Σύγχυση και ταυτόχρονα ανησυχία έχουν προκαλέσει οι τελευταίες εξελίξεις στην ελληνική κοινότητα της Βενεζουέλας, συνέπεια της πολιτικής αστάθειας των τελευταίων ημερών που επικρατεί στη Μπολιβαριανή Δημοκρατία.


Μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, η πλούσια αυτή χώρα της Λατινικής Αμερικής ήταν μια «κλασική οικονομία» της ηπείρου με εξαγωγή κυρίως κακάο και αγροτικών προϊόντων. Η μοίρα της, ωστόσο, άλλαξε στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν ανακαλύφθηκε το πετρέλαιο. Και ενώ όλος ο πλανήτης αγωνιζόταν να βγει από τις στάχτες του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, η Βενεζουέλα (αλλά και άλλες χώρες, όπως η Αργεντινή) είχε ένα από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν ΑΕΠ του πλανήτη. Τότε, και ειδικά τις δεκαετίες του ’40 και του ’50 προσήλκυσε Ελληνες μετανάστες.


Τα «Π» κατάφεραν να εντοπίσουν και να επικοινωνήσουν με κάποιους από τους Ελληνοβενεζουελανούς δεύτερης γενιάς, που ζουν σήμερα κυρίως στο Καράκας, καθώς η ελληνική παρουσία εκεί έχει μειωθεί δραστικά και ένας από τους λόγους είναι το αβέβαιο κλίμα που ακολούθησε τον θάνατο του Ούγκο Τσάβες και το συνακόλουθο που επικρατεί μέχρι και σήμερα, με το βιοτικό επίπεδο να έχει πέσει κατακόρυφα.


Μολονότι σε όλη τη χώρα υπάρχουν -τουλάχιστον τυπικά- πάνω από δέκα ελληνικές κοινότητες, σύλλογοι και σωματεία, εντούτοις στο Καράκας κατοικούν σήμερα περί τις 200 ελληνικές οικογένειες, ενώ σε ολόκληρη τη χώρα ο αριθμός δεν ξεπερνά τις 1.000. Κύρια ασχολία των Ελλήνων που ζουν στη Βενεζουέλα σήμερα είναι το εμπόριο, ενώ το κλίμα που επικρατεί ανάμεσα στους Ελληνες του Καράκας είναι διχαστικό, αφού άλλοι τάσσονται υπέρ του νυν προέδρου, Νικολάς Μαδούρο, και άλλοι υπέρ του αυτοανακηρυχθέντος προέδρου Χουάν Γκουαϊδό.


Ο Χρήστος Μητσικώστας, 57 ετών, με καταγωγή από τον Βόλο, ζει με την οικογένειά του, παιδιά και αδέλφια, στο Καράκας και είναι γενικός γραμματέας της ελληνικής κοινότητας στην πρωτεύουσα της χώρας. «Δεν έχουμε μείνει πολλοί Ελληνες εδώ πλέον», λέει και περιγράφει μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση, στα όρια της καθημερινής μάχης για την επιβίωση, ενώ εκφράζει τον προβληματισμό του για τις τελευταίες πολιτικές εξελίξεις στη χώρα.


«Πολύ λίγα βρίσκει κανείς στα καταστήματα - και με τις τιμές στα ύψη πρέπει να ψάξεις πολύ για αυτά τα ελάχιστα που βρίσκεις». Πολύς κόσμος ζει με τη βοήθεια του κράτους, άλλοι από γνωστούς, ενώ πολλοί έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Τον ρωτήσαμε για το ύψος του πληθωρισμού και δεν είχε ακριβή εικόνα.
«Είναι κάτι με πολλά μηδενικά μπροστά» είπε χαριτολογώντας. Σε ερώτηση για το κατά πόσο ισχύουν οι εικόνες που βλέπουμε συχνά στην τηλεόραση για τα άδεια καταστήματα και τα σούπερ μάρκετ με τα άδεια ράφια απάντησε: «Ασφαλώς! Ετσι είναι η κατάσταση. Και ο πληθωρισμός δεν αφήνει πολλά περιθώρια. Δεν ξέρεις τις τιμές από το πρωί μέχρι το απόγευμα».


Για τις τελευταίες εξελίξεις με την ορκωμοσία του Χουάν Γκουαϊδό ως μεταβατικού προέδρου είναι επιφυλακτικός, σημειώνοντας ότι δεν είναι κάτι που ήρθε από τους ίδιους τους πολίτες της χώρας, αλλά ως αποτέλεσμα ενός παιχνιδιού μεταξύ Καράκας με τις ΗΠΑ.


Σε ερώτηση για το αν είναι αισιόδοξος για το μέλλον της χώρας του, η απάντηση δυστυχώς είναι αρνητική. «Δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος. Δεν βλέπω να υπάρχει ελπίδα» απαντά, και αυτό παρά το γεγονός ότι ο ίδιος και τα μέλη της οικογένειάς του παραμένουν στην Βενεζουέλα. Οταν του θέσαμε υπόψη τη στήριξη που παρέχει ο ΣΥΡΙΖΑ και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στον Νικολάς Μαδούρο, ο κ. Μητσικώστας επανέλαβε όσα είπε δημόσια ο μεταβατικός πρόεδρος Χουάν Γκουαϊδό. «Ας έρθει εδώ να ζήσει, να δει πώς είναι», απάντησε γελώντας.


«ΑΝΑΤΑΡΑΧΕΣ»


Ο δεύτερος με τον οποίον συνομίλησαν τα «Π» είναι ο Κωνσταντίνος Παλαμίδης, που ζει και εργάζεται στη Βενεζουέλα. Συγκεκριμένα, είναι καθηγητής θεατρολογίας στο Πανεπιστήμιο των Τεχνών του Καράκας. «Τα πράγματα δεν είναι εύκολα, αλλά ο Τύπος τα διογκώνει», υποστηρίζει. «Υπάρχουν, φυσικά, αναταραχές, αλλά αυτές λαμβάνουν χώρα κατά κύριο λόγο στις γειτονιές και τις συνοικίες όπου διαμένουν άνθρωποι σχετικά εύποροι.


Δεν υπάρχουν φασαρίες στις φτωχογειτονιές», σημειώνει, ενώ συνεχίζει λέγοντας πως «για την όλη κατάσταση στη χώρα ευθύνεται το αμερικανικό δολάριο, το οποίο χρησιμοποιούν ως μέσο οικονομικής πίεσης οι ΗΠΑ, προκειμένου να εκμεταλλευτούν τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου της Βενεζουέλας και για αυτόν τον λόγο έχουν ρίξει στο «παιχνίδι» τον Χουάν Γκουαϊδό, ο οποίος μέχρι πριν από λίγες ημέρες ήταν άσημος και ήρθε στο προσκήνιο ξαφνικά».
Ωστόσο, και ο κ. Παλαμίδης παραδέχεται τη δεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Βενεζουέλα, αφού, όπως χαρακτηριστικά μας είπε, «υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τα είδη πρώτης ανάγκης, όπως το ψωμί και το γάλα. Το πρόβλημα δεν έγκειται στο ότι είναι δυσεύρετα, αλλά στον πληθωρισμό, που τα καθιστά από είδη πρώτης ανάγκης είδη πολυτελείας, ενώ το στοιχείο που κάνει ακόμα πιο δύσκολη την αγορά τους είναι η συνεχής μεταβολή στην τιμή τους προς τα πάνω». Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το εξής, όπως μας τονίζει ο κ. Παλαμίδης:


«Ενώ τη μια μέρα μια φρατζόλα ψωμιού μπορεί να κοστίζει 500 μπολιβάρ, δηλαδή περίπου 44 ευρώ, την επομένη η τιμή του μπορεί να έχει διπλασιαστεί. Η ίδια δυσκολία ισχύει και με τα φάρμακα, αφού είναι δυσεύρετα ακόμα και σκευάσματα που αφορούν συνηθισμένες παθήσεις, όπως ο διαβήτης».


Η πτώση στις τιμές του πετρελαίου και οι σοσιαλιστικές πολιτικές ελέγχου των τιμών έφεραν το αντίθετο αποτέλεσμα από το επιθυμητό.
Ενώ το καθεστώς Τσάβες προσπάθησε, δηλαδή, να περιορίσει την τιμή του αλευριού και του λαδιού για τους φτωχούς, οι λίγες επιχειρήσεις που παρήγαν αυτά τα προϊόντα δεν ήταν πλέον κερδοφόρες, οπότε δεν έβρισκαν νόημα να συνεχίζουν να παράγουν, με αποτέλεσμα σε ένα ποσοστό της τάξης άνω του 80% η Βενεζουέλα να αναγκάζεται να εισάγει αυτά τα είδη.


Βέβαια, το καθεστώς Τσάβες -όπως μας πληροφορεί ο κ. Παλαμίδης- έχει μεριμνήσει προκειμένου οι κρατικοί λειτουργοί να έχουν εξασφαλισμένη μια ελάχιστη ποσότητα σε είδη πρώτης ανάγκης ανά μήνα, όπως αυτά που προαναφέρθηκαν, πράγμα, όμως, που δεν κάνει πιο εύκολη τη διαβίωση υπό τις παρούσες συνθήκες στη Βενεζουέλα. «Η οικογένειά μου και οι οικείοι μου έχουν φύγει από τη χώρα. Εγώ έμεινα πίσω γιατί εδώ είναι η καριέρα μου», μας λέει κλείνοντας ο Έλληνας ομογενής.

                                                                           Δεν δίνουν αξία στην ανθρώπινη ζωή.


«ΘΕΜΑ ΧΡΟΝΟΥ»


Ο Θεόδωρος Μαραγγέλης, 49 ετών, που είναι μέλος της ελληνικής κοινότητας του Καράκας και έχει γεννηθεί και μεγαλώσει στη Βενεζουέλα, παρουσιάζει ακόμα μία πιο δυσμενή πραγματικότητα. «Επειδή ενημερώνομαι από τα ελληνικά ΜΜΕ, μπορώ να σας διαβεβαιώσω πως τα πράγματα είναι ακριβώς έτσι και μπορώ να πω και χειρότερα. Υπάρχει μια αίσθηση στον κόσμο που περιμένει ανυπόμονα την επέμβαση των ΗΠΑ, ούτως ώστε να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Στο Καράκας, τουλάχιστον απ’ όσο ξέρω, υπάρχει μια κινητοποίηση από την ελληνική κοινότητα, προκειμένου να υπάρχει σε κάθε σπίτι αυτάρκεια τροφίμων και νερού για τουλάχιστον έναν μήνα.


Κυριαρχεί η αίσθηση πως η στρατιωτική επέμβαση από την πλευρά των ΗΠΑ είναι θέμα χρόνου», τονίζει ο κ. Μαραγγέλης, δίνοντάς μας την αίσθηση πως οι σειρήνες του πολέμου ήδη ηχούν στη Βενεζουέλα. «Βεβαίως, αυτός φαίνεται να είναι και ο μόνος δρόμος για κάτι καλύτερο, πράγμα που πιστεύουν και οι περισσότεροι πολίτες της Βενεζουέλας αυτήν τη στιγμή.


Όλα αυτά τα χρόνια, κανείς πολιτικός δεν νοιάστηκε πραγματικά για τη Βενεζουέλα», μας λέει, επιβεβαιώνοντας και τη δυσκολία που υπάρχει με τον καλπάζοντα πληθωρισμό. Ερωτώμενος για την εγκληματικότητα, ο κ. Μαραγγέλης δεν αφήνει κανένα περιθώριο: «Εδώ δεν δίνουν αξία στην ανθρώπινη ζωή.


Ο μόνος ασφαλής χώρος για να μιλήσεις σε κινητό τηλέφωνο είναι το σπίτι ή σε κάποιο μαγαζί. Στον δρόμο θα σε σκοτώσουν για να το κλέψουν», μας λέει, δίνοντάς μας, έτσι, εικόνα απόλυτου ζόφου για τις συνθήκες που επικρατούν τον τελευταίο καιρό στη Βενεζουέλα. Αναφορικά με τον Χουάν Γκουαϊδό, μας λέει ότι «έχει προκαλέσει εντύπωση, γιατί δεν τον ήξερε κανείς, αλλά σίγουρα εργάζεται προς τη σωστή κατεύθυνση, αφού είναι νέος και άφθαρτος, σε αντίθεση με τον Μαδούρο, ο οποίος δεν ήταν έτοιμος και δεν έχει τα προσόντα για τη θέση του προέδρου ενός κράτους».


Αξίζει να σημειωθεί, σύμφωνα με πηγές από την ελληνική κοινότητα του Καράκας, ότι ο Έλληνας πρέσβης στη Βενεζουέλα βρίσκεται σε διπλωματική απομόνωση από τους ομολόγους του των υπόλοιπων κρατών, καθώς είναι ο μόνος από τους ομολόγους του από την Ε.Ε. που στηρίζει τον Μαδούρο.