Η Αργεντινή, το δάνειο από το ΔΝΤ και το σύνδρομο του ελικοπτέρου
Σε δεινή θέση οι πολίτες για μια ακόμα φορά
H οικονομική κρίση χτύπησε και πάλι την πόρτα της Αργεντινής, στη χειρότερη χρονική στιγμή για τον κεντροδεξιό πρόεδρο Μαουρίσιο Μάκρι: Μόλις ένα χρόνο από τις προεδρικές εκλογές στις οποίες ο Μάκρι θα ήθελε να επανεκλεγεί για δεύτερη θητεία.
Το ΔΝΤ που τόσο αγαπούν να μισούν στην Αργεντινή ήρθε και πάλι να μείνει. Στην πραγματικότητα, αυτό λένε οι ρεαλιστές, δεν έφυγε ποτέ. Ακόμα και αυτοί που ισχυρίστηκαν ότι το έδιωξαν, οι περονιστές που κυβερνούσαν τα προηγούμενα 12 χρόνια, με τον τρόπο που το έκαναν απλά δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για να επιστρέψει. Λεπτομέρεια: η προηγούμενη κυβέρνηση, από την πρόεδρο Κριστίνα Φερνάντες και τον αντιπρόεδρο Αμάδο Μπουδού και τους υπουργούς τους, είναι ή βρίσκονται ένα βήμα από τη φυλακή. Έκπληκτοι οι συνηθισμένοι στη διαφθορά πολίτες διαβάζουν ιστορίες διαφθοράς με κούτες γεμάτες δολάρια και μπλοκάκια όπου σημείωναν μίζες…
Σε κάθε περίπτωση ο Μάκρι που τώρα ψάχνει λύσεις, είναι υποχρεωμένος να λάβει μέτρα λιτότητας, ώστε το ΔΝΤ να προχωρήσει στην εκταμίευση δόσεων από το δάνειο-μαμούθ των 50 δισ. δολαρίων που συμφώνησε με την Αργεντινή.
Το πέσο φέτος έχει χάσει σχεδόν 50% της αξίας του σε σχέση με το δολάριο, οι πολίτες ψάχνουν και εκείνοι τρόπο να σωθούν από την οικονομική λαίλαπα και τον πληθωρισμό, αναμένοντας να ακούσουν τα μέτρα λιτότητας του Μάκρι και του υπουργού Οικονομικών.
Η κοινωνική πίεση είναι μεγάλη, οι διαδηλώσεις –όπως αυτή που έγινε για την δωρεάν δημόσια εκπαίδευση- ογκώδεις.
Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν σε ένα πράγμα: το πρόβλημα της Αργεντινής είναι η αξιοπιστία της και όχι τόσο η οικονομία. Ο πρόεδρος της HSBC Αργεντινής, Γκαμπριέλ Μαρτίνο εξηγεί σχετικά, μιλώντας στην El Pais: «Οι επαρχίες της χώρας (σ.σ. οι πολίτειες) έχουν πλεόνασμα, οι τράπεζες έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί, η κυβέρνηση έχει ήδη λάβει μέτρα για μείωση του ελλείμματος και το ΔΝΤ εξασφάλισε ρευστότητα».
Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να λάβει μέτρα και να τα λάβει άμεσα. Η χώρα χρειάζεται πλέον ένα σοκ, άρα πάει περίπατο η πολιτική επιδίωξη του Μάκρι να τα κάνει όλα σταδιακά, ώστε να αποφύγει τις κοινωνικές εντάσεις και να πετύχει τις απαραίτητες πολιτικές συμμαχίες.
Στα μέτρα που θα ανακοινωθούν είναι φόροι στις εξαγωγές, μείωση των δημοσίων δαπανών, φόροι στα φυσικά πρόσωπα. Φόροι, φόροι, φόροι. Και σε καμία άλλη χώρα της Λατινικής Αμερικής δεν είναι πιο δύσκολο από ό,τι στην Αργεντινή να περάσουν μέτρα λιτότητας. Το 2001 ο κόσμος βγήκε στους δρόμους μαζικά με σύνθημα «να φύγουν όλοι». Εκείνος που σίγουρα έφυγε ήταν ο τότε πρόεδρος της χώρας, Φερνάντο ντε λα Ρούα, ο οποίος εγκατέλειψε το Προεδρικό Μέγαρο (την Κάσα Ροσάδα) με ελικόπτερο από την ταράτσα...
Σήμερα, οι πολιτικοί σύμμαχοι του προέδρου Μαουρίσιο Μάκρι, δηλώνουν κατηγορηματικά ότι «δεν θα υπάρξει ελικόπτερο» και ότι τον στηρίζουν. Η ανάγκη πολιτικής σταθερότητας, που περνά από την επανεκλογή του Μάκρι το 2019 είναι για πολλούς η μόνη περίπτωση να έχει αίσιο τέλος η νέα περιπέτεια με το ΔΝΤ. Άλλοι πάλι, κυρίως οι περονιστές και τα φιλικά τους συνδικάτα, τρίβουν τα χέρια τους, καθότι βλέπουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια να διογκώνεται.
Μιλώντας για τους περονιστές: Όπως και το 2001 έχουν και πάλι στα χέρια τους το «κλειδί» των εξελίξεων, αφού στη Γερουσία έχουν την πλειοψηφία. Ο προϋπολογισμός του 2019 θα είναι το κλειδί ή αλλιώς η «μητέρα όλων των μαχών» για τον πρόεδρο Μάκρι. Αν τον περάσει, τα πράγματα ίσως μπουν σε έναν καλύτερο δρόμο, τουλάχιστον σε επίπεδο κοινωνικής ειρήνης. Για να το πετύχει αυτό χρειάζεται τη στήριξη των (περονιστών) κυβερνητών των επαρχιών της χώρας, που ελέγχουν ουσιαστικά τους γερουσιαστές.
Το θέμα είναι ότι αρκετοί από αυτούς τους κυβερνήτες καλοβλέπουν την προεδρική εκλογή του 2019, οπότε πρέπει να βρουν τη χρυσή τομή. Να στηρίξουν χωρίς να φανεί ότι στηρίζουν για να μην τα τινάξουν όλα στον αέρα. Η λαϊκή οργή -όπως έχει διδάξει η χρεοκοπία του 2001- μπορεί να σαρώσει τους πάντες.
Κάποτε, ο Χούλιο Μαρία Σανγκινέτι, πρόεδρος της Ουρουγουάης (1985-1990 και 1995-2000) και δημοσιογράφος είχε πει ότι η Αργεντινή είναι η πιο συναρπαστική χώρα στον κόσμο για να είσαι δημοσιογράφος, δεδομένου ότι εκεί πάντα συμβαίνει κάτι καινούργιο. Για πρόεδρος, δεν είχε εκφέρει άποψη…