχείο την είχε κάνει πριν από 96 χρόνια, το 1928. Κλήρωνε αρχικώς στον πρωτοχρονιάτικο χορό των δηµοσιογράφων της εποχής. Εκείνη την εποχή οι δηµοσιογράφοι δεν ήταν ιδιαιτέρως καλοπληρωµένοι και το λαχείο αποσκοπούσε στην οικονοµική ενίσχυση των µελών του κλάδου. Επτά χρόνια µετά, το 1935, το Λαχείο των Συντακτών µετατράπηκε σε αυτό που επί χρόνια ήξεραν και περίµεναν όλοι οι Ελληνες: ένας πανελλήνιος λαχνός που µοίραζε πλούσια δώρα, θα λέγαµε πρωτόγνωρα για τα δεδοµένα και τις οικονοµικές συνθήκες σκληρών για την επιβίωση ετών. Κλήρωνε την παραµονή κάθε Πρωτοχρονιάς και όλοι περίµεναν µε αγωνία την κλήρωση που θα τους έκανε πλούσιους. Οταν έγινε δικτατορία, το 1967, οι συνταγµατάρχες, που δεν καλόβλεπαν βεβαίως την ελευθερία του Τύπου, θέλησαν να καταφέρουν ένα πλήγµα στον κλάδο. Ετσι κατήργησαν το λαχείο που ενίσχυε τον δηµοσιογραφικό κόσµο µε τα έσοδά του και στη θέση του καθιέρωσαν ένα άλλο λαχείο που το ονόµαζαν Κρατικό. Για να αντικατασταθούν µε κάτι άλλο τα έσοδα από το Λαχείο Συντακτών, η δικτατορία δέχθηκε να δηµιουργηθεί ο Ενιαίος ∆ηµοσιογραφικός Οργανισµός Επικουρικής Ασφάλισης και Περίθαλψης, ο Ε∆ΟΕΑΠ, οι πόροι του οποίου προέρχονταν από το λεγόµενο αγγελιόσηµο. Το οποίο ήταν µία ποσοστιαία επιβάρυνση επί των διαφηµίσεων που καταχωρίζονταν στα έντυπα Μέσα ή µεταδίδονταν από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση.*Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής