Prem Watsa: Ποιος είναι ο Ινδοκαναδός μεγιστάνας, που επενδύει στην Ελλάδα
Prem Watsa, όπως λέμε "Γουόρεν Μπάφετ του Καναδά"
Τι είδε στην Ελλάδα ο μεγαλοεπενδυτής Prem Watsa και την επέλεξε για να επενδύσει δισεκατομμύρια κατά τα πέτρινα χρόνια της κρίσης
Μαριαννα Μαρμαρα
Είναι γνωστός και ως ο «Γουόρεν Μπάφετ του Καναδά». Τα τελευταία 15 χρόνια o Prem Watsa επενδύει στην Ελλάδα, την οποία και έχει χαρακτηρίσει από το 2023 ως την «καλύτερη χρηματιστηριακή αγορά του κόσμου». Συγκεκριμένα, κατά τις εργασίες του 8ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών είχε δηλώσει, πριν καν η χώρα επανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα: «Η Ελλάδα είναι αρκετά μικρή και έρχεται από πολύ χαμηλή βάση, γι’ αυτό είναι η καλύτερη χρηματιστηριακή αγορά του κόσμου». «Η Ελλάδα βρίσκεται σε εξαιρετική θέση, έχει ξεπεράσει τις δυσκολίες κι έχει μπει σε έναν άρτιο κύκλο ανάπτυξης» είχε προσθέσει.
Διαβάστε ακόμα Big Deal Μυτιληναίου με Prem Watsa: Me μεγαλύτερο ποσοστό στη Metlen η Fairfax
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο Prem Watsa γεννήθηκε στις 5 Αυγούστου του 1950 στην Ινδία. Αφότου αποφοίτησε από το σχολείο, μετακόμισε στο Λονδίνο κι από εκεί στο Οντάριο όπου έλαβε από το Πανεπιστήμιο του Δυτικού Οντάριο MBA. Όπως έχει γίνει γνωστό, όταν έφυγε από την Ινδία για το Ηνωμένο Βασίλειο είχε στην τσέπη του 8 δολάρια και προκειμένου να καταφέρει να σπουδάσει πωλούσε ηλεκτρικές συσκευές.
Το 1984 αφότου εργάστηκε σε μεγάλη ασφαλιστική εταιρεία, ίδρυσε με το πρώην αφεντικό του, Τόνι Χάμπλιν, την επενδυτική εταιρεία Hamblin Watsa Investment Counsel. Το 1985, ο Watsa ανέλαβε την Markel Financial, μια μικρή καναδική ασφαλιστική εταιρεία μεταφοράς φορτηγών, που ήταν στα όρια της χρεοκοπίας, και τη μετονόμασε σε Fairfax Financial Holdings. Συνέβαλε καθοριστικά στο να αναγεννηθεί και να αναπτυχθεί τόσο πολύ που έφτασε να μετρά το 2012 ετήσια έσοδα της τάξης των 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ το 2022 τα κεφάλαια που διαχειριζόταν ξεπερνούσαν τα 60 δισ. δολάρια.
Τον Ιανουάριο του 2012, έγινε γνωστό πως επρόκειτο να διοριστεί στο διοικητικό συμβούλιο της Research In Motion (RIM), τον Αύγουστο του 2013 παραιτήθηκε, αλλά κράτησε την επένδυσή του στην εταιρεία, στην ανάκαμψη της οποίας συνέβαλε καθοριστικά. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, η BlackBerry ανακοίνωσε ότι είχε υπογράψει μια επιστολή προθέσεων για εξαγορά από την Fairfax Financial Holdings σε μια συμφωνία 4,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Τον Απρίλιο του 2017, ο Prem Watsa επέστησε την προσοχή στις ανησυχίες για μια φούσκα ακινήτων στο Τορόντο. Σύμφωνα με τον επιχειρηματία, οι περισσότερες καναδικές τράπεζες δεν μπορούν να επιβιώσουν από μια πτώση 50% στην αξία των ακινήτων. «Θα πέσουν, και πολλοί άνθρωποι θα ζημιωθούν» είχε πει ο Prem Watsa κατά τη διάρκεια της ετήσιας γενικής συνέλευσης του fund Fairfax.
Ο ίδιος θεωρείται παγκόσμιος γκουρού των επενδύσεων και το γεγονός πως το 2010, εν μέσω βαθιάς κρίσης, αποφασίζει να επενδύσει στην Ελλάδα 1,5 δισ. ευρώ έκανε πολλούς να θεωρήσουν πως η χώρα έχει προοπτικές, ενώ το 2023 οι επενδύσεις του στη χώρα μας είχαν ξεπεράσει τα 3 δισ. ευρώ. Πρώτη του επένδυση η επενδυτική εταιρεία ακινήτων, Grivalia, και έπειτα η Eurobank. Επεκτάθηκε στη Eurolife Ασφαλιστική και έχει ποσοστό στον πρώην Όμιλο Μυτιληναίου, νυν Metlen, ενώ συμμετέχει και στον Ant1+. «Οι εταιρείες αυτές διαθέτουν έξυπνες, εργατικές και υψηλής συνοχής διοικητικές ομάδες. Διαθέτουν επίσης ισχυρό ιστορικό επιτυχίας και πολλά υποσχόμενες προοπτικές» είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στο Βήμα της Κυριακής τον Οκτώβριο του 2023.
Μάλιστα, χτες ανακοινώθηκε πως Prem Watsa και Ευάγγελος Μυτιληναίος ενισχύουν περαιτέρω τη συνεργασία τους, με τη Fairfax να αυξάνει το ποσοστό της στη Metlen στο 8,35%. Υπενθυμίζεται ότι τον Φεβρουάριο η έμμεση συμμετοχή της Fairfax, του Ινδοκαναδού δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία, στη Metlen του Ευάγγελου Μυτιληναίου αυξήθηκε στο 6,43% από 4,68% που κατείχε προηγουμένως. Σήμερα, οι δύο εταιρείες θα συνάψουν ανταλλάξιμο ομόλογο ύψους 110 εκατ. ευρώ, με το οποίο η Fairfax θα έχει το δικαίωμα να αποκτήσει 2,75 εκατ. μετοχές της Metlen στην τιμή των 40 ευρώ, εντός δύο ετών.
Το One&Only Aesthesis στα Αστέρια Γλυφάδας © Grivalia
Όσο για την τραπεζική επένδυση του Watsa στην Ελλάδα, που είναι βασικός μέτοχος της Eurobank, ο CEO της Fairfax αναγκάστηκε έπειτα από τις πιέσεις των εποπτικών αρχών, επικαλούμενες όρια και κανόνες Βασιλείας, να μειώσει το ποσοστό του στο 33%. Έτσι, στα τέλη Ιανουαρίου, ο επικεφαλής του ομίλου Fairfax -που απέδειξε εμπράκτως την εμπιστοσύνη του στην Τράπεζα, εξαγοράζοντας πλειοψηφικό πακέτο τα πέτρινα χρόνια των ανακεφαλαιοποιήσεων (η Eurobank ήταν η μόνη που δεν ανακεφαλαιοποιήθηκε από το ΤΧΣ)- διέθεσε μέσω accelerated Book building το 2,2% των μετοχών του, συγκεντρώνοντας 186 εκατ. ευρώ.
Το 2023, ο Ινδοκαναδός επιχειρηματίας επεκτάθηκε και στα media, καθώς το fund Fairfax απέκτησε μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου το 15% του ΑΝΤ1+.
Γιατί επέλεξε την Ελλάδα; Ίσως η απάντηση έρχεται από τα χείλη του ίδιου του Prem Watsa, ο οποίος είχε στο παρελθόν αποκαλύψει για τον τρόπο που αποφασίζει να επενδύσει, τα εξής: «Κατ’ αρχάς, πάντα σκέφτομαι και επενδύω μακροπρόθεσμα. Έτσι έκανα και τα πρώτα μου χρήματα. Μια επιτυχημένη επένδυση εξαρτάται από την ποιότητα της ομάδας. Μια ικανή και ηθική ομάδα διαχείρισης μπορεί να ξεπεράσει κάθε εμπόδιο. Αναζητώ διαχειριστές που να είναι έξυπνοι, επιμελείς, να δουλεύουν σκληρά και να έχουν ομαδικό πνεύμα».
Φωτογραφία από παλαιότερη συνάντηση του Prem Watsa με τον Κυριάκο Μητσοτάκη ©ΑΠΕ-ΜΠΕ
Όσο για το τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα, ώστε να συνεχίσει να είναι επενδυτικά ελκυστική, είχε δηλώσει: «Η αφοσίωση της κυβέρνησης στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις και η αναζωογόνηση της οικονομίας σηματοδοτούν ένα ελπιδοφόρο μέλλον για την Ελλάδα ως επενδυτικό προορισμό». Για αυτό άλλωστε δεν θα πρέπει να θεωρείται και τυχαίο ότι όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισκεφθεί τον Καναδά πριν από έναν ακριβώς χρόνο, παρακάθισε σε δείπνο που παρέθεσε προς τιμήν του ο Prem Watsa. Και όπως είχε αποκαλύψει η στήλη Big Mouth, μαζί με τον Prem Watsa βρίσκονταν και 20 περίπου κορυφαία στελέχη της καναδικής επενδυτικής κοινότητας, μεταξύ των οποίων οι CEOs των δύο μεγαλύτερων τραπεζών του Καναδά, που εκτιμούν ότι η Ελλάδα αποτελεί σημαντικό επενδυτικό προορισμό. Επίσης, στο γεύμα παρακάθισε και ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, αλλά και εκπρόσωποι μεγάλων εταιρειών, όπως είναι οι Guardian Capital Group, Fairfax Holdings, CIBC, Triple Group of Companies, IMCO, LCBO, Portage Venture Capital, CPPIB, Eldorado Gold, Scotiabank, Norton Rose. Τα θέματα που συζήτησαν, πολλά, όπως η ελληνική οικονομία, η ανάπτυξη της χώρας μας και οι δυνατότητες επενδύσεων σε αυτήν, οι ευρωπαϊκές προοπτικές, αλλά και η ενεργειακή μετάβαση.
Διαβάστε ακόμα Big Deal Μυτιληναίου με Prem Watsa: Me μεγαλύτερο ποσοστό στη Metlen η Fairfax
Prem Watsa, από την Ινδία στον Καναδά με 8 δολάρια στην τσέπη
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο Prem Watsa γεννήθηκε στις 5 Αυγούστου του 1950 στην Ινδία. Αφότου αποφοίτησε από το σχολείο, μετακόμισε στο Λονδίνο κι από εκεί στο Οντάριο όπου έλαβε από το Πανεπιστήμιο του Δυτικού Οντάριο MBA. Όπως έχει γίνει γνωστό, όταν έφυγε από την Ινδία για το Ηνωμένο Βασίλειο είχε στην τσέπη του 8 δολάρια και προκειμένου να καταφέρει να σπουδάσει πωλούσε ηλεκτρικές συσκευές.Το 1984 αφότου εργάστηκε σε μεγάλη ασφαλιστική εταιρεία, ίδρυσε με το πρώην αφεντικό του, Τόνι Χάμπλιν, την επενδυτική εταιρεία Hamblin Watsa Investment Counsel. Το 1985, ο Watsa ανέλαβε την Markel Financial, μια μικρή καναδική ασφαλιστική εταιρεία μεταφοράς φορτηγών, που ήταν στα όρια της χρεοκοπίας, και τη μετονόμασε σε Fairfax Financial Holdings. Συνέβαλε καθοριστικά στο να αναγεννηθεί και να αναπτυχθεί τόσο πολύ που έφτασε να μετρά το 2012 ετήσια έσοδα της τάξης των 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ το 2022 τα κεφάλαια που διαχειριζόταν ξεπερνούσαν τα 60 δισ. δολάρια.
Τον Ιανουάριο του 2012, έγινε γνωστό πως επρόκειτο να διοριστεί στο διοικητικό συμβούλιο της Research In Motion (RIM), τον Αύγουστο του 2013 παραιτήθηκε, αλλά κράτησε την επένδυσή του στην εταιρεία, στην ανάκαμψη της οποίας συνέβαλε καθοριστικά. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, η BlackBerry ανακοίνωσε ότι είχε υπογράψει μια επιστολή προθέσεων για εξαγορά από την Fairfax Financial Holdings σε μια συμφωνία 4,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Τον Απρίλιο του 2017, ο Prem Watsa επέστησε την προσοχή στις ανησυχίες για μια φούσκα ακινήτων στο Τορόντο. Σύμφωνα με τον επιχειρηματία, οι περισσότερες καναδικές τράπεζες δεν μπορούν να επιβιώσουν από μια πτώση 50% στην αξία των ακινήτων. «Θα πέσουν, και πολλοί άνθρωποι θα ζημιωθούν» είχε πει ο Prem Watsa κατά τη διάρκεια της ετήσιας γενικής συνέλευσης του fund Fairfax.
Ο Prem Watsa και η Ελλάδα
Ο ίδιος θεωρείται παγκόσμιος γκουρού των επενδύσεων και το γεγονός πως το 2010, εν μέσω βαθιάς κρίσης, αποφασίζει να επενδύσει στην Ελλάδα 1,5 δισ. ευρώ έκανε πολλούς να θεωρήσουν πως η χώρα έχει προοπτικές, ενώ το 2023 οι επενδύσεις του στη χώρα μας είχαν ξεπεράσει τα 3 δισ. ευρώ. Πρώτη του επένδυση η επενδυτική εταιρεία ακινήτων, Grivalia, και έπειτα η Eurobank. Επεκτάθηκε στη Eurolife Ασφαλιστική και έχει ποσοστό στον πρώην Όμιλο Μυτιληναίου, νυν Metlen, ενώ συμμετέχει και στον Ant1+. «Οι εταιρείες αυτές διαθέτουν έξυπνες, εργατικές και υψηλής συνοχής διοικητικές ομάδες. Διαθέτουν επίσης ισχυρό ιστορικό επιτυχίας και πολλά υποσχόμενες προοπτικές» είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στο Βήμα της Κυριακής τον Οκτώβριο του 2023.
Metlen
Μάλιστα, χτες ανακοινώθηκε πως Prem Watsa και Ευάγγελος Μυτιληναίος ενισχύουν περαιτέρω τη συνεργασία τους, με τη Fairfax να αυξάνει το ποσοστό της στη Metlen στο 8,35%. Υπενθυμίζεται ότι τον Φεβρουάριο η έμμεση συμμετοχή της Fairfax, του Ινδοκαναδού δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία, στη Metlen του Ευάγγελου Μυτιληναίου αυξήθηκε στο 6,43% από 4,68% που κατείχε προηγουμένως. Σήμερα, οι δύο εταιρείες θα συνάψουν ανταλλάξιμο ομόλογο ύψους 110 εκατ. ευρώ, με το οποίο η Fairfax θα έχει το δικαίωμα να αποκτήσει 2,75 εκατ. μετοχές της Metlen στην τιμή των 40 ευρώ, εντός δύο ετών.
Grivalia
Ο Prem Watsa όταν επισκέπτεται την Ελλάδα, κάτι που γίνεται συχνά, μένει στον ξενοδοχειακό χώρο της Grivalia, One and Only, στη Γλυφάδα. Μάλιστα, στα τέλη Οκτωβρίου του 2023 είχε παραστεί αυτοπροσώπως στα εγκαίνια, κατά τη διάρκεια των οποίων είχε αποκαλύψει πως το 2011 είχε συναντήσει τον πρώην πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, και τον είχε πείσει να τοποθετήσει κεφάλαια στη χώρα μας. Πρόκειται για μια επένδυση που προσέγγισε τα 300 εκατ. ευρώ. Το «One&Only Aesthesis» απλώνεται στην έκταση που φιλοξενούσε επί δεκαετίες τα «Αστέρια» Γλυφάδας και καταλαμβάνει περίπου 278 στρέμματα προστατευμένης δασικής περιοχής. Έχει δυναμικότητα 127 πολυτελών δωματίων και 14 πολυτελών κατοικιών.
Το One&Only Aesthesis στα Αστέρια Γλυφάδας © Grivalia
Eurobank
Όσο για την τραπεζική επένδυση του Watsa στην Ελλάδα, που είναι βασικός μέτοχος της Eurobank, ο CEO της Fairfax αναγκάστηκε έπειτα από τις πιέσεις των εποπτικών αρχών, επικαλούμενες όρια και κανόνες Βασιλείας, να μειώσει το ποσοστό του στο 33%. Έτσι, στα τέλη Ιανουαρίου, ο επικεφαλής του ομίλου Fairfax -που απέδειξε εμπράκτως την εμπιστοσύνη του στην Τράπεζα, εξαγοράζοντας πλειοψηφικό πακέτο τα πέτρινα χρόνια των ανακεφαλαιοποιήσεων (η Eurobank ήταν η μόνη που δεν ανακεφαλαιοποιήθηκε από το ΤΧΣ)- διέθεσε μέσω accelerated Book building το 2,2% των μετοχών του, συγκεντρώνοντας 186 εκατ. ευρώ.
ΑΝΤ1+
Το 2023, ο Ινδοκαναδός επιχειρηματίας επεκτάθηκε και στα media, καθώς το fund Fairfax απέκτησε μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου το 15% του ΑΝΤ1+.Γιατί επέλεξε την Ελλάδα; Ίσως η απάντηση έρχεται από τα χείλη του ίδιου του Prem Watsa, ο οποίος είχε στο παρελθόν αποκαλύψει για τον τρόπο που αποφασίζει να επενδύσει, τα εξής: «Κατ’ αρχάς, πάντα σκέφτομαι και επενδύω μακροπρόθεσμα. Έτσι έκανα και τα πρώτα μου χρήματα. Μια επιτυχημένη επένδυση εξαρτάται από την ποιότητα της ομάδας. Μια ικανή και ηθική ομάδα διαχείρισης μπορεί να ξεπεράσει κάθε εμπόδιο. Αναζητώ διαχειριστές που να είναι έξυπνοι, επιμελείς, να δουλεύουν σκληρά και να έχουν ομαδικό πνεύμα».
Φωτογραφία από παλαιότερη συνάντηση του Prem Watsa με τον Κυριάκο Μητσοτάκη ©ΑΠΕ-ΜΠΕΌσο για το τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα, ώστε να συνεχίσει να είναι επενδυτικά ελκυστική, είχε δηλώσει: «Η αφοσίωση της κυβέρνησης στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις και η αναζωογόνηση της οικονομίας σηματοδοτούν ένα ελπιδοφόρο μέλλον για την Ελλάδα ως επενδυτικό προορισμό». Για αυτό άλλωστε δεν θα πρέπει να θεωρείται και τυχαίο ότι όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισκεφθεί τον Καναδά πριν από έναν ακριβώς χρόνο, παρακάθισε σε δείπνο που παρέθεσε προς τιμήν του ο Prem Watsa. Και όπως είχε αποκαλύψει η στήλη Big Mouth, μαζί με τον Prem Watsa βρίσκονταν και 20 περίπου κορυφαία στελέχη της καναδικής επενδυτικής κοινότητας, μεταξύ των οποίων οι CEOs των δύο μεγαλύτερων τραπεζών του Καναδά, που εκτιμούν ότι η Ελλάδα αποτελεί σημαντικό επενδυτικό προορισμό. Επίσης, στο γεύμα παρακάθισε και ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, αλλά και εκπρόσωποι μεγάλων εταιρειών, όπως είναι οι Guardian Capital Group, Fairfax Holdings, CIBC, Triple Group of Companies, IMCO, LCBO, Portage Venture Capital, CPPIB, Eldorado Gold, Scotiabank, Norton Rose. Τα θέματα που συζήτησαν, πολλά, όπως η ελληνική οικονομία, η ανάπτυξη της χώρας μας και οι δυνατότητες επενδύσεων σε αυτήν, οι ευρωπαϊκές προοπτικές, αλλά και η ενεργειακή μετάβαση.
