Ένα 48ωρο γεμάτο πρωτοφανή ένταση, αντιπαραθέσεις, αλλά και… αβρότητες ήταν αυτό του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα. Η «ιστορική» επίσκεψη, που λίγο έλειψε να τιναχτεί στον αέρα από τις πρώτες στιγμές της, είχε από όλα: έντονο παρασκήνιο, μέτρα ασφαλείας που θα μπορούσαν να συγκριθούν με εκείνα της επίσκεψης του Μπ. Ομπάμα, φραστικές επιθέσεις ένθεν κακείθεν και, στο τέλος, ένα δείπνο με υψηλές παρουσίες, που έδωσε την ευκαιρία να πέσουν οι τόνοι.

Τα πρόσωπα σχεδόν όλων όσοι βρίσκονταν στο Προεδρικό Μέγαρο την ώρα που ο Προκόπης Παυλόπουλος και ο Ταγίπ Ερντογάν αντάλλασσαν φαρμακερά βέλη για τη Συνθήκη της Λωζάνης, τη μειονότητα της Θράκης και το Κυπριακό ήταν οι αδιάψευστοι μάρτυρες της έκπληξης που δοκίμασαν για την ένταση της αντιπαράθεσης των δύο πλευρών που μόλις ξεκινούσε.

«Για μας η Συνθήκη αυτή (σ.σ. της Λωζάνης) είναι αδιαπραγμάτευτη, δεν χρειάζεται ούτε αναθεώρηση, ούτε επικαιροποίηση, καλύπτει πλήρως τα ζητήματα» ήταν τα αυστηρά λόγια που άκουσε ο Τούρκος πρόεδρος από τον Προκόπη Παυλόπουλο.

«Για τη Συνθήκη της Λωζάνης υπάρχουν εκκρεμότητες που δεν κατανοούνται σωστά», απάντησε ο «σουλτάνος». Το σκηνικό επαναλήφθηκε, σε πιο χαμηλή ένταση, λίγη ώρα αργότερα στο Μαξίμου.

Έφτασε στο σημείο να κατηγορήσει την Ελλάδα ότι δεν συντηρεί τα τζαμιά που υπάρχουν από την οθωμανική περίοδο. «Έχουμε αναπαλαιώσει μια σειρά από τεμένη και δεν διανοηθήκαμε να κάνουμε χριστιανική λειτουργία σε κάποιο από αυτά, όπως έγινε στην Αγιά Σοφιά» ήταν η αιχμηρή απάντηση του Αλ. Τσίπρα.

Η ένταση που ξεκίνησε στο Προεδρικό Μέγαρο έδειξε να αποκλιμακώνεται όταν έφτασε η ώρα του επίσημου δείπνου, στο οποίο το μενού ήταν φιλέτο σφυρίδας, γαρίδες και φρέσκα φρούτα. Περίπου 15 υπουργοί έδωσαν το «παρών», όπως και ο πρόεδρος της ΝΔ Κυρ. Μητσοτάκης με τη σύζυγό του, ενώ ο αρχιεπίσκοπος επέλεξε να απουσιάσει, χωρίς να στείλει κάποιον εκπρόσωπο.

Ενδεικτική του κακού κλίματος που είχε διαμορφωθεί από νωρίς ήταν η συμπεριφορά της συζύγου του Τούρκου προέδρου. Η Εμινέ Ερντογάν επρόκειτο να γευματίσει το μεσημέρι με τη Σίσσυ Παυλοπούλου στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» και στη συνέχεια  να επισκεφθεί το Μουσείο της Ακρόπολης με την Μπέτυ Μπαζιάνα. Με την επίκληση της «αδιαθεσίας», ακύρωσε και τα δύο και είδε για λίγη ώρα τη σύζυγο του πρωθυπουργού στο ξενοδοχείο.    

Οι συμφωνίες  

Τι έμεινε από τις συνομιλίες αυτές; Συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών για επανέναρξη των συνομιλιών για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών για την υφαλοκρηπίδα. Συμφωνία νέων μέτρων για συνεργασία στο πλαίσιο της συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας που θα συμβάλλουν στην αποσυμφόρηση των νησιών. Συμφωνία για πραγματοποίηση του επόμενου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας το συντομότερο δυνατόν (σ.σ. έχει προγραμματιστεί για τον Φεβρουάριο). Παράλληλα, συμφωνήθηκε η προώθηση σειράς έργων υποδομών.

Όσο για τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά, από το υπουργείο του οποίου έγιναν διαρροές περί μη συμφωνίας με τον ΠτΔ για την αιχμηρή «υποδοχή» του Τούρκου προέδρου, αποχαιρετώντας τον κ. Ερντογάν στο Προεδρικό Μέγαρο έσπευσε μεγαλόφωνα να ευχηθεί «να μη χρειαστούν άλλα 65 χρόνια προκειμένου να γίνει τέτοιου επιπέδου συνάντηση». Ίσως να μην είχε αντιληφθεί προφανώς ότι «χρεώθηκε» μαζί με το Μέγαρο Μαξίμου την έλλειψη προετοιμασίας για την πολυσυζητημένη επίσκεψη.    

Κομοτηνή    

Θερμή υποδοχή από μερικές εκατοντάδες άτομα, τα οποία είχαν συγκεντρωθεί έξω από το τζαμί Κιρ Μαχαλέ, γνώρισε ο Ταγίπ Ερντογάν φτάνοντας χθες το μεσημέρι στην Κομοτηνή. «Ηγέτη μας» ήταν το σύνθημα που φώναζαν, ενώ μεταξύ όσων τον υποδέχθηκαν ήταν οι δύο ψευτομουφτήδες της περιοχής. Πάντως, κατά την άφιξη του Τούρκου προέδρου δεν υπήρχαν τουρκικές σημαίες.

Ο κ. Ερντογάν έδειξε να απολαμβάνει τη θερμή υποδοχή μέσα στον στενό κλοιό που είχαν δημιουργήσει οι σωματοφύλακές του, αλλά και η Ελληνική Αστυνομία, ελικόπτερο της οποίας πετούσε στην περιοχή. Επόμενος σταθμός του ήταν το μειονοτικό σχολείο «Τζελάλ Μπαγιάρ», όπου προέκυψε μίνι διπλωματικό επεισόδιο καθώς ο Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε ένα μικρόφωνο για να μιλήσει στο συγκεντρωμένο πλήθος, ενώ ο υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Αμανατίδης -που τον συνόδευε με τον Ν. Κοτζιά-, του είπε χαρακτηριστικά: «Άλλα έχουμε συμφωνήσει, κ. πρόεδρε». Ο Ερντογάν αντέδρασε και στη συνέχεια κατέβηκε σε αίθουσα του σχολείου, ενώ τελικά εκφώνησε ομιλία στο προαύλιο του «Τζελάλ Μπαγιάρ».