Η ιστορία των Καννών: Ο Μπερλουσκόνι «δίνει στεγνά» Μέρκελ και Σαρκοζί
Τι γράφει ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας στο ακυκλοφόρητο (στην Ελλάδα) βιβλίο του για τον Γ.Παπανδρέου και την απειλή δημοψηφίσματος
Με τον… δικό του τρόπο («Μy Way») έρχεται ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας και ηγέτης της ιταλικής Κεντροδεξιάς Σίλβιο Μπερλουσκόνι να απομυθοποιήσει πρόσωπα και καταστάσεις που διαμορφώνουν και εν πολλοίς καθορίζουν στο παρασκήνιο τις εξελίξεις στην Ευρώπη. Μέσα από τις σελίδες της αυτοβιογραφίας του, που έγραψε ο Αμερικανός δημοσιογράφος Αλαν Φρίντμαν αξιοποιώντας εκατοντάδες ώρες συνομιλιών που είχε με τον Καβαλιέρε, ξεδιπλώνονται περιστατικά που γράφουν την Ιστορία με τα λόγια ενός ανθρώπου που φαίνεται ότι επιζητεί να έχει ξεχωριστή θέση στην παρουσίαση των γεγονότων.
Το βιβλίο που κυκλοφόρησε στην Ιταλία πριν από μερικούς μήνες, αλλά δεν μεταφράστηκε στα ελληνικά (όπως και το βιβλίο του Ισπανού πρωθυπουργού Θαπατέρο), εξιστορεί τα δραματικά γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στις Κάννες, παρουσιάζοντας το κλίμα έντασης ανάμεσα στον Γ. Παπανδρέου και στους εταίρους, αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές που άπτονται των εξελίξεων που επακολούθησαν μετά την επιστροφή στην Αθήνα τού τότε πρωθυπουργού και του Ευ. Βενιζέλου, καταδεικνύει το σχέδιο για την υπαγωγή της Ελλάδας και της Ιταλίας στο ΔΝΤ, μιλάει για τον ρόλο του προέδρου Ομπάμα και της Λαγκάρντ, κατονομάζει εκείνους που προώθησαν τον Λ. Παπαδήμο και τον Μ. Μόντι να αντικαταστήσουν εκλεγμένους πρωθυπουργούς, ενώ παρουσιάζει το δίδυμο Μέρκελ - Σαρκοζί, καθώς και τα πρόσωπα που διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην «αιχμαλωσία» της Ελλάδας, με τα πλέον μελανά χρώματα.
Ο ΕΞΑΛΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑ ΚΑΙ Η ΛΥΣΗ ΤΟΥ ΠΑΠΑΔΗΜΟΥ
Ποιους «πρόδωσε» ο Γ. Παπανδρέου με την απειλή δημοψηφίσματος
Το πρωί της 2ας Νοεμβρίου του 2011 ο Σαρκοζί ξύπνησε στο Παλάτι των Ηλυσίων, όμως η μάλλον καλή του διάθεση εν όψει των Καννών χάλασε γρήγορα από τα πρωτοσέλιδα: «Το ευρώ κινδυνεύει», «Αστραπές στην Ελλάδα». Λίγες μέρες πριν είχε ολοκληρωθεί η συμφωνία για τη διάσωση ύψους 200 δισ. ευρώ της χώρας μας, η οποία χρειάστηκε μήνες διαπραγματεύσεων, όμως εν τω μεταξύ ο Γιώργος Παπανδρέου έριξε τη «βόμβα» του δημοψηφίσματος. Μέρκελ και Σαρκοζί κάλεσαν εκτάκτως τον Ελληνα πρωθυπουργό στις Κάννες, «ήταν έξαλλοι μαζί του», θυμάται ο Μπαρόζο. Σύμφωνα με πολλούς συμμετέχοντας, εκείνο το απόγευμα «ο Σαρκοζί ήταν πιο επιθετικός απ’ ό,τι συνήθως». Λίγο πριν από τη συνάντηση ο Γάλλος πρόεδρος είδε τον Κινέζο ομόλογό του, ο οποίος απέρριψε το αίτημα συμμετοχής στο ευρωπαϊκό πακέτο διάσωσης και αυτό είχε διαρρεύσει… με πολύ αρνητικά σχόλια.
Ο Μπαρόζο έφτασε πρώτος στην προγραμματισμένη συνάντηση, στην οποία είχε κληθεί ο Γιώργος Παπανδρέου. Ο Ελληνας πρωθυπουργός κρατούσε έναν φάκελο και περιφερόταν «μόνος» στο κτίριο των Καννών. Η Λαγκάρντ, ως συνήθως, «ήταν ήρεμη και κομψή». Το τραπέζι των Καννών στρώθηκε, όμως κανείς δεν φαινόταν να έχει όρεξη για φαγητό… Η Μέρκελ και ο Σαρκοζί, μπροστά σε ένα τέλειο τραπέζι με γαλλικές πορσελάνες, κοιτούσαν επίμονα τους δύο άνδρες απέναντί τους, τον Γιώργο Παπανδρέου και τον τότε υπουργό Οικονομικών Ευάγγελο Βενιζέλο. Η ατμόσφαιρα ήταν παγωμένη. Ο Σαρκοζί όμως δεν περίμενε για πολύ. Αρχισε να φωνάζει, ήταν τόσο έξαλλος που κανείς δεν προλάβαινε να μιλήσει. Η Μέρκελ δεν μιλούσε πολύ, αλλά επιδοκίμαζε. Οι παρόντες λένε ότι ο Γάλλος πρόεδρος «έδειξε το πραγματικό του πρόσωπο». Αργότερα ο Βενιζέλος έλεγε ότι «ποτέ στη ζωή μου δεν είχα ξαναδεί τόσο αντιδιπλωματική συμπεριφορά».
Ο Μπαρόζο θυμάται ότι ουσιαστικά έλεγαν στον Ελληνα πρωθυπουργό πως «τους πρόδωσε» και τότε η Μέρκελ, παρότι ήταν ήρεμη, παρέδωσε ένα ξεκάθαρο μήνυμα: «Ή ακυρώνετε το δημοψήφισμα ή το ερώτημα θα έπρεπε να είναι “ναι ή όχι στο ευρώ”». «Ο Παπανδρέου στριμώχτηκε. Το Grexit δεν ήταν πια ταμπού». Hταν μια πολύ έντονη συνάντηση, με τον Σαρκοζί να πιέζει αφόρητα τον Παπανδρέου.
Αυτό που δεν γνώριζε ο Παπανδρέου ήταν ότι νωρίτερα ο πρόεδρος της Κομισιόν είχε τηλεφωνήσει στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Αθήνα και συζήτησαν πώς θα σταματήσουν το δημοψήφισμα και θα σχηματιστεί μια κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας. «Ο Παπανδρέου φαινόταν έτοιμος να καταρρεύσει» γράφει στο βιβλίο του ο Μπερλουσκόνι. Τότε ο Μπαρόζο ψιθύρισε κάτι στον Βενιζέλο, το οποίο ο τότε υπουργός Οικονομικών δεν άκουσε. «Του είπα να σταματήσουν το δημοψήφισμα ώστε να σταματήσουν και αυτοί (Μέρκελ και Σαρκοζί) να μιλούν για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ» θυμάται ο Μπαρόζο.
Εκείνη τη νύχτα, συγκεκριμένα στις πέντε παρά τέταρτο τα ξημερώματα, Παπανδρέου και Βενιζέλος προσγειώνονταν στο αεροδρόμιο. Ο Βενιζέλος έδωσε στη δημοσιότητα μια ανακοίνωση όπου απέρριπτε το δημοψήφισμα και, ουσιαστικά, ερχόταν σε αντιπαράθεση με τον πρωθυπουργό του. «Λίγες μέρες μετά, ο Παπανδρέου έφυγε. Ο αντικαταστάτης του, Λουκάς Παπαδήμος, ένας τεχνοκράτης, πρώην μέλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, βρισκόταν ήδη σε επαφή με τον Μπαρόζο και τους συμβούλους του στις Κάννες» γράφει στο βιβλίο του, συσχετίζοντας ουσιαστικά τη δική του αντικατάσταση με εκείνη του Γιώργου Παπανδρέου από τεχνοκράτες, εκλεκτούς των Βρυξελλών.
«Εν μέσω της κρίσης της ευρωζώνης, στις Κάννες κάποιες κοινές έννοιες για τη δημοκρατία βρέθηκαν σε προσωρινή αναστολή, καθώς μια μικρή κλίκα Ευρωπαίων ηγετών, με τη βοήθεια της Λαγκάρντ του ΔΝΤ, έκαναν αυτό που θεωρούσαν καλύτερο για το ευρώ» γράφει ο δημοσιογράφος Αλαν Φρίντμαν που υπογράφει το βιβλίο του Μπερλουσκόνι και καταλήγει: «Οι πράξεις τους δεν έχουν ακόμη κριθεί από την Ιστορία».
ΠΙΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ 1 ΤΡΙΣ.€
Η ημέρα που έκλαψε η καγκελάριος και ο ρόλος του Ομπάμα ως διαιτητής
Η μέρα που έκλαψε η Μέρκελ… σίγουρα είναι μια στιγμή που θα μείνει στην Ιστορία, καθώς η επί τρεις τετραετίες καγκελάριος της Γερμανίας δεν έχει συνηθίσει το κοινό και τους ομολόγους της ούτε σε συναισθηματικές εξάρσεις, αλλά ούτε καν σε υψηλούς τόνους. Ωστόσο εκείνο το βράδυ του Νοεμβρίου στις Κάννες -με την κρίση χρέους στο αποκορύφωμά της- όταν ο Ομπάμα, οι Ευρωπαίοι, αλλά και ο ίδιος ο Σαρκοζί την πίεσαν να χρηματοδοτήσει ένα «τείχος προστασίας» ύψους 1 τρισ. ευρώ για την ευρωζώνη, η Ανγκελα Μέρκελ λύγισε. Φάνηκε να σηκώνει στους ώμους της το βάρος της ευρωπαϊκής ιστορίας…
Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Θαπατέρο θυμάται: Υπήρξε μια στιγμή προς το τέλος της βραδιάς που είδαμε τη Μέρκελ φανερά καταβεβλημένη, με δάκρυα στα μάτια. Δεν ήθελε να νομίζουν ότι η Γερμανία δεν ήταν πρόθυμη να βοηθήσει ή ότι δεν ήθελε να πληρώσει. Μιλούσε για το τι είχε συμβεί στην Ιστορία. Ολοι ήταν αμίλητοι. Θυμάμαι ότι κοιτούσα τον υπουργό των Οικονομικών μου. Ηταν μια πολύ έντονη στιγμή. Ολη η ιστορία του 20ού αιώνα είχε συγκεντρωθεί εκεί σε αυτά τα λίγα δευτερόλεπτα».
Είχαν προηγηθεί οι έντονες πιέσεις προς τον Ιταλό πρωθυπουργό να αποδεχθεί την πιστωτική γραμμή ύψους 80 δισ. ευρώ από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. «Η Ιταλία είναι πλούσια χώρα. Μπορούμε να χειριστούμε τα υψηλά επιτόκια, αν χρειαστεί, για έναν χρόνο» έλεγε ο Μπερλουσκόνι στον Ομπάμα, στη Μέρκελ, στον Σαρκοζί και στη Λαγκάρντ, που είχε διοριστεί λίγους μήνες πριν γενική διευθύντρια του Ταμείου, αλλά παρέμενε πιστή στις επιταγές του πρώην προέδρου της, Νικολά Σαρκοζί. Ο Σίλβιο την παρουσιάζει σχεδόν σαν το σκυλάκι του Σαρκοζί, να κάνει ό,τι της λέει.
Η συνάντηση των ηγετών στις Κάννες, όπου τελικά ο Ομπάμα έκανε, σύμφωνα με τον Μπερλουσκόνι, τον «διαιτητή», ξεκίνησε στις 9.40 το βράδυ και ολοκληρώθηκε στις 11. Παρά τις έντονες πιέσεις, ο Μπερλουσκόνι δεν υπέκυψε στο αίτημά τους για το ΔΝΤ, κάτι που ήθελαν Μέρκελ και Σαρκοζί. Ο Μπερλουσκόνι θυμάται ότι ο Ομπάμα ήταν πιο συγκαταβατικός, ενώ ο τότε πρόεδρος της Κομισιόν Μπαρόζο ήταν αρνητικός. Μάλιστα, είχε δηλώσει την αντίθεσή του στο σχέδιο και είχε προτρέψει τον Μπερλουσκόνι να αντισταθεί. Κάτι που έκανε. Ομως, παρότι τελικά δεν υποχώρησε, η αντίστροφη μέτρηση για τον Μπερλουσκόνι είχε ξεκινήσει. Ο πρώην Ιταλός πρωθυπουργός πιστεύει ότι ο Σαρκοζί συνωμότησε με τη Μέρκελ και τον Ναπολιτάνο ώστε να προετοιμάσουν το έδαφος για την αντικατάστασή του από τον τραπεζίτη Μάριο Μόντι. Αλλωστε γνώριζε καλά ότι η Μέρκελ μιλούσε τακτικά με τον Ναπολιτάνο.
Ο τότε υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τιμ Γκάιτνερ ερωτήθηκε μετά τη συνάντηση από έναν βοηθό του αν οι Ευρωπαίοι κατάφεραν τελικά να απαλλαγούν από τον Μπερλουσκόνι. «Τελικά ναι» απάντησε ο Γκάιτνερ. Υστερα από λίγες μέρες ο Ναπολιτάνο κάλεσε το Σίλβιο και του ζήτησε να παραιτηθεί. Ο ίδιος λέει ότι μέχρι εκείνη τη στιγμή «δεν είχε καταλάβει ότι όλα ήταν μέρος ενός σχεδίου», που είχε στόχο να πάρει τη θέση του ο Μόντι, όπως στην Ελλάδα ο Λουκάς Παπαδήμος είχε πάρει τη θέση του Παπανδρέου.
Στο βιβλίο του υποστηρίζει ότι η Μέρκελ τον σιχαινόταν, επειδή κάποτε είχε γραφτεί ότι την είχε αποκαλέσει «αγ@@@η χωντρο@@@α», κάτι που ο ίδιος διαψεύδει κατηγορηματικά. Πλέον καταλαβαίνει πόσο κακό τού είχε κάνει αυτή η διαρροή, αλλά υποστηρίζει ότι συμπαθούσε την καγκελάριο και όποτε τη συναντούσε της έκανε ακριβά δώρα, τα οποία πλήρωνε από την τσέπη του. Ωστόσο η καγκελάριος πίστεψε τα δημοσιεύματα, το «Spiegel» χαρακτήριζε τον Μπερλουσκόνι «πρόστυχο και αγροίκο» και η Μέρκελ δεν του ξαναμίλησε ποτέ καλά. Στην Ιστορία έχει μείνει η συνέντευξη Τύπου μετά τη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες όπου ένα νεύμα της Μέρκελ και ένα του Σαρκοζί ήταν αρκετά για να θεωρηθεί από τον παγκόσμιο Τύπο ότι είχαν ξεφτιλίσει διά παντός τον Καβαλιέρε. Ο Μπερλουσκόνι αποκαλύπτει ότι λίγο μετά τη δημοσιοποίηση του σχολίου για τη Μέρκελ συνάντησε τον πρώην Γερμανό καγκελάριο των Σοσιαλδημοκρατών σε ένα πάρτι στη Ρώμη. Μόλις τον είδε ο Μπερλουσκόνι, του φώναξε «δεν το είπα ποτέ», αλλά ο Σρέντερ φέρεται να του απάντησε: «Καλά τα είπες. Είναι αλήθεια».
ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΕΒΕΙ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ Ο ΜΟΝΤΙ
Η συνομωσία για να μπει η χώρα του Καβαλιέρε στο ΔΝΤ
Ο Μπερλουσκόνι αναφέρει τα… χειρότερα για τον πρώην πρόεδρο της Γαλλίας: «Ηταν πολύ επιθετικός μαζί μου» υποστηρίζει και προσθέτει: «Δεν θα ξεχάσω ποτέ τι μου έκανε». Εξιστορεί την αντιπαράθεσή του με τον πρώην πρόεδρο της Γαλλίας ξεκινώντας από ένα συμβάν στις Βρυξέλλες όπου ο Σαρκοζί όχι μόνο αρνήθηκε να κάνει χειραψία μαζί του, αλλά του γύρισε επιδεικτικά την πλάτη. «Τότε σκέφτηκα: Τι μ@@@ς! Τι αλαζόνας» λέει ο Σίλβιο και διηγείται ότι ο Σαρκοζί τριγύριζε στους διαδρόμους των Βρυξελλών λέγοντας ότι «δεν θα ξανασφίξω ποτέ το χέρι του Μπερλουσκόνι».
Η κόντρα των δύο όμως ξεκινά από παλιά, από τότε που ο Σαρκοζί αποφάσισε τον πρόωρο βομβαρδισμό της Λιβύης. Με άπειρα σκάνδαλα στο κεφάλι και των δύο ηγετών, ο Σαρκοζί δεν εκτίμησε καθόλου το εξώφυλλο περιοδικού που ανήκε στον Μπερλουσκόνι, το οποίο έδειχνε τον πρώην Γάλλο πρόεδρο ως «Ναπολέοντα» που κατακτά τη Λιβύη. Ομως η πραγματική κρίση ξεκίνησε όταν ο Μπερλουσκόνι ζήτησε τη βοήθεια του Σαρκοζί για τον διορισμό του Μάριο Ντράγκι ως επικεφαλής της ΕΚΤ στη θέση του Ζαν-Κλοντ Τρισέ. Ο Σαρκοζί δέχθηκε, υπό τον όρο να φύγει ένας άλλος Ιταλός από το ΔΣ, ο Μπίνι Σμάγκι, για να διοριστεί ένας Γάλλος. Ο Σμάγκι αρνήθηκε και ο Σαρκοζί, γνωστός για τα… νεύρα του, κατηγόρησε τον Μπερλουσκόνι για αθέτηση συμφωνίας. Ο Σίλβιο όμως έχει άλλη ερμηνεία γι’ αυτή την αντιπάθεια: «Ημουν πλούσιος και αυτός ήταν φτωχός» λέει και διηγείται ότι όταν παντρεύτηκε την Κάρλα Μπρούνι ο Σαρκοζί τού είπε: «Είδες, Σίλβιο; Τώρα είμαι κι εγώ πλούσιος».
Υστερα από μερικούς μήνες ο Σμάγκι παραιτήθηκε. Ομως οι σχέσεις των δύο ανδρών δεν έφτιαξαν ποτέ, ίσα-ίσα επιδεινώνονταν. Την εποχή εκείνη φούντωνε η κρίση χρέους στην ευρωζώνη, με την Ελλάδα να βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού, έτοιμη να εγκαταλείψει το ευρώ, και την Ιταλία να βρίσκεται επίσης στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου, λόγω του τεράστιου χρέους της και της μεγάλης ανόδου των επιτοκίων της.
Ο Σαρκοζί τότε είχε τα δικά του προβλήματα, τα σκάνδαλα με τη Λαγκάρντ, τη διαχείριση της κρίσης και το μόνο που τον ενδιέφερε, λέει ο Μπερλουσκόνι, ήταν να υποδεχθεί τη Σύνοδο του G8 και του G20, να βρεθεί στο επίκεντρο των φλας και να ανακάμψει στις δημοσκοπήσεις. Ηθελε πάση θυσία να πετύχει η Σύνοδος των Καννών. Οσον αφορά τον Μπερλουσκόνι; Ακόμη και η Κάρλα Μπρούνι τού φέρθηκε άσχημα. Φτάνοντας στις Κάννες, η όμορφη Γαλλίδα πρώτη κυρία φίλησε όλους τους προσκεκλημένους, εκτός από τον Σίλβιο. Ισως είχε τσατιστεί και αυτή με ένα «αστείο» του Μπερλουσκόνι στον Σαρκοζί που μάλλον δεν έκανε τον Γάλλο πρόεδρο να γελάσει… Το 2009 είχε πει στον Γάλλο πρόεδρο ότι του «έδωσε» την Ιταλίδα σύζυγό του, επειδή η Μπρούνι είχε γεννηθεί στην Ιταλία. Ο Σαρκοζί δεν γέλασε και όταν το αστείο διέρρευσε ο Μπερλουσκόνι χαρακτηρίστηκε και πάλι ως «ο βασιλιάς της γκάφας» από τους ευγενικούς και «πρόστυχος» από τους άλλους.
Ο Μπερλουσκόνι καταλογίζει στον Σαρκοζί συνωμοσία για την αντικατάστασή του από τον Μάριο Μόντι, συνωμοσία μαζί με τη Μέρκελ να μπει η Ιταλία στο ΔΝΤ, αλλά και υπέρμετρες φιλοδοξίες. Είχε φτάσει μια εποχή που, όπως υποστηρίζει, ο Σαρκοζί και η Μέρκελ τον θεωρούσαν πρόβλημα, ένα εμπόδιο στον δρόμο για την ανάκαμψη της ευρωζώνης, που τότε ταλανιζόταν. Ηταν η εποχή που ο Ναπολιτάνο συναναστρεφόταν με τον πρώην ισχυρό Ιταλό επίτροπο Μάριο Μόντι και τη φιλόδοξη σύζυγό του και σχεδίαζαν την αντικατάσταση του δημοκρατικά εκλεγμένου πρωθυπουργού. Ο Μόντι άλλωστε ήταν «σταρ», ο επίτροπος που είχε επιβάλει πρόστιμο 600.000.000 δολαρίων στη Microsoft για αθέμιτες πρακτικές. Το σχέδιο ολοκληρώθηκε λίγους μήνες μετά, στο απόηχο της επεισοδιακής Συνόδου Κορυφής των Καννών.