Ο Γιάννος Παπαντωνίου είναι ένα από τα εµβληµατικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, παρών σε όλες τις µεγάλες στιγµές της διακυβέρνησης του κόµµατος που ίδρυσε στις 3 Σεπτεµβρίου του 1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου, από τις νευραλγικές θέσεις του υπουργού Εθνικής Οικονοµίας και Εθνικής Αµυνας, ενώ πριν από µερικές µέρες η ανακοίνωση του δικηγόρου του, Μιχάλη ∆ηµητρακόπουλου, «πάγωσε» τη χώρα, καθώς ανέφερε ότι διαγνώστηκε µε επιθετικό καρκίνο του προστάτη και αντιµετωπίζει σοβαρό πρόβληµα στη σπονδυλική στήλη.

Μάλιστα, όπως τονίζει ο δικηγόρος του, «δεν είναι πολύ µακριά η ώρα του αποχαιρετισµού».

Ο πρώην «τσάρος της Οικονοµίας», ο άλλοτε παντοδύναµος υπουργός Αµυνας, ο «αρχιτέκτονας» της εισόδου στην ΟΝΕ, ο άνθρωπος που βρισκόταν στο τιµόνι του οικονοµικού επιτελείου όταν έσκασε η «φούσκα» του Χρηµατιστηρίου, το τελευταίο διάστηµα δίνει τη µεγαλύτερη µάχη της ζωής του.

Μετά το Οικονοµικό της Νοµικής, συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήµιο του Ουισκόνσιν, ενώ ακολούθησε η Σορβόνη -ιστορία- και το διδακτορικό Οικονοµικών από το Κέιµπριτζ. Λίγο πριν από τον ερχοµό της «Αλλαγής» του Ανδρέα, δίδασκε σε φοιτητές του Οικονοµικού της Νοµικής Αθηνών, ενώ παράλληλα ήταν ενταγµένος στις γραµµές του ΚΚΕ Εσωτερικού.

Ηταν ήδη παντρεµένος µε τη Μαρία-Αµαλία Καρτάλη, µε την οποία γνωρίστηκαν στο Παρίσι, ερωτεύτηκαν και παντρεύτηκαν τον Μάιο του 1972 στην ίδια πόλη. Η σύζυγός του ήταν κόρη του Γεωργίου Καρτάλη, ενός προσώπου µε βαθιές σοσιαλδηµοκρατικές ρίζες και το οποίο είχε στενές σχέσεις µε τον Γεώργιο Παπανδρέου. Αµέσως κέντρισε το ενδιαφέρον του Ανδρέα Παπανδρέου και πολύ σύντοµα τοποθετήθηκε στην ευρωλίστα των εκλογών του 1981.

Κάπως έτσι ξεκίνησε η πορεία του στο ΠΑΣΟΚ.


Τα πρώτα χρόνια του

Παιδί µονογονεϊκής οικογένειας, έζησε τα παιδικά του χρόνια χωρίς την παρουσία του πατέρα του, καθώς γεννήθηκε το 1949 από ανύπαντρη µητέρα. Η Ευαγγελία Παπαντωνίου, που ήταν η πρώτη γυναίκα γενική διευθύντρια στην ιστορία της ελληνικής δηµόσιας διοίκησης, διατηρούσε σχέση µε τον δικηγόρο Παναγιώτη Πανόπουλο.

Χάθηκαν και ξανάσµιξαν µετά τον Πόλεµο, όταν ο παλιός σύντροφός της ήταν παντρεµένος µε άλλη γυναίκα. Ο Γιάννος γράφει στο βιβλίο του «Στάσεις και Αποστάσεις» πως όταν η µητέρα του έµεινε έγκυος και αυτός δίστασε να χωρίσει, κράτησε το παιδί µε δική της απόφαση. Εφυγε για το Παρίσι και γέννησε µόνη της µε τη συµπαράσταση στενής της φίλης, που ζούσε στη γαλλική πρωτεύουσα.

Επειτα από λίγους µήνες επέστρεψαν και οι δύο στο σπίτι της µητέρας του στα Εξάρχεια, όπου ο µικρός Γιάννος ανατράφηκε διαβάζοντας και παίζοντας βιολί κοντά στην αφοσιωµένη µάνα του, τον παππού του Κυριάκο, που είχε διατελέσει νοµικός σύµβουλος του Ελευθέριου Βενιζέλου, και τη γιαγιά του Ελένη. Εξελέγη βουλευτής Α' Αθηνών µε το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 1989 (Ιουνίου), του 1990, του 1993, του 1996, του 2000 και του 2004. Το 1994 πήρε στα χέρια του το χαρτοφυλάκιο της Οικονοµίας.

Η πρώτη φορά που βρέθηκε στην οδό Νίκης ήταν για να διαδεχθεί τον Γιώργο Γεννηµατά, ο οποίος έφυγε νικηµένος από τον καρκίνο. Παρέµεινε στο τιµόνι του υπουργείου Οικονοµικών έως το 2001, σε µία περίοδο όπου προετοιµαζόταν η είσοδος της χώρας στην ΟΝΕ. Γι’ αυτό άλλωστε και τον αποκαλούσαν «αρχιτέκτονα» της επιτυχίας. Ωστόσο οι επικριτές του είχαν να λένε ότι µε εκείνον στον τιµόνι της Οικονοµίας προκλήθηκε η «φούσκα» του Χρηµατιστηρίου. Τον Οκτώβριο του 2001 διαδέχθηκε στο Πεντάγωνο τον Ακη Τσοχατζόπουλο και βρέθηκε στο επίκεντρο εξαιτίας των εξοπλιστικών προγραµµάτων.

Η συγκεκριµένη υπόθεση οδήγησε στη σύσταση της λεγόµενης προανακριτικής επιτροπής, µε στόχο να εντοπιστούν οι πολιτικές και ποινικές ευθύνες για τις υπερτιµηµένες προµήθειες αµυντικού υλικού και τις πιθανές δωροδοκίες που συνδέονται µε αυτές τις συµφωνίες.

Ο κ. Παπαντωνίου και συνεργάτες του κατηγορήθηκαν για ξέπλυµα, διαφθορά και παράνοµες πληρωµές µιζών. Η υπόθεση κατέληξε στις δικαστικές αίθουσες, µε τον πρώην υπουργό, αφού πρώτα βρέθηκε στη φυλακή, να αθωώνεται κάνοντας λόγο για δικαίωση.


Γιάννος Παπαντωνίου: Η λίστα Λαγκάρντ και η Ελβετία

Το 2012, το χαρακτηριστικό χαµόγελο του Γιάννου Παπαντωνίου έσβησε. Στις 28.10 έγινε γνωστό ότι το όνοµα της συζύγου του φιγούραρε στη λεγόµενη λίστα Λαγκάρντ.

Η πρώτη του αντίδραση ήταν να διαψεύσει κατηγορηµατικά την είδηση. Ωστόσο λίγο καιρό αργότερα το παραδέχθηκε και υποστήριξε πως επρόκειτο για χρήµατα που είχαν κατατεθεί από τον πρώην σύζυγό της στην Ελβετία για τα παιδιά τους.

Στη συνέχεια, ο κ. Παπαντωνίου και η σύζυγός του µετακόµισαν στην Ελβετία, στη χώρα που επέλεξαν να µεταφέρουν και τους τραπεζικούς λογαριασµούς τους. Το 2018, ο Γιάννος Παπαντωνίου και η σύζυγός του, Σταυρούλα Κουράκου, οδηγήθηκαν στη φυλακή για την υπόθεση των εξοπλιστικών προγραµµάτων. ∆εκαεπτά µήνες αργότερα, ο πρώην υπουργός και η σύζυγός του θα αθωωθούν οµόφωνα. Μάλιστα ο κ. Παπαντωνίου κατέγραψε την εµπειρία του εγκλεισµού του σε βιβλίο. Οι δικαστικές του περιπέτειες τελείωσαν τον Σεπτέµβριο του 2024, όταν και το Τριµελές Εφετείο Κακουργηµάτων τον αθώωσε λόγω αµφιβολιών, παρά την αντίθετη άποψη του εισαγγελέα.