Περίπου 50 επιζώντες από το ναζιστικό στρατόπεδο θανάτου του Άουσβιτς-Μπίρκεναου επιστρέφουν σήμερα, Δευτέρα (27/01) στον τόπο αυτό, προκειμένου να τιμήσουν την ημέρα της απελευθέρωσης. Μαζί τους θα παρευρεθούν ηγέτες κρατών, όπως ο βασιλιάς Κάρολος και άλλοι βασιλείς, ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν και ο Γερμανός πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ.

Διαβάστε ακόμα: Κιρ Στάρμερ: Επισκέφτηκε το Άουσβιτς και καταδίκασε "το δηλητήριο του αντισημιτισμού"

Αλλά θα είναι οι επιζώντες - οι περισσότεροι στα τέλη της δεκαετίας του '80 και των 90 - και όχι οι αξιωματούχοι, των οποίων οι φωνές θα ακουστούν κατά τη διάρκεια των εορτασμών στο στρατόπεδο, όπου δολοφονήθηκαν 1,1 εκατομμύριο άνθρωποι, στη συντριπτική τους πλειοψηφία Εβραίοι. Το μήνυμά τους είναι να πουν στον κόσμο τι συνέβη εδώ και να διασφαλίσουν ότι δεν θα ξανασυμβεί ποτέ.

«Το Άουσβιτς ήταν ένα εργαστήριο για τη δολοφονία ανθρώπων»

«Κάθε ψυχή σε αυτή τη γη έχει το δικαίωμα να ζει», λέει η Τζόνα Λακς, η οποία είναι τώρα 94 ετών και έφτασε με τις δίδυμες και μεγαλύτερες αδερφές της το 1944. «Το Άουσβιτς ήταν ένα εργαστήριο για τη δολοφονία ανθρώπων. Αυτό ήταν το καθήκον του και απέδειξε: ελάχιστοι επέζησαν από το Άουσβιτς».

Αν και οι θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της ημέρας έχουν ανέβει πολύ πάνω από το μηδέν και μεγάλο μέρος του χιονιού έχει λιώσει, πολλοί από τους ηλικιωμένους που έφτασαν για τις εορταστικές εκδηλώσεις της Δευτέρας είναι πλέον πολύ αδύναμοι, για να παραμείνουν έξω για πολύ. Αντ’ αυτού, μια τεράστια, θερμαινόμενη σκηνή έχει στηθεί πάνω από την «Πύλη του Θανάτου», όπως είναι γνωστή η είσοδος στο Μπίρκεναου.

Η ημέρα θα ξεκινήσει με τους επιζώντες και τον Πολωνό Πρόεδρο Aντρέι Ντούντα να καταθέτει στεφάνι στο «Τείχος του Θανάτου» στο πρώτο στρατόπεδο του Άουσβιτς, όπου πυροβολήθηκαν χιλιάδες Πολωνοί αιχμάλωτοι, Εβραίοι και Σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου. Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Kιρ Στάρμερ κατέθεσε ένα στεφάνι εδώ πρόσφατα και ήταν ακόμα εκεί το Σαββατοκύριακο. Η σκηνή αργότερα θα μεταφερθεί στο στρατόπεδο θανάτου στο Μπίρκεναου, γνωστό ως Άουσβιτς ΙΙ.

Κάθε μεγάλη επέτειος για την απελευθέρωση του στρατοπέδου από τα σοβιετικά στρατεύματα είναι διαφορετική. Πριν από τριάντα χρόνια, υπήρχε πολύ λιγότερο διεθνές ενδιαφέρον, καθώς ο διάσημος συγγραφέας Eλί Βίζελ οδήγησε μια μεγάλη ομάδα επιζώντων και συγγενών σε ένα από τα κρεματόρια που ανατινάχτηκαν από τους Ναζί πριν τραπούν σε φυγή.

Σημειώνεται πως το ο Άουσβιτς-Μπιρκενάου έγινε το σύμβολο της γενοκτονίας που διέπραξε η ναζιστική Γερμανία με θύματα έξι εκατομμύρια Εβραίους – το ένα εκατομμύριο από αυτούς, καθώς και περισσότεροι από 100.000 μη Εβραίοι, εξοντώθηκαν σε αυτό το στρατόπεδο μεταξύ 1940-45.

«Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τα 6 εκατομμύρια Εβραίους που δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ και όλα τα θύματα του Ολοκαυτώματος», υπογράμμισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χθες το βράδυ παραμονή της 80ής επετείου από την απελευθέρωση του στρατοπέδου συγκέντρωσης Άουσβιτς-Μπιρκενάου.

«Ενώ χάνονται και οι τελευταίοι επιζώντες, είναι καθήκον μας, ως Ευρωπαίοι, να θυμόμαστε αυτά τα ανείπωτα εγκλήματα και να τιμούμε τη μνήμη των θυμάτων», συμπλήρωσε στην ανάρτησή της στην πλατφόρμα Χ.

Σήμερα το μεσημέρι θα γίνει κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο Ολοκαυτώματος Ελλήνων Εβραίων στην Αθήνα

Στο μεταξύ, σήμερα στις 12 το μεσημέρι θα γίνει κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο Ολοκαυτώματος Ελλήνων Εβραίων στην Αθήνα από την Α.Ε. την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στο Θησείο, ενώ στις 7 το απόγευμα θα πραγματοποιηθεί η κεντρική εκδήλωση στο Παλιό Αμαξοστάσιο Ο.ΣΥ. Στις Βρυξέλλες, η έδρα της Επιτροπής φωταγωγήθηκε χθες, αποτίνοντας με αυτόν τον τρόπο φόρο τιμής στα θύματα του Ολοκαυτώματος.

Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ κατήγγειλε σήμερα τα συνθήματα που ακούστηκαν το Σάββατο σε μια προεκλογική συγκέντρωση της ξενοφοβικής Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), παραμονές της 80ής επετείου από την απελευθέρωση του στρατοπέδου εξόντωσης Άουσβιτς-Μπιρκενάου. Τα συνθήματα «έμοιαζαν όλα πολύ οικεία και ανησυχητικά. Ιδίως, λίγες ώρες πριν από την επέτειο της απελευθέρωσης του Άουσβιτς», έγραψε στην πλατφόρμα Χ ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Ο Τουσκ διευκρίνισε ότι αναφερόταν «στα λόγια που ακούσαμε από το στόμα των πρωταγωνιστών της συγκέντρωσης της AfD όταν αναφέρονταν στη «Μεγάλη Γερμανία» και την «ανάγκη να ξεχάσουμε τη γερμανική ενοχή για τα ναζιστικά εγκλήματα». Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς του απάντησε, σημειώνοντας ότι «συμφωνεί απολύτως» μαζί του.

Στη συγκέντρωση της AfD παρενέβη μέσω βιντεοκλήσης ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος Ίλον Μασκ, ο οποίος εκτίμησε ότι δίνεται μεγάλη έμφαση στα λάθη του παρελθόντος και οι Γερμανοί θα πρέπει να προχωρήσουν προς τα εμπρός. «Τα παιδιά δεν θα έπρεπε να είναι ένοχα για τα αμαρτήματα των παππούδων τους», είπε χαρακτηριστικά.