Ο απερχόμενος πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζορτζ Τσούνης, μίλησε στον ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά 90,1, στην εκπομπή «Στον αέρα», και αναφέρθηκε στις σημαντικότερες στιγμές της θητείας του, ενώ αποκάλυψε και άγνωστες πτυχές της προσωπικής του ζωής.

Πώς περάσατε αυτή την περίοδο των γιορτών;

Ήταν πολύ ωραία. Πήγα στο Νυμφαίο και στη Φλώρινα για τα Χριστούγεννα και ήταν και τα γενέθλιά μου στις 26. Ήταν πανέμορφα. Η Ελλάδα έχει τόσο όμορφα χωριά. Ήταν η πρώτη φορά που πήγα εκεί και θα ξαναγυρίσω και στη Φλώρινα - όχι μόνο για τις πιπεριές. Οι άνθρωποι, τα χωριά, το φαγητό ήταν πολύ ωραίο. Όμως, θα ήθελα να πω για τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού Σημίτη, όπως και για εμάς στην Αμερική με τον πρόεδρο Κάρτερ. Ήταν πολύ καλοί άνθρωποι και έδωσαν μια ζωή να βοηθήσουν τον λαό.

Είχατε συναντήσει ποτέ τον πρόεδρο Κάρτερ;

Ναι, ήταν πολύ καλός άνθρωπος και δίδασκε στην εκκλησία του κάθε Κυριακή για όλη του τη ζωή. Ήταν άνθρωπος της εκκλησίας, άνθρωπος της οικογένειας, ο καλύτερος άνθρωπος που θα μπορούσες να γνωρίσεις στη ζωή σου. Δεν μιλάω πολιτικά, αν είσαι αριστερός ή δεξιός - ήταν πολύ καλός άνθρωπος.

Πρόσφατα επισφραγίστηκε η εκλογή Τραμπ. Εχουν περάσει τέσσερα χρόνια από την εισβολή στο Καπιτώλιο. Πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα, κατά τη γνώμη σας, αυτά τα τέσσερα χρόνια;

Λιγότερο από ό,τι οι άνθρωποι νομίζουν. Στην Αμερική, όπως και στην Ελλάδα, έχουμε Ρεπουμπλικανούς, Δημοκράτες, αλλάζουμε πρόεδρο, αλλάζει το Κογκρέσο, όπως και εδώ, ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ., όμως τα περισσότερα πράγματα δεν αλλάζουν. Τα περισσότερα πράγματα δεν έχουν αλλάξει. Είναι πολύ διαφορετικό πράγμα τα λόγια από τα έργα. Στις εκλογές λέγονται πάρα πολλά λόγια... Ο πρόεδρος Τραμπ ήταν πρόεδρος για τέσσερα χρόνια και τα περισσότερα πράγματα δεν έχουν αλλάξει. Για μένα, αυτό για το οποίο μπορώ να μιλήσω είναι οι σχέσεις της Αμερικής με την Ελλάδα. Δεκαπέντε χρόνια με τρεις προέδρους, ο πρόεδρος Ομπάμα, ο πρόεδρος Τραμπ και ο πρόεδρος Μπάιντεν, δύο διαφορετικά κόμματα και τρεις πολύ διαφορετικοί άνθρωποι, όμως τα πράγματα με την Ελλάδα και την Αμερική έχουν γίνει πιο καλά. Και στην Ελλάδα ήταν Παπανδρέου-ΠΑΣΟΚ, Σαμαράς-Ν.Δ., Τσίπρας-ΣΥΡΙΖΑ, Μητσοτάκης-Ν.Δ. και οι σχέσεις Αμερικής-Ελλάδας έχουν γίνει πιο καλές, πιο σφιχτές. Και νομίζω ότι αυτά τα χρόνια θα γίνουν ακόμα πιο καλές.

Με προλάβατε, γιατί αυτό είναι το Νο 1 ερώτημα που σας θέτουν αυτές τις ημέρες. Το αν, δηλαδή, με την αλλαγή στον Λευκό Οίκο, με την αλλαγή στην προεδρία των ΗΠΑ, αλλάζει κάτι στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία. Κατ’ αρχάς, το περιμένατε αυτό που συνέβη στη Συρία;

Εγώ είμαι ο πρέσβης από την Αμερική στην Ελλάδα. Δεν μπορώ να πω για τη Συρία. Γι’ αυτό είναι άλλοι άνθρωποι να το πουν. Όμως, για χρόνια στην Ελλάδα είχαν πρέσβη από το State Department, διπλωμάτη. Ο πρόεδρος Μπάιντεν μου ζήτησε -εγώ δεν είμαι διπλωμάτης- να έρθω να κάνω τη δουλειά.

Ένας Έλληνας της Διασποράς, ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας, γιος Ελλήνων από τον Πλάτανο, έναν τόπο που αγαπάτε πολύ, και έρχεστε εδώ και αναλαμβάνετε αυτήν τη θέση.

Αυτό μιλάει για κάτι. Έχουν την Ελλάδα τώρα σαν την Ιταλία, όπου είναι τα πράγματα τόσο καλά που βάζουν πρέσβη κάποιον από τη Διασπορά. Άρχισε με μένα και τώρα με την κ. Γκιλφόιλ, που ο πρόεδρος Τραμπ είπε ότι θα την προτείνει για τη θέση της πρέσβειρας. Αυτό μιλάει για ένα πράγμα και είναι πολύ σπουδαίο ότι οι σχέσεις Αμερικής και Ελλάδας είναι τόσο καλές που δεν χρειαζόμαστε να έχουμε διπλωμάτη για πρέσβη, γιατί τα πράγματα είναι ήσυχα. Στέλνουν διπλωμάτες σε αυτές τις χώρες που έχουν προβλήματα στις σχέσεις.

Επειδή αναφερθήκατε στην κ. Γκιλφόιλ, ποια είναι η διαδικασία;

Έπειτα από πόσο καιρό μπορεί να αναλάβει ο επόμενος πρέσβης; Δεν ξέρω, πρέπει να πάει στο Κογκρέσο, να γίνει ακρόαση στη Γερουσία. Σε δύο εβδομάδες θα έχουν καινούργιο πρόεδρο. Αυτός πρέπει να κάνει πρόταση. Η Ελλάδα πρέπει να πει «ναι, αποδέχομαι» και από εκεί πρέπει να κάνει μια ακρόαση, να πάει μέσα στο Κογκρέσο...

Άρα, μιλάμε για μήνες. Δεν είναι κάτι που γίνεται με την αλλαγή του προέδρου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και μέχρι να αναλάβει ο διάδοχός σας, ποιος εκτελεί τα καθήκοντα του πρέσβη;

Η κ. Ολσεν, που είναι η δεύτερη στην πρεσβεία, είναι Deputy Head of Mission. Η κ. Ολσεν είναι πολύ καλή, είναι 27 χρόνια στο State Department, σοβαρή γυναίκα, ξέρει την Ελλάδα και θα αναλάβει.

Εσείς την κ. Γκιλφόιλ τη γνωρίζετε;

Ναι.

Σίγουρα έχετε παρακολουθήσει όλη αυτή τη συζήτηση που άνοιξε. Πώς σας φάνηκε;

Αρχίσαμε να μιλάμε πολύ για την πρόταση του εκλεγμένου προέδρου. Σέβομαι το ότι ο πρόεδρος τη θέλει να έρθει στην Ελλάδα. Για μένα αυτό είναι το πιο σπουδαίο. Η κ. Γκλιφόιλ έχει τελειώσει νομικά, ήταν δικηγόρος, είναι έξυπνη, είναι ζεστή και ξέρω ότι δουλεύει πάρα πολύ. Δεν την ξέρω καλά, όμως πρέπει να δώσετε μια ευκαιρία να τη γνωρίσετε.

Ξέρετε, πριν από λίγους μήνες, μετά την εκλογή του προέδρου Τραμπ, το ρεπορτάζ για εμάς εδώ στην Ελλάδα έλεγε ότι θα είναι Έλληνας της Διασποράς και ο επόμενος πρέσβης. Θυμάμαι το είχαμε συζητήσει και μαζί ως σενάριο σε μια πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξη που είχατε την καλοσύνη να μου δώσετε. Δεν ξέρω αν θα απαντήσετε στο ερώτημα τι είναι καλύτερο, αλλά πώς λειτούργησε το γεγονός ότι είχαμε έναν πρέσβη από τη Διασπορά;

Νομίζω ήταν καλό. Ήξερα τη γλώσσα. Η μάνα μου είπε ότι τα ελληνικά μου είναι αρκετά φτωχά, όμως προσπάθησα. Τώρα, τον τρίτο χρόνο, είναι καλύτερα από όταν ξεκίνησα, το 2022. Ήξερα την Ελλάδα και ήξερα τα πράγματα που έπρεπε να λύσω. Αν μπορώ να πω στην κ. Γκιλφόιλ ένα πράγμα, είναι σεβασμός. Δεν μπορείς να πεις σε κανέναν, και ιδιαιτέρως σε έναν Έλληνα, «θα κάνεις ό,τι θέλουμε, γιατί εμείς είμαστε η Αμερική». Δεν ισχύει αυτό. Δεν ισχύει στο σπίτι μου, δεν ισχύει στη δουλειά και δεν ισχύει στα διπλωματικά.

Δηλαδή, το ότι «σου επιβάλλω», «θα κάνεις αυτό, γιατί εγώ είμαι η δυνατή χώρα».

Ναι. Για μένα και προπαντός για την Ελλάδα, που έχει υπερήφανους ανθρώπους. Οι Έλληνες είχαν υδραυλικά στα σπίτια τους χίλια χρόνια προτού αποκτήσουμε εμείς γλώσσα. Για παράδειγμα, έχουμε ένα πρόβλημα. Πρέπει να καθίσουμε κάτω και να το λύσουμε μαζί, με σεβασμό και συνεργασία. «Σε παρακαλώ, πες μου τη γνώμη σου»: αυτός είναι ο τρόπος να λύσουν τα προβλήματα και να έχουν σχέσεις βασισμένες στον σεβασμό.

Να μείνουμε σε αυτή τη δουλειά. Απομένουν κάτι λιγότερο από δύο εβδομάδες και επιστρέφετε στην άλλη σας πατρίδα, τις Ηνωμένες Πολιτείες, και στην οικογένειά σας. Αν σας ρωτήσω τώρα, που πια τελειώνει ο χρόνος, ποιο είναι το δυσκολότερο και ποιο είναι το σημαντικότερο πράγμα που πιστεύετε ότι κάνατε αυτά τα χρόνια εδώ, τι θα λέγατε;

Για την Αμερική και για μένα το πιο σημαντικό συμφέρον είναι με τους γείτονες να έχουν καλές σχέσεις και να είναι τα πράγματα ήσυχα. Και τα τελευταία δύο χρόνια τα πράγματα στο Αιγαίο έχουν ηρεμήσει και εύχομαι να κάνουμε όλοι δουλειά ώστε έτσι να παραμείνουν τα πράγματα.

Αυτό είναι το σημαντικότερο. Το δυσκολότερο ποιο ήταν; Σε αυτά τα τρία χρόνια, ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή, δηλαδή κάτι που συνέβη και ο πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα κλήθηκε να κάνει κάτι δύσκολο. Χαμογελάτε... Δεν ξέρω, θα μου απαντήσετε ή θα γράψετε βιβλίο σε δέκα χρόνια;

Καταλαβαίνω για πράγματα που έχουν γίνει το ’67 και το ’74 και καταλαβαίνω γιατί η Αμερική είχε κάνει λάθη αυτά τα χρόνια και υπήρχε αντιαμερικανισμός για χρόνια. Θυμάμαι, όταν ήρθα εδώ μικρό παιδί να καθίσω στο χωριό με τη γιαγιά μου και τον παππού μου, φωνάζανε: «Έξω οι Αμερικάνοι, έξω οι βάσεις, έξω από το ΝΑΤΟ». Τα θυμάμαι αυτά τα χρόνια και προσπάθησα να το αλλάξω αυτό, να δείξω στους Έλληνες και στην Ελλάδα ότι η Αμερική έχει σεβασμό για την πατρίδα μου, για τη χώρα όπου μεγάλωσαν οι γονείς μου, και ότι θέλει να δουλέψουν μαζί και εύχομαι να έχουμε καταφέρει τα πράγματα αυτά. Περπατάω παντού στην Ελλάδα. Σε κάθε πόλη όπου πηγαίνω βγαίνω έξω από το αυτοκίνητο και περπατάω, πηγαίνω στις ταβέρνες...

Σας αναγνωρίζουν;

Ναι.

Το ξέρετε ότι αυτό δεν είναι κάτι συνηθισμένο με τους πρέσβεις των ΗΠΑ. Δηλαδή, πρώτον, ο κόσμος δεν τους αναγνώριζε και, δεύτερον, και αν τους αναγνώριζε -αυτό που λέγατε-, δεν είναι ότι είχαν και μεγάλη χαρά οι Έλληνες. Είστε η εξαίρεση στον κανόνα μέχρι τώρα.

Όταν πηγαίνω σε μια ταβέρνα, σε ένα καφενείο, είναι μεγάλη χαρά μου και τιμή μου όταν άνθρωποι έρχονται στο τραπέζι ή εγώ πηγαίνω στο τραπέζι να τους χαιρετήσω, να γνωρίσω τα παιδιά τους, τους γονείς τους και να πει κάποιος: «Έχω συγγενείς στο Σικάγο ή στη Φιλαδέλφεια». Θέλω να μη βρεθεί ούτε ένας άνθρωπος να πει μια κακή λέξη για μένα. Τη φιλοξενία που μου έχουν δείξει, την καλοσύνη, την αγάπη που έχουν δείξει οι Έλληνες και η Ελλάδα σε μένα δεν θα τα ξεχάσω.

Στο κομμάτι της ασφάλειας, όταν ήρθατε, δεν σας είπαν ότι ο πρέσβης εδώ πρέπει να έχει πολύ αυξημένη ασφάλεια, γιατί ακριβώς υπάρχει και ο αντιαμερικανισμός για τον οποίο μιλήσατε; Νιώσατε ποτέ στην Ελλάδα...

Καθόλου.

Τώρα, βέβαια, ξεγλιστρήσατε κάπως ως διπλωμάτης, γιατί η ερώτησή μου ήταν αν ήρθε κάποια στιγμή που στην πρεσβεία χτύπησε ένα τηλέφωνο ή ήρθε ένα τηλεγράφημα από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και εκεί καταλάβατε ότι τα πράγματα είναι δύσκολα. Είτε ήταν κάτι που είχε να κάνει με την Τουρκία είτε κάποια άλλη κρίση.

Στη δουλειά μας αυτά τα πράγματα γίνονται, όμως ως σοβαροί άνθρωποι δεν μιλάμε για αυτά τα πράγματα. Θα σας πω ένα πράγμα: καλές σχέσεις με τον Τσίπρα, καλές σχέσεις με τον Ανδρουλάκη, καλές σχέσεις με τον Μητσοτάκη. Η συνεργασία με τον πρωθυπουργό πολύ, πολύ καλή, έχουμε κάνει σοβαρή δουλειά μαζί. Μεγάλο μυαλό και δουλεύει πάρα πολύ. Έχω πολύ σεβασμό για τον πρωθυπουργό της Ελλάδας και για τους Έλληνες. Έχουν κάνει καλή δουλειά εδώ και εύχομαι τα καλύτερα για την Ελλάδα και για τους Έλληνες. Σας αγαπάω πάρα πολύ και ευχαριστώ για τα τρία καλύτερα χρόνια της ζωής μου.

Τι είναι αυτό που κάνει αυτά τα τρία χρόνια τόσο σημαντικά; 

Η οικογένειά μου ήταν τόσο χαρούμενη, η γυναίκα μου, η Όλγα, η Ελένη, η Άννα...

Ελληνίδα και συγχωριανή σχεδόν...

Ναι, και η πρώτη γλώσσα των παιδιών μου ήταν τα ελληνικά. Δεν ήθελαν να φύγουν από την Ελλάδα. Ακόμη μου λένε: «Σε παρακαλώ, μπορούμε να πάμε πίσω;». Είναι πολύ ωραία η ζωή εδώ, η οικογένειά μου ήταν πάρα πολύ χαρούμενη. Έχουμε γνωρίσει πολύ καλούς ανθρώπους, νομίζω φίλους που θα τους έχω στη ζωή μου για πάντα.

Πείτε μου πώς θέλετε να σας θυμούνται οι Έλληνες. Να λένε «ο Τσούνης ήταν...».

Ένα παιδί από τον Πλάτανο. Ο πατέρας μου μού είπε: «Μην ξεχάσεις τις ρίζες σου». Είμαι ένα παιδί από τον Πλάτανο. Ένα παιδί που πέρασε τα καλύτερα καλοκαίρια του στο χωριό και τον πρώτο χρόνο που πήγα δεν είχαν νερό, δεν είχαν τουαλέτα.

Ήρθατε από την Αμερική, που ήταν μπροστά, και βρεθήκατε κάπου όπου οριακά είχε ρεύμα το χωριό.

Έμαθα τι πέρασαν οι γονείς μου στο χωριό. Φτώχεια, φτώχεια! Είχαν ευκαιρίες στην Αμερική. Όταν γεννήθηκα, ο πατέρας μου ήταν σερβιτόρος. Η Αμερική είναι μια χώρα που δίνει ευκαιρίες και θέλω ευκαιρίες για όλους. Να μη μας νοιάζει πώς γεννήθηκες, από πού ήρθες, να έχουν όλοι ευκαιρίες.

Τι θα κάνετε επιστρέφοντας στις Ηνωμένες Πολιτείες; Θα ασχοληθείτε με τις επιχειρήσεις της οικογένειάς σας;

Αυτό που έκανα. Θα πάω πίσω στις επιχειρήσεις, θα προσπαθήσω να βοηθήσω την Ελλάδα, όμως θα υπάρχει πρέσβης. Εγώ δεν θα είμαι πρέσβης, θα έχω σεβασμό για τη θέση και θα είμαι χαμηλών τόνων. Όμως, όλη τη ζωή μου προσπάθησα να βοηθήσω τις σχέσεις Αμερικής-Ελλάδας και αυτό θα κάνω όταν θα γυρίσω.

Μπορεί να ασχοληθείτε και με την πολιτική;

Όχι, αυτή δεν είναι η ζωή που θέλω. Πρώτα πατέρας, άνδρας, έχω business. Θα βοηθήσω ανθρώπους που, σαν τους γονείς μου, δεν είχαν λεφτά - ο πατέρας μου ήταν ορφανός. Πιστεύω ότι έχουμε υποχρέωση να βοηθήσουμε τον λαό.

Έχετε σκεφτεί να κάνετε μια πρωτοβουλία που θα βοηθάει Έλληνες;

Το έχω κάνει. Έχω κάνει 8-9 υποτροφίες σε πανεπιστήμια στην Αμερική για Ελληνόπουλα.

Εσείς προσωπικά;

Ναι, με δικά μου χρήματα. Χρήματά μου πηγαίνουν για υποτροφίες στα πανεπιστήμια για Ελληνόπουλα και θέλω να το μεγαλώσω. Θέλω Έλληνες στην Ελλάδα να έχουν ευκαιρίες στην Αμερική, προπαντός στα πανεπιστήμια, και να φέρω πιο πολλά Ελληνόπουλα από την Αμερική να έρθουν στην Ελλάδα να σπουδάσουν εδώ. Ο πατέρας μου μού είπε: «Μην ξεχάσεις τις ρίζες σου» και ήμουν πρώτης γενιάς στην Αμερική - οι γονείς μου μεγάλωσαν εδώ, στον Πλάτανο, και μετά πήγαν στην Αμερική. Πρώτη μου γλώσσα ήταν τα ελληνικά. Μεγάλωσα σε ένα ελληνικό σπίτι.

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο parapolitika.gr