Ο ιστορικός ναός του Αγίου Γεωργίου στο Γαλάτσι: Η "Ομορφοκκλησιά" που ανοίγει μόνο μία φορά τον χρόνο
Θησαυρός βυζαντινής τέχνης στην καρδιά της Αθήνας
Ανακαλύψτε τον μοναδικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Γαλάτσι, γνωστό ως "Ομορφοκκλησιά", που ανοίγει μόνο στις 23 Απριλίου και φιλοξενεί σπάνιες βυζαντινές αγιογραφίες
Ο ιστορικός ναός του Αγίου Γεωργίου στο Γαλάτσι, γνωστός ως Ομορφοκκλησιά, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία της Αττικής. Βρίσκεται λίγα μόλις μέτρα από την πολύβουη λεωφόρο Βεΐκου, στο ύψος του Άλσους Βεΐκου, και ανοίγει τις πύλες του στους πιστούς μόνο μία φορά τον χρόνο, ανήμερα της εορτής του Αγίου Γεωργίου στις 23 Απριλίου. Με ιστορία που εκτείνεται σε σχεδόν δέκα αιώνες, ο ναός αυτός αποτελεί ένα ζωντανό κομμάτι της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του Γαλατσίου.
«Έχουμε τη μεγάλη ευλογία, μέσα σ' αυτές τις ημέρες κάθε χρόνο, να ανοίγουμε τον ναό του Αγίου εδώ, στην Ομορφοκκλησιά στο Γαλάτσι. Και μας δίνεται η ευκαιρία να αναβαπτιζόμαστε μέσα στην ιστορία, στο μεγαλείο αυτού του μικρού μεν ναού, που παρά τις καταστροφές και τις φθορές έχει τη χάρη του», αναφέρει ο π. Τίτος.
Παρά τις καταστροφές, το τέμπλο του ναού σώζεται σε μεγάλο βαθμό, όπως και τα πρόσωπα του Χριστού, του Προδρόμου, της Παναγίας και του Αγίου Γεωργίου, αν και κι αυτά έχουν υποστεί φθορές. Ο ναός παραμένει κλειστός όλο τον χρόνο, με εξαίρεση την ημέρα της πανήγυρης.
Ο π. Τίτος επισημαίνει επίσης την ύπαρξη του παρεκκλησίου, που είναι μεταγενέστερο του αρχικού ναού, καθώς και του νάρθηκα που είναι ακόμα πιο σύγχρονος. Και τα δύο είναι αγιογραφημένα, αλλά δυστυχώς δεν απέφυγαν την καταστροφή, είτε από τον χρόνο είτε κυρίως από τους ανθρώπους.
Όπως σημειώνει ο π. Τίτος:
«Σήμερα, σε όλη την Ελλάδα – και όχι μόνο, αλλά σε όλο τον ορθόδοξο ελληνισμό – έχουμε πανηγύρι. Μαζί με την Ανάσταση, μαζί με τις αναστάσιμες ημέρες που διανύουμε, έρχεται και ο Άγιος Γεώργιος να προσθέσει έμφαση και λαμπρότητα στο πασχάλιο κλίμα. Είναι από τους πρωτοστάτες Αγίους. Το μαρτυρούν και οι χιλιάδες Έλληνες που φέρουν το όνομά του, άντρες και γυναίκες».
Σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν αφιερωμένα στον Άγιο Γεώργιο:
«Γιατί ο Άγιος δεν κάνει διακρίσεις. Βλέπει την καρδιά του ανθρώπου. Και μαρτυρούν και μουσουλμάνοι ότι έχουν δει θαύματα από τον Άγιο», καταλήγει ο π. Τίτος, αναδεικνύοντας τη διαχρονική και οικουμενική σημασία του Αγίου Γεωργίου και του ιστορικού ναού του στο Γαλάτσι.
Η μοναδική ημέρα λειτουργίας του Ναού του Αγίου Γεωργίου
Κάθε χρόνο, την Τετάρτη του Πάσχα (23.04.2025), εκατοντάδες πιστοί συρρέουν στον ναό του Αγίου Γεωργίου στο Γαλάτσι για να προσκυνήσουν και να θαυμάσουν τις μοναδικές αγιογραφίες του. Παρά τις φθορές που έχουν υποστεί πολλές από αυτές, ο ναός διατηρεί ακόμα την αίγλη και τη μεγαλοπρέπειά του. Όπως επισημαίνει ο προϊστάμενος του ναού της Αγίας Ειρήνης Γαλατσίου, αρχιμανδρίτης π. Τίτος Γαρεφαλάκης, ανάμεσα στις αγιογραφίες ξεχωρίζει η απεικόνιση του μαρτυρίου του τροχού, στο οποίο υπεβλήθη ο Άγιος Γεώργιος.«Έχουμε τη μεγάλη ευλογία, μέσα σ' αυτές τις ημέρες κάθε χρόνο, να ανοίγουμε τον ναό του Αγίου εδώ, στην Ομορφοκκλησιά στο Γαλάτσι. Και μας δίνεται η ευκαιρία να αναβαπτιζόμαστε μέσα στην ιστορία, στο μεγαλείο αυτού του μικρού μεν ναού, που παρά τις καταστροφές και τις φθορές έχει τη χάρη του», αναφέρει ο π. Τίτος.
Η ιστορική πορεία και προστασία του Ναού στο Γαλάτσι
Ο ναός του Αγίου Γεωργίου στο Γαλάτσι έχει περάσει στη δικαιοδοσία του υπουργείου Πολιτισμού με βασιλικό διάταγμα του 1922. Αυτό έγινε επειδή, όπως εξηγεί ο π. Τίτος, «ο ναός ήταν εγκαταλελειμμένος, έρημος και είχε γίνει στόχος διαφόρων, βαρβάρων, Αγαρηνών, Σαρακηνών. Πέρασε πολλές φάσεις. Και για να προστατευθεί από την άγνοια των ανθρώπων – που κατέστρεψαν τις χαμηλές τοιχογραφίες του ναού σχεδόν όλες, το μνημείο τέθηκε υπό την προστασία του υπουργείου Πολιτισμού».Παρά τις καταστροφές, το τέμπλο του ναού σώζεται σε μεγάλο βαθμό, όπως και τα πρόσωπα του Χριστού, του Προδρόμου, της Παναγίας και του Αγίου Γεωργίου, αν και κι αυτά έχουν υποστεί φθορές. Ο ναός παραμένει κλειστός όλο τον χρόνο, με εξαίρεση την ημέρα της πανήγυρης.
Ο Παντοκράτορας και οι Αγιογραφίες της Ομορφοκκλησιάς
Το μόνο δημιούργημα που παραμένει ακέραιο στον ναό του Αγίου Γεωργίου στο Γαλάτσι, λόγω του ύψους του, είναι η αγιογραφία του Παντοκράτορα στον τρούλο. Σύμφωνα με τον μεγάλο Έλληνα ζωγράφο και λογοτέχνη, τον Μικρασιάτη Φώτη Κόντογλου, πρόκειται για έναν από τους ωραιότερους Παντοκράτορες της Ανατολής.Ο π. Τίτος επισημαίνει επίσης την ύπαρξη του παρεκκλησίου, που είναι μεταγενέστερο του αρχικού ναού, καθώς και του νάρθηκα που είναι ακόμα πιο σύγχρονος. Και τα δύο είναι αγιογραφημένα, αλλά δυστυχώς δεν απέφυγαν την καταστροφή, είτε από τον χρόνο είτε κυρίως από τους ανθρώπους.
Άγιος Γεώργιος: Ένας από τους πιο δημοφιλείς Αγίους
Ο Άγιος Γεώργιος είναι από τους πιο λαοφιλείς και δημοφιλείς Αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η μεγάλη προσέλευση πιστών στην Ομορφοκκλησιά του Γαλατσίου κάθε χρόνο μαρτυρά αυτή τη δημοφιλία.Όπως σημειώνει ο π. Τίτος:
«Σήμερα, σε όλη την Ελλάδα – και όχι μόνο, αλλά σε όλο τον ορθόδοξο ελληνισμό – έχουμε πανηγύρι. Μαζί με την Ανάσταση, μαζί με τις αναστάσιμες ημέρες που διανύουμε, έρχεται και ο Άγιος Γεώργιος να προσθέσει έμφαση και λαμπρότητα στο πασχάλιο κλίμα. Είναι από τους πρωτοστάτες Αγίους. Το μαρτυρούν και οι χιλιάδες Έλληνες που φέρουν το όνομά του, άντρες και γυναίκες».
Σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν αφιερωμένα στον Άγιο Γεώργιο:
- Μοναστήρια και εξωκλήσια
- Κεντρικοί ναοί σε χωριά και πόλεις
- Ιερές μονές στο Άγιον Όρος
Ο Άγιος που ενώνει διαφορετικές θρησκείες
Σύμφωνα με τον προϊστάμενο της Αγίας Ειρήνης, ο Άγιος Γεώργιος «είναι ίσως ο μοναδικός Άγιος που δεν τον σέβονται μόνο οι Ορθόδοξοι, αλλά απολαμβάνει μεγάλο σεβασμό και από αλλόθρησκους, όπως μουσουλμάνους». Σε πολλά μέρη της Ανατολής, όπως στους Αγίους Τόπους, στη Συρία, στην Αίγυπτο (στο Κάιρο υπάρχει μονή του Αγίου) και ειδικά στο νησί της Πριγκήπου έξω από την Κωνσταντινούπολη, χιλιάδες μουσουλμάνοι ανεβαίνουν στον λόφο για να αποδώσουν τιμή και σεβασμό στον Άγιο Γεώργιο.«Γιατί ο Άγιος δεν κάνει διακρίσεις. Βλέπει την καρδιά του ανθρώπου. Και μαρτυρούν και μουσουλμάνοι ότι έχουν δει θαύματα από τον Άγιο», καταλήγει ο π. Τίτος, αναδεικνύοντας τη διαχρονική και οικουμενική σημασία του Αγίου Γεωργίου και του ιστορικού ναού του στο Γαλάτσι.
