Οι αρχαιότεροι κάτοικοι του πλανήτη: Τα τεράστια ζώα που φτάνουν την ηλικία των 15.000 ετών και βρίσκονται στο βυθό της θάλασσας
Ενδεχομένως τα πρώτα ζώα που εμφανίστηκαν στον πλανήτη
Λίγοι γνωρίζουν ότι τα σφουγγάρια δεν ανήκουν απλά στο ζωικό βασίλειο, αλλά πρόκειται και για ιδιαίτερα συναρπαστικά ζώα όσον αφορά τις κινήσεις τους
Λίγοι γνωρίζουν ότι τα σφουγγάρια δεν ανήκουν απλά στο ζωικό βασίλειο, αλλά πρόκειται και για ιδιαίτερα συναρπαστικά ζώα όσον αφορά τις κινήσεις τους.
Τα ακίνητα ασπόνδυλα αποτελούν σημαντικό μέρος των οικοσυστημάτων στα οποία ζουν, καθώς και καταφύγιο για άλλα, μικρότερα ζώα. Επιπλέον, είναι πολύ πιο ανθεκτικά από ό,τι φαίνονται, ενώ όπως αναφέρει η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA): «Ο σκελετικός τύπος ενός σφουγγαριού προσαρμόζεται καλά στο εκάστοτε περιβάλλον του, επιτρέποντάς του να ζει σε σκληρές, βραχώδεις επιφάνειες ή σε μαλακά ιζήματα, όπως η άμμος και η λάσπη. Ορισμένα σφουγγάρια προσκολλώνται ακόμη και σε επιπλέοντα συντρίμμια! Σπάνια βρίσκονται εντελώς ελεύθερα».
Τα αφουγγάρια είναι ενδεχομένως τα πρώτα ζώα που εμφανίστηκαν στον πλανήτη και μπορούν να θεωρηθούν ότι είναι οι αρχαιότεροι ζωντανοί κάτοικοι.
Το σφουγγάρι Anoxycalyx Joubini είναι το μεγαλύτερο σφουγγάρι στον κόσμο και μπορεί να φτάσει σε διάμετρο έως και το 1,5 μέτρο και σε ύψος 1,95 μέτρο, ενώ ζει σε βάθη μεταξύ 15 και 144 μέτρων.
Οι επιστήμονες προσπάθησαν να εκτιμήσουν την ηλικία των ίδιων με βάση το πόσο γρήγορα αναπτύσσονται και, όπως αποδεικνύεται μέσα από τη μέτρησή τους για μια περίοδο 22 ετών, το A. Joubini χρειάζεται πολύ χρόνο για να μεγαλώσει.
Όπως εξηγεί μία ομάδα: «Το Anoxycalyx joubini είναι το μεγαλύτερο και πιο εμφανές σφουγγάρι στην Ανταρκτική και παρόλο που έχει παρατηρηθεί να φτάνει τα 2 μέτρα σε ύψος, δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ να εγκαθίσταται ή να μεγαλώνει, γεγονός που έχει οδηγήσει σε εκτιμήσεις για ακραία μακροζωία».
Στη μεγάλη αυτή διάρκεια ζωής θα μπορούσε να συμβάλει το σταθερό, ψυχρό περιβάλλον, το οποίο χρησιμεύει επίσης στην επιβράδυνση του μεταβολισμού του ζώου.
Σύμφωνα με τα μοντέλα ανάπτυξης της εν λόγω ομάδας, ένα από αυτά τα σφουγγάρια βρέθηκε να είναι περίπου 23.000 ετών, ενώ ανώτερες εκτιμήσεις λένε ότι τα ζώα θα μπορούσαν να ζήσουν έως και 40.000 χρόνια. Ωστόσο, αυτές οι ηλικίες μπορεί να είναι λίγο υπερβολικές, σύμφωνα με περαιτέρω ανάλυση.
Η θαλάσσια βιολόγος Dr. Susanne Gatti σε δημοσίευμα του 2002 εξηγεί: «Μελετώντας τέτοιες χρονικές κλίμακες πρέπει να σκεφτεί κανείς όχι μόνο τις βιολογικές επιπτώσεις αλλά και να λάβει υπόψη του τα γεωλογικά γεγονότα. Οι διακυμάνσεις της στάθμης της θάλασσας που σχετίζονται με το Τελευταίο Παγετώδες Μέγιστο (ή LGM, η πιο πρόσφατη περίοδος όπου τα στρώματα πάγου είχαν τη μεγαλύτερη έκταση μεταξύ 26.000 και 20.000 ετών πριν) πιθανόν να έχουν αφήσει την περιοχή του σφουγγαριού «ξεκρέμαστη», καθώς η στάθμη της θάλασσας κατά τη διάρκεια του LGM ήταν 105 - 130 μέτρα χαμηλότερη από ό,τι σήμερα. Επομένως, μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι κανένα θαλάσσιο ασπόνδυλο στην υφαλοκρηπίδα της Θάλασσας Ρος δεν μπορεί να είναι παλαιότερο από περίπου 15.000 χρόνια».
Συνέχισε λέγοντας ότι: «Παρ' όλα αυτά, πρέπει να συμπεράνουμε, ότι τα σφουγγάρια στην Ανταρκτική είναι μεταξύ των παλαιότερων, αν όχι οι πιο παλιοί ζωντανοί οργανισμοί σε αυτόν τον πλανήτη». Και πρόσθεσε: «Ακόμη και αν το A. Joubini στη Θάλασσα Ρος ήταν μόνο το μισό της ηλικίας που υποδηλώνει η καμπύλη ανάπτυξης, θα ήταν και πάλι μεγαλύτερο κατά 6.000 ετών και συνεπώς το παλαιότερο ζωντανό πλάσμα όχι μόνο στον ωκεανό αλλά και σε σύγκριση με τη χερσαία ζωή».
Το 1825 ένας επιστήμονας, μελετώντας ένα “ζωντανό” σφουγγάρι, παρατήρησε στο μικροσκόπιο ότι το νερό που έμπαινε στους πόρους του, όταν στη συνέχεια έβγαινε έξω από αυτό, έμοιζε να είναι διαφορετικό.
Με αυτόν τον τρόπο καταλήξανε στο συμπέρασμα ότι το σφουγγάρι ήταν ζώο, γιατί στην ουσία έχει ένα κοινό χαρακτηριστικό με τα ζώα, που δεν έχουν τα φυτά: εισάγει νερό μέσα του, αποσπάει από το νερό αυτό μικροσκοπικά φυτά και ζώα, τα καταναλώνει σαν τροφή, κι έπειτα αποβάλλει τα περιττώματα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το σφουγγάρι ανήκει στα κατώτερα επίπεδα του ζωικού βασιλείου. Ζει, αλλά δεν κινείται, δεν έχει κεφάλι, στόμα, μάτια, καρδιά, στομάχι, νεύρα και αισθήσεις. Αν το ακουμπήσουμε, δε νιώθει και δεν αντιδράει, δηλαδή κοινώς δεν έχει τα χαρακτηριστικά που έχουν άλλα ζώα που ανήκουν στο κατώτερο αυτό επίπεδο του ζωικού βασιλείου.
Τα ακίνητα ασπόνδυλα αποτελούν σημαντικό μέρος των οικοσυστημάτων στα οποία ζουν, καθώς και καταφύγιο για άλλα, μικρότερα ζώα. Επιπλέον, είναι πολύ πιο ανθεκτικά από ό,τι φαίνονται, ενώ όπως αναφέρει η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA): «Ο σκελετικός τύπος ενός σφουγγαριού προσαρμόζεται καλά στο εκάστοτε περιβάλλον του, επιτρέποντάς του να ζει σε σκληρές, βραχώδεις επιφάνειες ή σε μαλακά ιζήματα, όπως η άμμος και η λάσπη. Ορισμένα σφουγγάρια προσκολλώνται ακόμη και σε επιπλέοντα συντρίμμια! Σπάνια βρίσκονται εντελώς ελεύθερα».
Οι αρχαιότεροι κάτοικοι του πλανήτη: Τα τεράστια ζώα που φτάνουν την ηλικία των 15.000 ετών
Επιπλέον, αναφέρεται ότι: «Καθώς το νερό φιλτράρεται μέσα από το πορώδες εξωτερικό του σφουγγαριού, το ίδιο αποκτά κάποια κίνηση, λαμβάνει τροφή και οξυγόνο και αποβάλλει τα απόβλητα. Στο εσωτερικό του σφουγγαριού, μικροσκοπικές δομές που μοιάζουν με τρίχες και ονομάζονται flagella δημιουργούν «ρεύματα» για να φιλτράρουν τα βακτήρια από τα κύτταρα του σφουγγαριού και να παγιδεύουν την τροφή μέσα σε αυτά. Οι ισχυρές σκελετικές δομές τους βοηθούν τα σφουγγάρια να αντέχουν τον μεγάλο όγκο νερού που τα διαρρέει καθημερινά».Τα αφουγγάρια είναι ενδεχομένως τα πρώτα ζώα που εμφανίστηκαν στον πλανήτη και μπορούν να θεωρηθούν ότι είναι οι αρχαιότεροι ζωντανοί κάτοικοι.
Το μεγαλύτερο σφουγγάρι στον κόσμο
Το σφουγγάρι Anoxycalyx Joubini είναι το μεγαλύτερο σφουγγάρι στον κόσμο και μπορεί να φτάσει σε διάμετρο έως και το 1,5 μέτρο και σε ύψος 1,95 μέτρο, ενώ ζει σε βάθη μεταξύ 15 και 144 μέτρων.Οι επιστήμονες προσπάθησαν να εκτιμήσουν την ηλικία των ίδιων με βάση το πόσο γρήγορα αναπτύσσονται και, όπως αποδεικνύεται μέσα από τη μέτρησή τους για μια περίοδο 22 ετών, το A. Joubini χρειάζεται πολύ χρόνο για να μεγαλώσει.
Όπως εξηγεί μία ομάδα: «Το Anoxycalyx joubini είναι το μεγαλύτερο και πιο εμφανές σφουγγάρι στην Ανταρκτική και παρόλο που έχει παρατηρηθεί να φτάνει τα 2 μέτρα σε ύψος, δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ να εγκαθίσταται ή να μεγαλώνει, γεγονός που έχει οδηγήσει σε εκτιμήσεις για ακραία μακροζωία».
Στη μεγάλη αυτή διάρκεια ζωής θα μπορούσε να συμβάλει το σταθερό, ψυχρό περιβάλλον, το οποίο χρησιμεύει επίσης στην επιβράδυνση του μεταβολισμού του ζώου.
Σύμφωνα με τα μοντέλα ανάπτυξης της εν λόγω ομάδας, ένα από αυτά τα σφουγγάρια βρέθηκε να είναι περίπου 23.000 ετών, ενώ ανώτερες εκτιμήσεις λένε ότι τα ζώα θα μπορούσαν να ζήσουν έως και 40.000 χρόνια. Ωστόσο, αυτές οι ηλικίες μπορεί να είναι λίγο υπερβολικές, σύμφωνα με περαιτέρω ανάλυση.
Η θαλάσσια βιολόγος Dr. Susanne Gatti σε δημοσίευμα του 2002 εξηγεί: «Μελετώντας τέτοιες χρονικές κλίμακες πρέπει να σκεφτεί κανείς όχι μόνο τις βιολογικές επιπτώσεις αλλά και να λάβει υπόψη του τα γεωλογικά γεγονότα. Οι διακυμάνσεις της στάθμης της θάλασσας που σχετίζονται με το Τελευταίο Παγετώδες Μέγιστο (ή LGM, η πιο πρόσφατη περίοδος όπου τα στρώματα πάγου είχαν τη μεγαλύτερη έκταση μεταξύ 26.000 και 20.000 ετών πριν) πιθανόν να έχουν αφήσει την περιοχή του σφουγγαριού «ξεκρέμαστη», καθώς η στάθμη της θάλασσας κατά τη διάρκεια του LGM ήταν 105 - 130 μέτρα χαμηλότερη από ό,τι σήμερα. Επομένως, μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι κανένα θαλάσσιο ασπόνδυλο στην υφαλοκρηπίδα της Θάλασσας Ρος δεν μπορεί να είναι παλαιότερο από περίπου 15.000 χρόνια».
Συνέχισε λέγοντας ότι: «Παρ' όλα αυτά, πρέπει να συμπεράνουμε, ότι τα σφουγγάρια στην Ανταρκτική είναι μεταξύ των παλαιότερων, αν όχι οι πιο παλιοί ζωντανοί οργανισμοί σε αυτόν τον πλανήτη». Και πρόσθεσε: «Ακόμη και αν το A. Joubini στη Θάλασσα Ρος ήταν μόνο το μισό της ηλικίας που υποδηλώνει η καμπύλη ανάπτυξης, θα ήταν και πάλι μεγαλύτερο κατά 6.000 ετών και συνεπώς το παλαιότερο ζωντανό πλάσμα όχι μόνο στον ωκεανό αλλά και σε σύγκριση με τη χερσαία ζωή».
Η μελέτη ενός «ζωντανού» σφουγγαριού
Το 1825 ένας επιστήμονας, μελετώντας ένα “ζωντανό” σφουγγάρι, παρατήρησε στο μικροσκόπιο ότι το νερό που έμπαινε στους πόρους του, όταν στη συνέχεια έβγαινε έξω από αυτό, έμοιζε να είναι διαφορετικό.Με αυτόν τον τρόπο καταλήξανε στο συμπέρασμα ότι το σφουγγάρι ήταν ζώο, γιατί στην ουσία έχει ένα κοινό χαρακτηριστικό με τα ζώα, που δεν έχουν τα φυτά: εισάγει νερό μέσα του, αποσπάει από το νερό αυτό μικροσκοπικά φυτά και ζώα, τα καταναλώνει σαν τροφή, κι έπειτα αποβάλλει τα περιττώματα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το σφουγγάρι ανήκει στα κατώτερα επίπεδα του ζωικού βασιλείου. Ζει, αλλά δεν κινείται, δεν έχει κεφάλι, στόμα, μάτια, καρδιά, στομάχι, νεύρα και αισθήσεις. Αν το ακουμπήσουμε, δε νιώθει και δεν αντιδράει, δηλαδή κοινώς δεν έχει τα χαρακτηριστικά που έχουν άλλα ζώα που ανήκουν στο κατώτερο αυτό επίπεδο του ζωικού βασιλείου.
