Χαμογελαστός, ευγενικός και πάντα με θετική ενέργεια, ο Νίκος Παπανδρέου ετοιμάζεται για το νέο του συγγραφικό εγχείρημα. Συναντήσαμε τον γιο του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ στα γραφεία της εταιρείας όπου εργάζεται, στο κέντρο της Αθήνας, και σε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση μας μίλησε για τον πόλεμο που δέχτηκε ο αδελφός του, Γιώργος Παπανδρέου, τις δύσκολες στιγμές που πέρασε η οικογένεια, αλλά και για το αν έχει σκεφτεί και εκείνος να ασχοληθεί με την πολιτική. O Νίκος Παπανδρέου έχει ντοκτορά Οικονομικών από το Πρίνστον. Εργάστηκε στην Παγκόσμια Τράπεζα, έχει εκδώσει 9 βιβλία, ενώ έχει δημοσιεύσει πολλά δοκίμια και διηγήματα σε περιοδικά ξένης λογοτεχνίας. Επίσης, έχει γράψει το σενάριο με την Ολγα Μαλέα τού «Πρώτη φορά νονός» (2007), βασισμένο στο πρώτο του μπεστ σέλερ βιβλίο, «Δέκα μύθοι και μια ιστορία».  

Είχατε πει πως ο αδελφός σας δεν πήρε «δαχτυλίδι», αλλά «σήκωσε σταυρό». Θεωρείτε πως αδικήθηκε;

Είχα πει ότι πήρε «θαμπό δαχτυλίδι». Την άνοιξη του 2004 «έπεφτε» το ΠΑΣΟΚ. Ο Γιώργος δέχτηκε να αναλάβει και να διεκπεραιώσει την επερχόμενη ήττα. Στη συνέχεια, έφερε ακόμη μία καινοτομία στο πολιτικό σκηνικό και έκανε ανοικτές εκλογές, για να επικυρώσει τη θέση του έλαβε περίπου 1 εκατ. ψήφους αν θυμόσαστε. Τον ίδιο τρόπο επιλογής αρχηγού αντέγραψε το συντηρητικό κόμμα της Ν.Δ. και έβγαλε πρώτα τον Σαμαρά και στη συνέχεια τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Ως πρωθυπουργός δεν κατάφερε να έχει μια ομάδα «Ταλιμπάν», ώστε να στηρίζονται οι σοβαρές επιλογές που έπρεπε να κάνει για να σωθεί η χώρα. Σχεδόν κανείς από τους δικούς του υπουργούς δεν έβαζε μπροστά το στήθος του για να εξηγήσει γιατί και πώς έπρεπε να σωθεί η χώρα. Κάθονταν και περίμεναν… την πτώση του, για να πάρουν τη θέση του. Αμ δε. Ο σημερινός πρωθυπουργός δεν έχει διεκδικητές του θρόνου του και έχει μια σοβαρή ομάδα «Ταλιμπάν», που πίνουν στο όνομά του.

Ετσι περνάει τα πιο δύσκολα μέτρα που έχει ζήσει η χώρα χωρίς να ανοίγει μύτη. Ενώ ως πρωθυπουργός ο Γιώργος είχε το μισό ΠΑΣΟΚ εναντίον του, όλα τα υπόλοιπα κόμματα και τους πρώτους μήνες των «Greek Statistics» είχε ενάντιά του όλη την Ευρώπη και όλες τις τράπεζες που μας είχαν δανείσει (πέραν των καναλιών που έκραζαν κάθε βράδυ στις οκτώ «να καεί, να καεί η Βουλή»…).

Και με όλα αυτά τα εμπόδια, πάλι κατάφερε και έσωσε τη χώρα από μια σίγουρη χρεοκοπία. Το οξύμωρο είναι ότι πήραμε δανεικά για να καλύψουμε τις ανάγκες του Δημοσίου. Μεταξύ άλλων, καλύψαμε έτσι και τις πληρωμές των μισθών των βουλευτών που ήταν απέναντί του στο Μνημόνιο. Αν δεν ήθελαν το Μνημόνιο, ας μη δέχονταν τους μισθούς τους πληρωμένα όλα από τους «Γερμανούς-εχθρούς». Δεν είδα κανέναν να εναντιώνεται έτσι εμπράκτως στο Μνηµόνιο και να αρνείται τον µισθό που ήρθε από τα δανεικά του Μνηµονίου…  

Πιστεύετε ότι τον Γιώργο Παπανδρέου τον έριξαν από την κυβέρνηση; Και για ποιον λόγο;

Γιατί δεν έκανε τα χατίρια που είχε συνηθίσει το «παλιό» σύστηµα. Γιατί η diavgeia.gov.gr, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, το opengov.gr και οι νέοι θεσµοί για το «µαύρο» χρήµα έθιξαν και φόβισαν συµφέροντα, µικρά και µεγάλα. Το λάθος του ήταν καθαρά στον τοµέα της επικοινωνίας – «Ταλιµπάν»!  

Και εσείς βρεθήκατε στο στόχαστρο των πολιτικών σας αντιπάλων;

Ολη η οικογένεια βρέθηκε στο στόχαστρο. Υπήρχε µια οργανωµένη εκστρατεία εναντίον όλων ηµών του αδερφού µου του Ανδρέα, του Γιώργου και της Μαργαρίτας. Η τελευταία πήγε στα δικαστήρια και δικαιώθηκε για τα δήθεν 550 εκατ. της λίστας Λαγκάρντ, µιας λίστας όπου δεν βρίσκεται κανένας µας… Αλλά τα δεξιά µπλογκ αυτά γράφουν και αρέσει σε ορισµένους να επιµένουν στο ψέµα αυτό. Ο Αντρίκος -θυµίζω για όσους έχασαν επεισόδιακέρδισε τον συνέταιρο του Τσίπρα και σηµερινό υπουργό Αµυνας στα δικαστήρια. Στο στόχαστρο ήταν και ακόµη είναι το όνοµα Παπανδρέου. Ούτε τον ίδιο τον Ανδρέα δεν έχουν αφήσει στην ησυχία του, αλλά ούτε και τη γιαγιά µου, τη Σοφία Μινέικο, που έφυγε το 1981.  

Τι ετοιµάζετε αυτή την περίοδο;

Εβγαλα ένα βιβλίο πέρσι, που πωλείται στο Μουσείο της Ακρόπολης. Ονοµάζεται «The Magical Path to the Acropolis» και βγήκε από τις εκδόσεις «Μέλισσα». Αφορά το πολύ ωραίο έργο που έκανε ο σπουδαίος αρχιτέκτονας ∆ηµήτρης Πικιώνης για τα µονοπάτια γύρω από την Ακρόπολη. Τώρα τελειώνω ένα βιβλίο µε τίτλο «Ο Ανδρέας ως οικονοµολόγος» και την ίδια στιγµή ολοκληρώνω ένα παιδικό, εικονογραφηµένο, για τη Γραµµική Βήτα και το µυστήριο γύρω από την ιδιαίτερη αυτή γραφή.  

Πιστεύετε ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα γίνει πρωθυπουργός;

Ναι, αλλά δεν ξέρω πόσο θα µείνει πρωθυπουργός.  

Βλέπετε θετικά µια συνεργασία της Ν.∆. µε το Κίνηµα Αλλαγής στην κυβέρνηση µετά τις εκλογές;  

Εγινε αυτό το εγχείρηµα ήδη το 2011 και οδήγησε το ΠΑΣΟΚ στο 8%...    

Πολλοί λένε ότι ο Τσίπρας µιµείται τον Ανδρέα Παπανδρέου ακόµα και στον τόνο της φωνής του. Πώς το σχολιάζετε;  

Συµφωνώ απολύτως. Πάνω στον τάφο του Ανδρέα υπάρχουν πολλοί τυµβωρύχοι. Μέχρι και η Χρυσή Αυγή λέει: «Η Ελλάδα στους Ελληνες» ένα από τα κυρίαρχα συνθήµατα του Ανδρέα.

Πώς κρίνετε τον Τσίπρα ως πρωθυπουργό; Είπε πολλά ψέµατα ή... όσα επιτρέπονται σε έναν πολιτικό;

Είπε σε µια συνέντευξη ότι είχε «αυταπάτες». Η ερώτησή µου είναι γιατί είχε αυταπάτες και γιατί οι άλλοι πολιτικοί δεν είχαν. Στην ίδια χώρα δεν ζούνε; Μέσα από έναν ιδιαίτερο φακό κοιτάνε τον κόσµο οι ΣΥΡΙΖΑίοι και έχουν πολλές αυταπάτες. Μήπως τις έχουν ακόµη;

Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να πάρει τη θέση του παλιού ΠΑΣΟΚ ως σοσιαλιστικό κόµµα;  

Οχι, γιατί η διαδροµή που έκαναν τα στελέχη του είναι εκείνη που γέννησε τις µη ρεαλιστικές «αυταπάτες», που ακόµη καλά κρατούν. Οι αυταπάτες γεννήθηκαν από µια αντίληψη µε λενινιστικές ρίζες, που δικαιολογεί τα πάντα. Αυτή η αντίληψη δεν αλλάζει, δεν «µαλακώνει» προς τον σοσιαλισµό.  

Περάσατε δύσκολα ως οικογένεια, σε σηµείο να µην µπορείτε να κυκλοφορήσετε;

Ενα διάστηµα υπήρχαν αυτά τα έντονα φαινόµενα. Πρέπει όσο γίνεται να παίρνει κανείς απόσταση και να τα τοποθετεί σε µια γενικότερη θεώρηση πραγµάτων. Φυσικά µε τη δαιµονοποίηση του Μνηµονίου βρέθηκε µια µοναδική ευκαιρία για τους δεξιούς και τους αριστερούς να πάρουν το αίµα τους πίσω από τον Ανδρέα κυρίως, επειδή τους είχε κατατροπώσει τόσα χρόνια…

Σκεφτήκατε ποτέ να µπείτε στην πολιτική;

Πολλές φορές µού έχει ζητηθεί. Είναι ένας δρόµος που υπάρχει, αλλά δεν τον έκτισα εγώ.

Μιλήστε µας για την εταιρεία στην οποία δουλεύετε.

Εχει έδρα στο Οσλο της Νορβηγίας, µε γραφεία και εδώ. Προσπαθούµε να φέρουµε επενδύσεις στην Ελλάδα στον χώρο των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας. Συνεργαζόµαστε µε τη Νορβηγία επειδή ενδιαφέρεται πολύ για την πράσινη ανάπτυξη και έχει και τους πόρους να µας βοηθήσει ως χώρα.  

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, Σάββατο 19 Μαΐου 2018