Signal: Πόσο ασφαλής είναι η εφαρμογή κρυπτογράφησης μηνυμάτων για κινητά τηλέφωνα
Κρυπτογράφηση και εθνική ασφάλεια
Η εφαρμογή Signal βρέθηκε στο προσκήνιο μετά την αποκάλυψη χρήσης της από Αμερικανούς αξιωματούχους για συζήτηση στρατιωτικών σχεδίων. Πόσο ασφαλής είναι πραγματικά;
Η εφαρμογή Signal βρέθηκε πρόσφατα στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος μετά την αποκάλυψη ότι χρησιμοποιήθηκε από υψηλόβαθμους αξιωματούχους της αμερικανικής κυβέρνησης για τη συζήτηση απόρρητων πολεμικών σχεδίων. Το περιστατικό αυτό έφερε στο προσκήνιο ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια των επικοινωνιών μέσω κινητών τηλεφώνων και την αξιοπιστία της συγκεκριμένης εφαρμογής ανταλλαγής μηνυμάτων.
Ακολούθησε δημοσίευμα των New York Times τον Απρίλιο, που ανέφερε ότι ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Pete Hegseth, μοιράστηκε πληροφορίες σχετικά με την ίδια στρατιωτική δράση και σε δεύτερη ιδιωτική ομάδα στο Signal, στην οποία συμμετείχαν η σύζυγός του, ο αδελφός του και ο δικηγόρος του.
Ο δημιουργός της εφαρμογής Signal, Matthew Rosenfeld (γνωστός με το ψευδώνυμο Moxie Marlinspike), σχολίασε το περιστατικό με χιούμορ, αναφέροντας ότι στους "σημαντικούς λόγους" για να γίνει κάποιος χρήστης της πλατφόρμας περιλαμβάνεται πλέον και "η ευκαιρία να σας προσθέσει τυχαία ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ σε μια ομαδική συνομιλία για τον συντονισμό ευαίσθητων στρατιωτικών επιχειρήσεων".
Ωστόσο, το θέμα έχει και σοβαρή πλευρά. Ο ηγέτης των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Chuck Schumer, χαρακτήρισε το περιστατικό ως "μία από τις πιο εντυπωσιακές" διαρροές στρατιωτικών πληροφοριών στην ιστορία και ζήτησε διεξοδική έρευνα.
Στον πυρήνα της εφαρμογής βρίσκεται η κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο (E2EE), ένα πρωτόκολλο ασφαλείας που διασφαλίζει ότι μόνο ο αποστολέας και οι προβλεπόμενοι παραλήπτες μπορούν να έχουν πρόσβαση στα μηνύματα. Με απλά λόγια, ούτε η ίδια η εταιρεία που διαχειρίζεται το Signal δεν μπορεί να διαβάσει τα μηνύματα που ανταλλάσσονται μέσω της εφαρμογής.
Τα βασικά πλεονεκτήματα ασφαλείας του Signal περιλαμβάνουν:
Αυτά τα χαρακτηριστικά έχουν καταστήσει το Signal ιδιαίτερα δημοφιλές μεταξύ ειδικών κυβερνοασφάλειας, δημοσιογράφων και όσων αναζητούν υψηλό επίπεδο προστασίας της ιδιωτικότητάς τους στα κινητά τους τηλέφωνα.
Ο βασικός λόγος είναι ότι η ασφάλεια οποιασδήποτε εφαρμογής σε κινητό τηλέφωνο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον ίδιο τον χρήστη. Αν κάποιος αποκτήσει φυσική πρόσβαση στο τηλέφωνό σας με ανοιχτή την εφαρμογή Signal ή αν μάθει τον κωδικό πρόσβασής σας, μπορεί να δει όλα τα μηνύματά σας. Επίσης, καμία εφαρμογή δεν μπορεί να αποτρέψει κάποιον να κρυφοκοιτάξει την οθόνη του κινητού σας σε δημόσιο χώρο.
Η Caro Robson, ειδική σε θέματα δεδομένων που έχει συνεργαστεί με την αμερικανική κυβέρνηση, χαρακτήρισε ως "πολύ, πολύ ασυνήθιστο" το γεγονός ότι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι ασφαλείας επικοινωνούσαν μέσω μιας εμπορικής εφαρμογής όπως το Signal.
Παραδοσιακά, η κυβέρνηση των ΗΠΑ χρησιμοποιεί ειδικές εγκαταστάσεις γνωστές ως Scif (Sensitive Compartmented Information Facility) για τη συζήτηση θεμάτων εθνικής ασφάλειας. Το Scif είναι ένας εξαιρετικά ασφαλής κλειστός χώρος όπου απαγορεύεται η είσοδος προσωπικών ηλεκτρονικών συσκευών, συμπεριλαμβανομένων των κινητών τηλεφώνων.
"Για να έχεις πρόσβαση σε τέτοιου είδους διαβαθμισμένες πληροφορίες, πρέπει να βρίσκεσαι σε ένα συγκεκριμένο δωμάτιο ή κτίριο, το οποίο σαρώνεται επανειλημμένα για κοριούς ή για συσκευές ακρόασης", διευκρίνισε η Robson. "Ολόκληρο το σύστημα είναι μαζικά κρυπτογραφημένο και ασφαλές και χρησιμοποιεί τα υψηλότερα πρότυπα κρυπτογράφησης της ίδιας της κυβέρνησης, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για θέματα άμυνας".
Αξίζει να σημειωθεί ότι τέτοιες εγκαταστάσεις Scif έχουν τοποθετηθεί σε διάφορους χώρους, όπως στρατιωτικές βάσεις, ακόμη και σε κατοικίες υψηλόβαθμων αξιωματούχων, ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια των επικοινωνιών χωρίς την ανάγκη χρήσης εμπορικών εφαρμογών σε κινητά τηλέφωνα.
Όπως συμβαίνει και με άλλες εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων, το Signal δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες του να επιλέγουν αν θέλουν τα μηνύματά τους να διαγράφονται μετά από ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Ο Jeffrey Goldberg του Atlantic δήλωσε ότι ορισμένα από τα μηνύματα στην ομάδα Signal στην οποία είχε προστεθεί ο ίδιος, εξαφανίστηκαν μετά από μια εβδομάδα.
Αυτό μπορεί να παραβιάζει τους νόμους σχετικά με την τήρηση αρχείων - εκτός αν όσοι χρησιμοποιούν την εφαρμογή προωθούν τα μηνύματά τους σε επίσημο κυβερνητικό λογαριασμό.
Παρόλο που το Signal προσφέρει κορυφαία κρυπτογράφηση για μια εμπορική εφαρμογή, η χρήση του για κυβερνητικές επικοινωνίες υψηλού επιπέδου εγείρει σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τις διαδικασίες ασφαλείας και τα πρωτόκολλα που ακολουθούνται.
Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται, είναι πιθανό να δούμε την ανάπτυξη νέων, ακόμη πιο ασφαλών συστημάτων επικοινωνίας που θα συνδυάζουν την ευκολία χρήσης των σύγχρονων εφαρμογών κινητών τηλεφώνων με τα υψηλά επίπεδα ασφάλειας που απαιτούνται για κυβερνητικές επικοινωνίες.
Το περιστατικό που έφερε το Signal στα πρωτοσέλιδα
Περί τα τέλη Μαρτίου, ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε ότι η εφαρμογή Signal χρησιμοποιήθηκε σε μυστική ομαδική συνομιλία σχετικά με τις αεροπορικές επιδρομές κατά της ομάδας Χούθι στην Υεμένη. Η συζήτηση έγινε γνωστή όταν προστέθηκε εκ παραδρομής ο αρχισυντάκτης του Atlantic, Jeffrey Goldberg, στην ομαδική συνομιλία.Ακολούθησε δημοσίευμα των New York Times τον Απρίλιο, που ανέφερε ότι ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Pete Hegseth, μοιράστηκε πληροφορίες σχετικά με την ίδια στρατιωτική δράση και σε δεύτερη ιδιωτική ομάδα στο Signal, στην οποία συμμετείχαν η σύζυγός του, ο αδελφός του και ο δικηγόρος του.
Ο δημιουργός της εφαρμογής Signal, Matthew Rosenfeld (γνωστός με το ψευδώνυμο Moxie Marlinspike), σχολίασε το περιστατικό με χιούμορ, αναφέροντας ότι στους "σημαντικούς λόγους" για να γίνει κάποιος χρήστης της πλατφόρμας περιλαμβάνεται πλέον και "η ευκαιρία να σας προσθέσει τυχαία ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ σε μια ομαδική συνομιλία για τον συντονισμό ευαίσθητων στρατιωτικών επιχειρήσεων".
Ωστόσο, το θέμα έχει και σοβαρή πλευρά. Ο ηγέτης των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Chuck Schumer, χαρακτήρισε το περιστατικό ως "μία από τις πιο εντυπωσιακές" διαρροές στρατιωτικών πληροφοριών στην ιστορία και ζήτησε διεξοδική έρευνα.
Τι είναι το Signal και γιατί θεωρείται ασφαλής εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα
Το Signal είναι μια εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων που εκτιμάται ότι έχει περίπου 40-70 εκατομμύρια μηνιαίους χρήστες παγκοσμίως. Αν και ο αριθμός αυτός είναι σχετικά μικρός συγκριτικά με τους δισεκατομμύρια χρήστες του WhatsApp και του Messenger, το Signal ξεχωρίζει για τα προηγμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας του.Στον πυρήνα της εφαρμογής βρίσκεται η κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο (E2EE), ένα πρωτόκολλο ασφαλείας που διασφαλίζει ότι μόνο ο αποστολέας και οι προβλεπόμενοι παραλήπτες μπορούν να έχουν πρόσβαση στα μηνύματα. Με απλά λόγια, ούτε η ίδια η εταιρεία που διαχειρίζεται το Signal δεν μπορεί να διαβάσει τα μηνύματα που ανταλλάσσονται μέσω της εφαρμογής.
Τα βασικά πλεονεκτήματα ασφαλείας του Signal περιλαμβάνουν:
- Λογισμικό ανοιχτού κώδικα που επιτρέπει σε ειδικούς να ελέγχουν τον κώδικα για κενά ασφαλείας
- Ελάχιστη συλλογή δεδομένων από τους χρήστες (δεν αποθηκεύει ονόματα χρηστών, φωτογραφίες προφίλ ή πληροφορίες για τις ομάδες συνομιλίας)
- Μη κερδοσκοπικό μοντέλο λειτουργίας που στηρίζεται σε δωρεές και όχι σε διαφημιστικά έσοδα, εξαλείφοντας κίνητρα για εμπορευματοποίηση προσωπικών δεδομένων
Αυτά τα χαρακτηριστικά έχουν καταστήσει το Signal ιδιαίτερα δημοφιλές μεταξύ ειδικών κυβερνοασφάλειας, δημοσιογράφων και όσων αναζητούν υψηλό επίπεδο προστασίας της ιδιωτικότητάς τους στα κινητά τους τηλέφωνα.
Τα όρια της ασφάλειας στις εφαρμογές κινητών τηλεφώνων
Παρά τα εντυπωσιακά χαρακτηριστικά ασφαλείας του Signal, ακόμη και αυτό το επίπεδο προστασίας θεωρείται ανεπαρκές για συνομιλίες υψηλού επιπέδου που αφορούν εξαιρετικά ευαίσθητα θέματα εθνικής ασφάλειας.Ο βασικός λόγος είναι ότι η ασφάλεια οποιασδήποτε εφαρμογής σε κινητό τηλέφωνο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον ίδιο τον χρήστη. Αν κάποιος αποκτήσει φυσική πρόσβαση στο τηλέφωνό σας με ανοιχτή την εφαρμογή Signal ή αν μάθει τον κωδικό πρόσβασής σας, μπορεί να δει όλα τα μηνύματά σας. Επίσης, καμία εφαρμογή δεν μπορεί να αποτρέψει κάποιον να κρυφοκοιτάξει την οθόνη του κινητού σας σε δημόσιο χώρο.
Η Caro Robson, ειδική σε θέματα δεδομένων που έχει συνεργαστεί με την αμερικανική κυβέρνηση, χαρακτήρισε ως "πολύ, πολύ ασυνήθιστο" το γεγονός ότι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι ασφαλείας επικοινωνούσαν μέσω μιας εμπορικής εφαρμογής όπως το Signal.
Πώς επικοινωνούν συνήθως οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι για θέματα εθνικής ασφάλειας
"Το σύνηθες θα ήταν να χρησιμοποιήσουν ένα πολύ ασφαλές κυβερνητικό σύστημα που ανήκει στην ίδια την κυβέρνηση των ΗΠΑ και το οποίο χρησιμοποιεί πολύ υψηλά επίπεδα κρυπτογράφησης", εξήγησε η Robson.Παραδοσιακά, η κυβέρνηση των ΗΠΑ χρησιμοποιεί ειδικές εγκαταστάσεις γνωστές ως Scif (Sensitive Compartmented Information Facility) για τη συζήτηση θεμάτων εθνικής ασφάλειας. Το Scif είναι ένας εξαιρετικά ασφαλής κλειστός χώρος όπου απαγορεύεται η είσοδος προσωπικών ηλεκτρονικών συσκευών, συμπεριλαμβανομένων των κινητών τηλεφώνων.
"Για να έχεις πρόσβαση σε τέτοιου είδους διαβαθμισμένες πληροφορίες, πρέπει να βρίσκεσαι σε ένα συγκεκριμένο δωμάτιο ή κτίριο, το οποίο σαρώνεται επανειλημμένα για κοριούς ή για συσκευές ακρόασης", διευκρίνισε η Robson. "Ολόκληρο το σύστημα είναι μαζικά κρυπτογραφημένο και ασφαλές και χρησιμοποιεί τα υψηλότερα πρότυπα κρυπτογράφησης της ίδιας της κυβέρνησης, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για θέματα άμυνας".
Αξίζει να σημειωθεί ότι τέτοιες εγκαταστάσεις Scif έχουν τοποθετηθεί σε διάφορους χώρους, όπως στρατιωτικές βάσεις, ακόμη και σε κατοικίες υψηλόβαθμων αξιωματούχων, ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια των επικοινωνιών χωρίς την ανάγκη χρήσης εμπορικών εφαρμογών σε κινητά τηλέφωνα.
Κρυπτογράφηση και διαγραφές
Ένα ζήτημα το οποίο συνδέεται με το Signal και έχει προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με τη χρήση του από υψηλόβαθμους κυβερνητικούς αξιωματούχους, αφορά την “εξαφάνιση” των μηνυμάτων.Όπως συμβαίνει και με άλλες εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων, το Signal δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες του να επιλέγουν αν θέλουν τα μηνύματά τους να διαγράφονται μετά από ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Ο Jeffrey Goldberg του Atlantic δήλωσε ότι ορισμένα από τα μηνύματα στην ομάδα Signal στην οποία είχε προστεθεί ο ίδιος, εξαφανίστηκαν μετά από μια εβδομάδα.
Αυτό μπορεί να παραβιάζει τους νόμους σχετικά με την τήρηση αρχείων - εκτός αν όσοι χρησιμοποιούν την εφαρμογή προωθούν τα μηνύματά τους σε επίσημο κυβερνητικό λογαριασμό.
Το μέλλον της ασφαλούς επικοινωνίας στην ψηφιακή εποχή
Το περιστατικό με το Signal αναδεικνύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις στην ψηφιακή εποχή, καθώς η ευκολία χρήσης των εφαρμογών κινητών τηλεφώνων συχνά έρχεται σε αντίθεση με τις αυστηρές απαιτήσεις ασφαλείας.Παρόλο που το Signal προσφέρει κορυφαία κρυπτογράφηση για μια εμπορική εφαρμογή, η χρήση του για κυβερνητικές επικοινωνίες υψηλού επιπέδου εγείρει σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τις διαδικασίες ασφαλείας και τα πρωτόκολλα που ακολουθούνται.
Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται, είναι πιθανό να δούμε την ανάπτυξη νέων, ακόμη πιο ασφαλών συστημάτων επικοινωνίας που θα συνδυάζουν την ευκολία χρήσης των σύγχρονων εφαρμογών κινητών τηλεφώνων με τα υψηλά επίπεδα ασφάλειας που απαιτούνται για κυβερνητικές επικοινωνίες.
