Η παροικία των Ελλήνων της Αιθιοπίας υπάρχει για αιώνες όμως ουσιαστικά ενδυναμώθηκε γύρω στο 1900 όταν άρχιζαν να καταφτάνουν από την Ερυθρά θάλασσα στον κόλπο του Άντεν οι πρώτοι Έλληνες έμποροι και ναυτικοί που προέρχονταν κυρίως από τα νησιά του Ανατολικού και νότιου Αιγαίου. Εκεί, στο Κέρας της Αφρικής βρήκαν καταφύγιο, εγκαταστάθηκαν κι δημιούργησαν τις οικογένειες τους, όμως πολλοί από αυτούς, είτε από αμέλεια, είτε από άγνοια δεν πήγαν ποτέ στην πρεσβεία να δηλώσουν την ύπαρξη των παιδιών τους με αποτέλεσμα από εκεί και μετά να ξεκινήσει η «οδύσσεια» για εκατοντάδες παιδιά και εγγόνια Ελλήνων μεταναστών τα οποία μιλούν άπταιστα την ελληνική γλώσσα, δηλώνουν χριστιανοί ορθόδοξοι και κρατάν άσβεστη την φλόγα του Ελληνισμού για δεκαετίες σχεδόν 5.000 χλμ μακριά από την Αθήνα και ενώ το ελληνικό κράτος δεν τους έχει αναγνωρίσει ακόμα εκείνοι συνεχίζουν να δηλώνουν Έλληνες και κληρονομούν γλώσσα και παραδόσεις στην επόμενη γενιά.

Τους συμπατριώτες μας αυτούς επισκέφτηκε σχετικά πρόσφατα και το διεθνές ενημερωτικό αραβικό δίκτυο Αλ Τζαζίρα το οποίο ανέδειξε την πανάρχαια σχέση που συνδέει τους δύο λαούς. Μία σχέση που υπάρχει από την εποχή του Ομήρου όταν ο βασιλιάς της Αιθιοπίας Μέμνονας πολέμησε στο πλευρό των Τρώων και βρήκε το θάνατο σε μονομαχία που είχε με τον Αχιλλέα. Από τότε και μετά οι δύο λαοί συνδέονται τόσο πολιτισμικά όσο και θρησκευτικά με ισχυρούς δεσμούς. Κάτι που αποτυπώνεται ακόμα και στο όνομα της χώρας καθώς η Αιθιοπία στο παρελθόν ονομαζόταν Αβησσυνία, ενώ η τωρινή της ονομασία προέρχεται από τις ρίζες (αιθ-) και (ὄψ) που σημαίνει «καμένη όψη».

Ένας από τους ανθρώπους που γνωρίζουν αρκετά καλά τις αγωνίες και τα βάσανα των Ελλήνων της Αιθιοπίας είναι η Ελληνογερμανίδα φωτογράφος Χριστίνα Βάζου η οποία μετά από κάποιες επισκέψεις που έκανε στην Αντίς Αμπέμπα ευαισθητοποιήθηκε και δημιούργησε ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο «Από την Αφρική με αγάπη – Ελληνοαιθιοπικά» το οποίο έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης τον Μάρτιο και θα παρουσιαστεί επίσημα στις αρχές Μάιου στην Αιθιοπία. Στην παραγωγή της Χριστίνας Βάζου περιγράφονται όλες αυτές ιστορίες των οικογενειών που ζουν στην Αιθιοπία ως Έλληνες, χωρίς όμως ιθαγένεια. Στην επικοινωνία που είχαμε μαζί της δήλωσε αποκλειστικά στα «Π» πως αυτό το ντοκιμαντέρ έγινε γιατί ήθελε να δώσει φωνή σε αυτούς τους ανθρώπους που εδώ και δεκαετίες κανένας δεν έχει δώσει λύση στο πρόβλημα της ιθαγενείας που αντιμετωπίζουν και συνέχισε περιγράφοντας μας πως «υπάρχουν ηλικιωμένοι άνθρωποι 80 χρονών, αυτό που ονομάζουμε πρώτη γενιά, που νιώθουν Έλληνες, ξέρουν από περιγραφές των γονιών τους που είναι το χωριό τους, ξέρουν ποιοι είναι οι συγγενείς τους, όμως ζουν με το παράπονο πως η ελληνική πολιτεία τους θεωρεί πολίτες μίας τρίτης χώρας» .

Τα όσα μας είπε η κυρία Βάζου μας τα πιστοποίησε και ένας Ελληνοαιθίοπας από την Αντίς Αμπέμπα ο Γιώργος Πυλιάτης που έλκει την καταγωγή του από την Κάρπαθο και στην επικοινωνία που είχε με τα «Π» τόνισε πως στην Αιθιοπία τους αντιμετωπίζουν σαν Έλληνες και στην Ελλάδα σαν Αιθίοπες και συνέχισε δηλώνοντας πως «πρέπει να βρεθεί μία λύση ώστε να σταματήσει να ισχύει το αμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα, είναι μία πολιτική απόφαση που πρέπει να την πάρει η πολιτεία κάποια στιγμή. Εγώ προσωπικά το έχω ζητήσει και από τον κύριο Τέρενς Κουίκ όταν είχε έρθει εδώ. Με τέτοιες μικρές κινήσεις νιώθουμε το κράτος διπλά μας, ειδικά αυτή την περίοδο που οι Τούρκοι επιχειρηματίες εξαπλώνονται και επενδύουν με την πλάτη της χώρας τους σε όλη την υποσαχάρια ζώνη» κατέληξε.

Στο ίδιο μήκος κύματος όμως ήταν και οι δηλώσεις του Οδυσσέα Παρρή επίσης μέλος της ελληνικής κοινότητας της Αιθιοπίας με καταγωγή από το Πλωμάρι της Λέσβου που δουλεύει σε κατασκευαστική εταιρεία στην Αντίς Αμπέμπα και είναι από τα πρόσωπα που μίλησε και στο Αλ Τζαζίρα. Ο κ. Παρρής στα 57 του χρόνια πιστεύει πως πρέπει να δοθεί μία οριστική λύση στο πρόβλημα αυτών των ανθρώπων και όπως μας είπε χαρακτηριστικά «γνωρίζουμε πως η χώρα μας σηκώνει μεγάλο βάρος από την είσοδο χιλιάδων μεταναστών, όμως εδώ μιλάμε για μικρό αριθμό ανθρώπων που ουσιαστικά θα αποδώσει δικαιοσύνη και θα φέρει χαρά σε όποιον θέλει να επισκεφτεί τον τόπο του» κατέληξε.

Η λύση

Τα προβλήματα ιθαγένειας που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες της Αιθιοπίας απασχολούν σε μόνιμη βάση και το δραστήριο σύλλογο Ελλήνων Αιθιοπίας που βρίσκεται στην Αθήνα τα μέλη του οποίου κατέθεσαν πρόταση για αυτό το θέμα προς το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, σχετικά με την αντικατάσταση του άρθρου 1Α του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, που σήμερα είναι νόμος του Ελληνικού Κράτους (Ν. 4332/2015) και δίνει την Ελληνική Ιθαγένεια, σε παιδιά μεταναστών δεύτερης γενιάς.

Στο πλαίσιο αυτό Σύλλογος Ελλήνων της Αιθιοπίας, πρότεινε στο ελληνικό κράτος αφενός να έχουν την δυνατότητα να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια και οι απόφοιτοι από τα «Ελληνικά σχολεία, που λειτουργούν στην αλλοδαπή» και όχι μόνο οι απόφοιτοι των Σχολείων που λειτουργούν στην Ελλάδα, όπως «πέρασε» το νομοσχέδιο και αφετέρου οι μαθητές με ελληνική καταγωγή που έρχονται στην Ελλάδα και εφόσον αποδείξουν την ελληνικότητα τους, να τους δίνεται αμέσως η ελληνική ιθαγένεια. . Η απόδειξη της ελληνικότητας, εφ’ όσον δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία, με βάση την πρόταση του συλλόγου μπορεί να γίνεται και με βεβαίωση της οικείας Ελληνικής Κοινότητας η οποία είναι νομικό Πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, αναγνωρισμένο και από το Αιθιοπικό κράτος και διατηρεί ληξιαρχικά αρχεία, από κοινού με την Ελληνική Πρεσβεία στην Αντίς Αμπέμπα.

 

Το ρεπορτάζ δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ το Σάββατο 14 Απριλίου το 2018 πηγή φωτογραφιών Χριστίνα Βάζου, Φώτης Πάλλης, Αλ Τζαζίρα