Από τον πυρσό του '79 στο «αξίζουμε καλύτερα» του 2017
Μια ιστορική αναδρομή στα δέκα συνέδρια που προηγήθηκαν, 19 χρόνια μετά τον θάνατο του ιδρυτή, Κωνσταντίνου Καραμανλή
Η Νέα Δημοκρατία αλλάζει, διευρύνεται, καινοτομεί, ανοίγει διάπλατα τις πόρτες της στην κοινωνία και διαμορφώνει μαζί με τους πολίτες το πρόγραμμα της. Το 11ο τακτικό Συνέδριο Αρχών και Θέσεων που θα πραγματοποιηθεί στις 16 και 17 Δεκεμβρίου στην Αθήνα, επιστεγάζει τη σύγχρονη πολιτική σκηνή καθώς για πρώτη φορά στην κομματική διαδικασία θα υπάρχει διευρυμένη συμμετοχή των πολιτών που με την εμπειρία., τη γνώση και τις αναφορές του θα συμβάλλουν στον σχεδιασμό της επόμενης μέρας για την Ελλάδα. Το «Οξυγόνο στην Ελλάδα » ξεκίνησε να δίνεται στο 10ο Συνέδριο του Απριλίου του 2016 όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεσμεύτηκε για την εξέλιξη της Νέας Δημοκρατίας «σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κόμμα που παράγει πολιτική από τα κάτω προς τα πάνω». Η «ιδωμένη από τα κάτω ιστορία» αποδείχθηκε για μία ακόμη φορά η φενάκη και το πρόσχημα της Αριστεράς για την κατάληψη της εξουσίας και την παγίδευση των πολιτών σε μια διαρκή πολιτισμική υποβάθμιση στα όρια της κοινωνικό – οικονομικής εξαθλίωσης.
Αυτή τη φορά, η Νέα Δημοκρατία, πιστή στις παρακαταθήκες του ιδρυτή της Κωνσταντίνου Καραμανλή, προτάσσει την ενεργή παρουσία των πολλών διατρυπώντας τα στεγανά και τις παρωχημένες αγκυλώσεις του παρελθόντος με κεντρικό σύνθημα «Αξίζουμε καλύτερα». Από το 1979 έως τα σήμερα, τα συνέδρια της Ν.Δ. διακρίνονταν ανέκαθεν για το χνάρι που άφηναν στην εποχή τους και τις ριζοσπαστικές θέσεις που επιβεβαιώνονταν ιστορικά. To parapolitika.gr παρουσιάζει σήμερα τα 10 συνέδρια της μεγάλης φιλελεύθερης παράταξης, της μοναδικής που άντεξε στους καιρούς της άκρατης παροχολογίας, της μοναδικής που διατήρησε τη δυναμική της στα μνημονιακά χρόνια κι εκείνης που σχεδιάζει την επόμενη μαζί με τον λαό.
1ο Συνέδριο
«Η ελευθερία της αγοράς με... κράτος»
Μπορεί ο Κωνσταντίνος Καραμανλής να κρατούσε αποστάσεις από τον κομματικό μηχανισμό, όμως το 1ο Συνέδριο της ΝΔ (5-7 Μαΐου 1979) στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής ήταν και το πρώτο που έκανε κόμμα κατά τη Μεταπολίτευση. «Θα ήθελα να εκφράσω την ευχή να μας μιμηθούν και οι αντίπαλοι, για το καλό το δικό τους και του τόπου», κατέληγε στην ιστορική του ομιλία, κατά την οποία τέθηκε ο «ριζοσπαστικός φιλελευθερισμός» και αναγνωρίστηκε «η ελευθερία της αγοράς, με τη ρυθμιστική όμως παρέμβαση του κράτους, χάριν της κοινωνικής δικαιοσύνης». Δύο χρό νια μετά, τον Ιούνιο του 1981, ο Γεώργιος Ράλλης συγκάλεσε έκτακτο συνέδριο για την απλή επικύρωση των προγραμματικών θέσεων λόγω των επερχόμενων τότε εκλογών, στις οποίες η Νέα Δημοκρατία ηττήθηκε. Ο διάδοχός του επί μία τριετία, Ευάγγελος Αβέρωφ, επέλεξε να συμμαζέψει τα οικονομικά του κόμματος, να συσπειρώσει τη διαιρεμένη σε διάφορες τάσεις Κοινοβουλευτική Ομάδα, καθώς και να ασκήσει ολοκληρωτική αντιπολίτευση στο ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου, καταφέρνοντας στις ευρωεκλογές του 1984 να μειώσει την ψαλίδα της διαφοράς.
2ο Συνέδριο
Ο συναινετικός φιλελεύθερος Κ. Μητσοτάκης
Στο 2ο Συνέδριο (Θεσσαλονίκη, 14-16 Φεβρουαρίου 1986), παρά το γεγονός ότι η Ν.Δ. προερχόταν από δύο συνεχόμενες ήττες και μετρούσε κοινοβουλευτικές απώλειες λόγω της αποχώρησης του Κωστή Στεφανόπουλου και ομάδας 9 βουλευτών, ο πρόεδρός της, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, πέτυχε να τη «μετακινήσει» προς το φιλελεύθερο Κέντρο και να αξιοποιήσει στελέχη της «καραμανλικής» πτέρυγας, όπως τον Μιλτιάδη Εβερτ, ως επικεφαλής της Οργανωτικής Επι τροπής. Από τη μια μεριά, διηύρυνε το πολιτικό του στίγμα και, από την άλλη, «καθησύχασε» τους «καραμανλικούς», ενώ παράλληλα άλλαξε το καταστατικό. Αποτέλεσμα τούτου ήταν στις δημοτικές εκλογές του ίδιου έτους η Νέα Δημοκρατία να εκλέξει δημάρχους σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη τους Μιλτιάδη Εβερτ, Ανδρέα Ανδριανόπουλο και Σωτήρη Κούβελα, αντίστοιχα, και να αποκτήσει μεγάλη δυναμική στις απανωτές εθνικές αναμετρήσεις της διετίας 1988-1990.
3ο Συνέδριο
Πόλεμος για την «Ειρηνική Επανάσταση»
Οι προσωπικές αντιπαραθέσεις και, φυσικά, το ιδεολογικό χάος κυριάρχησαν στο 3ο Συνέδριο (Χαλκιδική, 22-24 Απριλίου 1994), που εν πολλοίς διεξήχθη στο… ημίφως της δημοσιότητας. «Υπάρχουν όρια στην ιδεολογία μας. Από τη μια μεριά είναι ο σοσιαλισμός και από την άλλη ο νεοφιλελευθερισμός», είπε στην εισαγωγική του ομιλία ο Μιλτιάδης Εβερτ, μετατρέποντας σε αρένα το συνεδριακό κέντρο. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης διαφώνησε έντονα με την αντιπολιτευτική τακτική του διαδόχου του, ενώ αποχώρησε ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος. Τελικώς, εγκρίθηκε το νέο καταστατικό και υιοθετήθηκε το σύνθημα της «Ειρηνικής επανάστασης με αξιοπιστία», στο πλαίσιο του «ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού». Το σύνθημα αποτελούσε επινόηση του τότε γραμματέα Πολιτικού Σχεδιασμού, Κώστα Καραμανλή.
4ο Συνέδριο
Ακόμα ένας Καραμανλής στο προσκήνιο
Οι ζυμώσεις για το 4ο Συνέδριο (21-23 Μαρτίου, 1997 Αθήνα) ξεκίνησαν την επομένη των χαμένων για τη Ν.Δ. εκλογών του Σεπτεμβρίου του 1996. Σε θέσεις μάχης για την προεδρία τέθηκαν Μιλτιάδης Έβερτ και Γιώργος Σουφλιάς, ενώ στην κούρσα εισήλθε ο Κώστας Καραμανλής μετά το ιστορικό δείπνο στην οικία του Γιάννη Βαρβιτσιώτη στο Ψυχικό, στις αρχές του έτους. «Όταν γεννηθήκατε, ήμουν ήδη 30 μήνες υπουργός», είπε, απευθυνόμενος στον νέο πρόεδρο της Ν.Δ., ο Γεώργιος Ράλλης, στέλνοντας προς όλους το μήνυμα των «γερόντων της Δεξιάς», ότι δεν θα ανεχθούν περαιτέρω αλληλοσπαραγμούς. Ο Κώστας Καραμανλής εξελέγη πρόεδρος στον β΄ γύρο της εκλογής από το συνέδριο με ποσοστό 69,15% έναντι 30,85% του Γιώργου Σουφλιά. «Τι με ρωτάτε ποιον να στηρίξουμε στον δεύτερο γύρο; Φυσικά τον πρώτο», δήλωσε ο Μ. Έβερτ, ο τρίτος του πρώτου γύρου της διαδικασίας, καθορίζοντας κατ’ ουσία το αποτέλεσμα. Στο καταστατικό συμπεριλήφθηκε η υποχρεωτική διεξαγωγή συνεδρίου ανά τριετία.
5ο Συνέδριο
Η επιστροφή του Σουφλιά και οι εντάσεις
Το οριακό αποτέλεσμα των εκλογών του 2000 και η επιστροφή του Γιώργου Σουφλιά μετά τη διαγραφή του, το 1998, λειτούργησαν συσπειρωτικά για την κομματική βάση στο 5ο Συνέδριο (30 Μαρτίου - 1η Απριλίου 2001). Το κλίμα όμως κάθε άλλο παρά πανηγυρικό ήταν, αφού σημειώθηκαν εντάσεις και χειροδικίες μεταξύ μελών για μια θέση στα ανώτατα κομματικά όργανα. Πάντως, πλέον της διευρυμένης συμμετοχής στην Κεντρική Επιτροπή, η Νέα Δημοκρατία «αντέγραψε» από το ΠΑΣΟΚ τον θεσμό του γραμματέα της Κ.Ε., θέση στην οποία εξελέγη ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης με ποσοστό 67%. Η οργανωτική δομή άλλαξε και ο ρόλος του έως τότε γενικού διευθυντή περιορίστηκε σε οικονομικά και δια δικαστικά ζητήματα. Ο Κ. Καραμανλής, καίτοι είχε φέρει το ΠΑΣΟΚ στα «ίσια», κερδίζοντας τις ευρωεκλογές του 1999 με 3 μονάδες διαφορά, απέφυγε εκτενείς αναφορές στο «κοινωνικό Κέντρο». Νωρίτερα, τον Ιούνιο του 2000, ο Κ. Καραμανλής είχε συγκαλέσει έκτακτο συνέδριο «επιβεβαίωσης της ιδεολογίας του κόμματος και ανανέωσης της οργανωτικής του δομής».
6ο Συνέδριο
Η μετατόπιση στον χώρο του Κέντρου
Στο 6ο Συνέδριο (23-25 Ιουλίου 2004) ο Κ. Καραμανλής, έχοντας κυριαρχήσει επί του ΠΑΣΟΚ μετά από 11 «πέτρινα χρόνια» στην αντιπολίτευση, διακήρυξε τη μετατόπιση του κόμματος προς το «κοινωνικό Κέντρο» ή, όπως ονομάστηκε, τον «μεσαίο χώρο» (σ.σ.: έμπνευση του στενού συνεργάτη του Κώστα Καραμανλή, Γιάννη Λούλη), αλλάζοντας αισθητά το πολιτικό σκηνικό. Η Ν.Δ. γιόρτασε τα 30 χρόνια δημιουργίας της και τα 30 χρόνια της Μεταπο- λίτευσης, που έφερε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ενώ υποδέχθηκε μουδιασμένα τον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος μόλις είχε εκλεγεί στις ευρωεκλογές του Ιουνίου.
7ο Συνέδριο
H προεκλογική δυναμική αλλά και το έργο
Το 7ο Συνέδριο (6-8 Ιουλίου 2007), με κεντρικό σύνθημα: «Μαζί πετύχαμε πολλά, μαζί δημιουργούμε το μέλλον», ανέδειξε την κυβερνητική δυναμική, αλλά και το έργο της φιλελεύθερης παράταξης. Το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου προκηρύχθηκαν εκλογές, εν μέσω καταστροφικών πυρκαγιών και βαρύτατων καταγγελιών περί διεθνών παρακρατικών ομάδων, που επιδίωκαν την πτώση της κυβέρνησης. Ο Κ. Καραμανλής κέρδισε ξανά έχοντας υλοποιήσει το σύνολο των προεκλογικών δεσμεύσεων του 2004, πλην της αναδιάρθρωσης του κράτους και του εξοστρακισμού των «νταβατζήδων» από τη μεγάλη πίτα των κρατικών έργων και κατ’ επέκταση από τη διαμόρφωση της πολιτικής ατζέντας.
8ο Συνέδριο
Με συμμετοχή 800.000 μελών στη διαδοχή
Ο Αντώνης Σαμαράς ηγείτο πλέον της Ν.Δ. στο 8ο Συνέδριο (25-27 Ιουνίου 2010). Νωρίτερα, στις 7 Νοεμβρίου 2009, μετά τη βαριά ήττα του Κ. Καραμανλή, διεξήχθη έκτακτο συνέδριο, όπου αποφασίστηκε η τροποποίηση του καταστατικού αναφορικά με τη σύνθεση του εκλεκτορικού σώματος, καθώς είχαν προηγηθεί στις 29 Οκτωβρίου εσωκομματικές εκλογές με τη συμμετοχή 800.000 μελών. Όπως δηλαδή είχε καθιερώσει στο ΠΑΣΟΚ ο Γιώργος Πα- πανδρέου, παλαιός συμφοιτητής και συγκάτοικος του προέδρου της Ν.Δ. Η Κεντρική Επιτροπή μετατρέπεται σε Πολιτική Επιτροπή και το Εκτελεστικό Γραφείο σε Πολιτικό. Πραγματοποιήθηκαν οργανωτικές κυρίως αλλαγές, καθώς ο Αντ. Σαμαράς δεν ήθελε να «ταυτίσει» με τη Ν.Δ. το πρώτο του «Ζάππειο», το οποίο παρουσίασε λίγες εβδομά- δες αργότερα.
9ο Συνέδριο
Κενό γράμμα το προσκλητήριο για τη «Νέα Ελλάδα»
Όσοι παρακολούθησαν τις εργασίες του 9ου Συνεδρίου (28-30 Ιουνίου 2013, Αθήνα) δεν είχαν καμία αμφιβολία ότι ο πρωθυπουργός της τρικομματικής κυβέρνησης Αντ. Σαμαράς επεδίωκε την… υπέρβαση από τη Ν.Δ. με τη «Νέα Ελλάδα», σύνθημα που ωστόσο έμεινε κενό γράμμα. «Η σωτηρία της Ελλάδας σημαίνει παραμονή στην Ευρώπη και αυτό τον στόχο τον πετύχαμε όλοι μαζί», επεσήμανε αναφερόμενος στο επίτευγμα της αναστροφής του δυσμενέστατου κλίματος που είχε διαμορφωθεί τότε διεθνώς σε βάρος της χώρας. Οι «καραμανλικοί» κρατούσαν αποστάσεις, οι «μητσοτακικοί» δεν πλησίασαν παρά ελάχιστα τον χώρο του συνεδρίου, ενώ οι «σαμαρικοί» προσπαθούσαν να ελέγξουν όσο το δυνατόν περισσότερες θέσεις στα κομματικά όργανα. Σήμερα, το 10ο Συνέδριο πραγματοποιείται με διαφορετική σύνθεση, όπως αυτή προέκυψε από τις τελευταίες εσωκομματικές αρχαιρεσίες. Ελάχιστα από τα προηγούμενα στελέχη κάθονται στις καρέκλες του τωρινού συνεδρίου.
10ο Συνέδριο
«Οξυγόνο για την Ελλάδα μας»
Το 10ο Συνέδριο της ΝΔ , σηματοδοτήθηκε από τις ευρείς αλλαγές στο Καταστατικό το οποίο πλέον προβλέπει πιο ευέλικτες διαδικασίες στη λειτουργία των οργάνων, ενισχύει τις δομές εισάγοντας θητεία στα κομματικά όργανα με αιχμή την πενταετή θητεία του ίδιου του Προέδρου. Αποφασίστηκε επίσης η εξυγίανση των οικονομικών και τέθηκε σε εφαρμογή πρόγραμμα εξορθολογισμού των δαπανών το οποίο τηρείται απαρεγκλίτως. «Νοικοκυρεύουμε πρώτα το σπίτι μας για να νοικοκυρέψουμε στη συνέχεια την Ελλάδα» ανέφερε ο πρόεδρος της ΝΔ. Παράλληλα παρουσίασε πρόγραμμα βιωσιμότητας που προβλέπει απεξάρτηση από την κρατική επιδότηση και στήριξη από την ιδιωτική χρηματοδότηση, με διαφάνεια και λογοδοσία. Τέλος, το 10ο Συνέδριο έθεσε στο επίκεντρο της πολιτικής τον πολίτη. 400.000 ψηφοφόροι εκφράστηκαν καθολικά στις κάλπες επιλέγοντας τον ηγέτη της παράταξης ενώ τις καταστατικές αλλαγές υπέδειξαν 15.000 Ελληνίδες και Έλληνες.