Ο Γερμανός τραπεζίτης που θα αποφασίσει για το ελληνικό χρέος
Από την Goldman Sachs, Νο2 στο υπουργείο Οικονομικών.
«Έκαναν τους εμπρηστές πυροσβέστες», σχολίασε η γερμανική αριστερά, μόλις έγινε γνωστή η τοποθέτηση του Γεργκ Κούκις στη θέση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών της χώρας. Το πρώην αφεντικό της Goldman Sachs για τη Γερμανία και την Αυστρία υπήρξε μια αμφιλεγόμενη επιλογή, εάν σκεφτεί κανείς ότι ως το Νο2 του υπουργείου Οικονομικών, είναι πια υπεύθυνος για την εποπτεία του χρηματοοικονομικού συστήματος, το οποίο έως πρότινος υπηρετούσε. Και είναι τουλάχιστον ειρωνικό που ως το δεξί χέρι του υπουργού Οικονομικών, Όλαφ Σολτς, καλείται τώρα να «ξεκλειδώσει» την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους και να δώσει τέλος σε μια κρίση στην οποία ο πρώην εργοδότης του έβαλε, ως γνωστόν, το δικό του «λιθαράκι».
Ασφαλώς, η αναρρίχηση ενός ακόμα τραπεζίτη της Goldman Sachs στα ανώτερα κυβερνητικά αξιώματα, κάθε άλλο παρά είδηση αποτελεί. Ο σημερινός υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Στίβεν Μνούτσιν υπήρξε βετεράνος της Goldman Sachs, όπως ο Χανκ Πόλσον και ο Ρόμπερτ Ρούμπιν πριν από αυτόν. Από το «φυτώριο» της Goldman βγήκαν επίσης ο πρώην οικονομικός σύμβουλος του Ντόναλντ Τραμπ, Γκάρι Κον, καθώς και ο πρώην υπεύθυνος στρατηγικής του, Στιβ Μπάνον. Αλλά και στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, τόσο ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, όσο και ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Μάρκ Κάρνεϊ, ξεκίνησαν την καριέρα τους στην πανίσχυρη επενδυτική τράπεζα της Wall Street.
Μετά από αυτά, μάλλον δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη που ο Κούκις επέλεξε -όπως και τόσοι άλλοι πριν από αυτόν- να απαρνηθεί την καλοπληρωμένη θέση του στον ιδιωτικό τομέα για την εξουσία της κυβερνητικής καρέκλας. Έστω και εάν από το 1 εκατ. ευρώ που φημολογείται ότι έβγαζε στη Goldman Sachs, έχει πλέον προσγειωθεί στα 160.000 ευρώ το χρόνο.
Όλα αυτά δεν σημαίνουν, βέβαια, ότι ο διορισμός του στο υπουργείο Οικονομικών δεν «ξένισε» τους Γερμανούς. Στα ευρωπαϊκά πηγαδάκια, δεν είναι λίγοι εκείνοι που δυσκολεύονται να ξεχάσουν το ρόλο που έπαιξε η Goldman Sachs στην ευρωπαϊκή κρίση χρέους, όταν μέσω του γνωστού πια «αμαρτωλού» swap, βοήθησε την Αθήνα να κρύψει από τις Βρυξέλλες το πραγματικό ύψος του δημοσιονομικού ελλείμματός της.
Πηγές του υπουργείου Οικονομικών εξηγούσαν στη Handelsblatt ότι ο νέος υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, που ως πρώην δήμαρχος του Αμβούργου διαθέτει μεγάλη πολιτική εμπειρία αλλά ελάχιστες σχέσεις με το διεθνές finance, ήθελε μέσω της επιλογής του Κούκις να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα. Η Γερμανία δεν πρόκειται να υποκύψει στις πιέσεις του Νότου για δημοσιονομική χαλάρωση και δεν προτίθεται να αρχίσει να ξοδεύει χρήματα που δεν διαθέτει, προκειμένου να τονώσει τις οικονομίες της Ευρωζώνης.
Κάπως έτσι, ο Κούκις έγινε ο άνθρωπος του Σολτς για τις δύσκολες αποστολές, όπως άλλωστε έδειξε και η παρουσία του στις κρίσιμες συζητήσεις για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Εκεί, το πρώην αφεντικό της γερμανικής Goldman Sachs καλείται να βρει μια σχεδόν αδύνατη ισορροπία, ανάμεσα στην απαίτηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου να δοθεί μια ουσιαστική λύση στο ελληνικό πρόβλημα του χρέους και στις τεράστιες πολιτικές αντιδράσεις που θα προκαλούσε αυτή στο εσωτερικό της Γερμανίας. Εάν το δίδυμο Κούκις-Σολτς φανεί πολύ μαλακό απέναντι στην Αθήνα, θα βρει απέναντί του όχι μόνο το ακροδεξιό AfD και τους φιλελεύθερους του FDP, αλλά ακόμα και το CSU, δηλαδή το αδερφό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ στη Βαυαρία.
Είναι αυτό ακριβώς το δύσκολο πολιτικό και οικονομικό σταυρόλεξο που απέφευγε για χρόνια ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όταν έσπρωχνε το τενεκεδάκι του ελληνικού χρέους όλο και παρακάτω. Όμως, εν όψει και της λήξης του ελληνικού προγράμματος τον Αύγουστο, αυτή η τακτική των καθυστερήσεων έχει πια φτάσει στα όριά της. Και κάπως έτσι, οι «νεοφώτιστοι» Σολτς και Κούκις βρίσκονται αντιμέτωποι με τους ίδιους πολιτικούς περιορισμούς που εμπόδιζαν τη λύση επί Σόιμπλε, αλλά και με ένα οριστικό πια deadline. Μετά από αυτά, μάλλον δεν προκαλούν μεγάλη έκπληξη οι πληροφορίες που θέλουν τους Γερμανούς να απορρίπτουν τις προτάσεις της Γαλλίας και του ΔΝΤ και να αντιτίθενται στην όποια αυτοματοποίηση της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, που θα δίνει την εντύπωση ότι η Αθήνα αφήνεται να λειτουργεί χωρίς έλεγχο. Όσοι ήλπιζαν ότι η αλλαγή φρουράς στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών θα συνοδευόταν και από αλλαγή πολιτικής, έχουν προφανώς διαψευσθεί.