50 Χρόνια Νέα Δημοκρατία
Αξιολογώντας, ιστορικά, την παρακµιακή πορεία των δύο µεγαλύτερων κοµµάτων της ευρύτερης αντιπολίτευσης, δεν µπορεί κανείς να µην καταλήξει σε ένα εύλογο όσο και αδιάψευστο συµπέρασµα: ότι στον δοκιµαστικό σωλήνα του χρόνου, το µόνο ελληνικό κόµµα -εκτός από το ξεπερασµένο ΚΚΕ- που έχει αντέξει στην πολιτική φθορά και έχει διατηρήσει και τη συνοχή του, ιδεολογική και λειτουργική, είναι η Νέα ∆ηµοκρατία.
Γι’ αυτό άλλωστε το ιωβηλαίο της τη βρίσκει και πάλι στην εξουσία. Αυτή η πραγµατικότητα είναι συγχρόνως και µία απόδειξη των στιβαρών θεµελίων που έθεσε ο ιδρυτής του κόµµατος, ο Κωνσταντίνος Καραµανλής, η µεγαλύτερη πολιτική προσωπικότητα της µεταπολεµικής Ελλάδας! Αλλωστε, οι ηγέτες-πρωταγωνιστές και όχι οι ηγέτες-κοµπάρσοι είναι εκείνοι που διαµορφώνουν ιδεολογία. Και την προσαρµόζουν και στα µέτρα τους. Το έκανε ο Κωνσταντίνος Καραµανλής, το έκανε και ο Ανδρέας Παπανδρέου. Πολύ πριν πάντως από τις λεξιπλασίες του Ανδρέα ήταν ο Κωνσταντίνος Καραµανλής, ο οποίος «εφηύρε» µια ιδεολογία που να αντιπροσωπεύει το κόµµα που ίδρυσε. Σε µια εποχή, µετά τη Μεταπολίτευση, που, δικαιολογηµένα, λόγω της προηγηθείσας δικτατορίας, η ιδεολογία της Αριστεράς, αλλά και η αριστερή διανόηση ήταν στο ζενίθ τους, ο Καραµανλής διείδε την ανάγκη να αναβαπτίσει την ιδεολογία της ∆εξιάς, µέσα από µια νέα φόρµα, την οποία θα προσδιόριζαν τα στοιχεία της πολιτικής που θα ακολουθούσε, στη συνέχεια, ως πρωθυπουργός. Και έτσι προέκυψε ο ριζοσπαστικός φιλελευθερισµός, ο οποίος συνέθετε πολλές πολιτικές, σε σηµείο να κατορθώνει να «παντρεύει» ακόµα και την ελευθερία της αγοράς µε τον κρατισµό, σε αρκετές περιπτώσεις. Πιο κοντά στη σύλληψη της έννοιας του ριζοσπαστικού φιλελευθερισµού «βρέθηκε» αυτό που είχε πει κάποτε ο Ευάγγελος Αβέρωφ για τη Ν.∆.
Οτι «Είµαστε δεξιοί όσον αφορά στα εθνικά θέµατα, φιλελεύθεροι όσον αφορά στην οικονοµία και αριστεροί όσον αφορά στην κοινωνία». Και οι τρεις βεβαίως ιδεολογικές αυτές ιδιότητες µόνο στην πράξη µπορεί να επιβεβαιωθούν. Ενα κλασικό παράδειγµα της επιβεβαίωσης στην πολιτική πράξη µιας διατυπούµενης ιδεολογίας είναι το γεγονός ότι ο Κωνσταντίνος Καραµανλής, καίτοι θεωρείτο εκπρόσωπος της ∆εξιάς, εφάρµοσε τέτοια πολιτική ώστε να κατηγορηθεί ως σοσιαλµανής! Κατά συνέπεια, αυτό που απαιτούν σήµερα οι πολίτες δεν είναι να γνωρίζουν τις ιδεολογικές ετικέτες που επιλέγει κάθε κόµµα, αλλά τι πρόγραµµα έχουν και τι εκπροσωπεί, για κάθε πρόβληµα που αντιµετωπίζει η χώρα, το πρόγραµµα αυτό… Οι ιδεολογικές συζητήσεις, στις δεκαετίες του ’70 και του ’80, αποτελούν πλέον καλές πνευµατικές ασκήσεις πολιτικού προβληµατισµού, για συνταξιούχους στα καφενεία, για να διατηρούν οι απόµαχοι την κοµµατική τους εγρήγορση. Ας µην ξεχνάµε, άλλωστε, ότι οι ιδεολογίες, έτσι όπως τις ξέρουµε, έχουν, πρωτίστως, οικονοµικό περιεχόµενο. Με την παγκοσµιοποίηση και την ώσµωση των αγορών, οι ιδεολογίες έχουν χάσει το παλαιό νόηµά τους και ιδεολογία σήµερα σηµαίνει αυτό που είναι ρεαλιστικό και εξυπηρετεί τις κοινωνίες. Καθώς, δε, οι κοινωνίες εξελίσσονται, µοιραίο είναι να µεταβάλλεται και το περιεχόµενο των ιδεολογιών.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης οδήγησε σε νίκη τη Νέα ∆ηµοκρατία σε τρεις εκλογικές αναµετρήσεις. Μία το 2019, όταν η Ν.∆. επανήλθε στην εξουσία, και δύο το 2023. Πράγµατι, σε τρεις εκλογικές αναµετρήσεις, δηλαδή σε αυτή της 7ης Ιουλίου του 2019 και στις δύο (λόγω εκλογικού συστήµατος του ΣΥΡΙΖΑ) του Μαΐου και του Ιουνίου του 2023, όπου επεκράτησε πανηγυρικά η Νέα ∆ηµοκρατία, δεν ψήφισαν απλώς οι Ελληνες πολίτες. Ψήφισε η λογική. Οι λαοί πολλές φορές παραπλανώνται από επιτήδειους πολιτικούς. Και αυτό δεν είναι µοµφή για τους λαούς. Είναι ντροπή για τους πολιτικούς που συµπεριφέρονται µε αντίληψη απατεώνα. Οπως ένας που διαπράττει απάτη έχει ως κεντρική του ιδέα το πώς θα ψευστεί, κατά τον πλέον πειστικό τρόπο, σε αυτόν που έχει σκοπό να ξεγελάσει, κατ’ ανάλογο τρόπο διαµορφώνεται και η πολιτική απάτη.
Πριν από εννέα χρόνια, ένας λαός που βρισκόταν σε απόγνωση εξαιτίας µιας κρίσης που, σε τελευταία ανάλυση, δεν ήταν και τόσο ουρανοκατέβατη, είχε πιστέψει αυτόν που απέκρυπτε την πραγµατικότητα και ωραιοποιούσε µία κατάσταση που δεν ήταν δυνατόν να βελτιωθεί από τη µία µέρα στην άλλη. Ο λαός πίστεψε ό,τι του είπαν. Οτι δηλαδή υπάρχει και ένας άλλος δρόµος για να αντιµετωπίσει η χώρα το τεράστιο οικονοµικό της πρόβληµα, που αργά, αλλά σταθερά «θεµελιώθηκε» πολλές δεκαετίες πριν. Απλώς, όταν ο απελπισµένος αυτός λαός έκανε την επιλογή του, δύο φορές µάλιστα, δεν µπορούσε να διανοηθεί ότι υπάρχει µια χειρότερη προοπτική!
Οι ψήφοι τριών εκλογικών αναµετρήσεων των ετών 2019 και 2023 αντιπροσώπευαν το συναίσθηµα για όλα όσα βίωσε ο λαός από την αριστερή διακυβέρνηση. Συνεχή ψεύδη. Καταρράκωση των θεσµών. Κυβερνητική αυθαιρεσία. Αλαζονεία. ∆ιχασµό και απροκάλυπτο µίσος. Φόβο. Φόβο γιατί, αν εξυφαίνονται µηχανισµοί κατά πολιτικών αντιπάλων, που, εν πάση περιπτώσει έχουν περισσότερη εξουσία απ’ ό,τι ο πολίτης, η κοινωνία είναι λογικό να ανατριχιάζει µε τη σκέψη τι µπορεί να πάθουν τα µέλη της ως ανυπεράσπιστα στα νύχια µιας αδυσώπητης εξουσίας. Ολα αυτά τα συναισθήµατα πυροδότησαν τη λογική. Η οποία υπαγόρευσε το «ώς εδώ».
Γι’ αυτό άλλωστε το ιωβηλαίο της τη βρίσκει και πάλι στην εξουσία. Αυτή η πραγµατικότητα είναι συγχρόνως και µία απόδειξη των στιβαρών θεµελίων που έθεσε ο ιδρυτής του κόµµατος, ο Κωνσταντίνος Καραµανλής, η µεγαλύτερη πολιτική προσωπικότητα της µεταπολεµικής Ελλάδας! Αλλωστε, οι ηγέτες-πρωταγωνιστές και όχι οι ηγέτες-κοµπάρσοι είναι εκείνοι που διαµορφώνουν ιδεολογία. Και την προσαρµόζουν και στα µέτρα τους. Το έκανε ο Κωνσταντίνος Καραµανλής, το έκανε και ο Ανδρέας Παπανδρέου. Πολύ πριν πάντως από τις λεξιπλασίες του Ανδρέα ήταν ο Κωνσταντίνος Καραµανλής, ο οποίος «εφηύρε» µια ιδεολογία που να αντιπροσωπεύει το κόµµα που ίδρυσε. Σε µια εποχή, µετά τη Μεταπολίτευση, που, δικαιολογηµένα, λόγω της προηγηθείσας δικτατορίας, η ιδεολογία της Αριστεράς, αλλά και η αριστερή διανόηση ήταν στο ζενίθ τους, ο Καραµανλής διείδε την ανάγκη να αναβαπτίσει την ιδεολογία της ∆εξιάς, µέσα από µια νέα φόρµα, την οποία θα προσδιόριζαν τα στοιχεία της πολιτικής που θα ακολουθούσε, στη συνέχεια, ως πρωθυπουργός. Και έτσι προέκυψε ο ριζοσπαστικός φιλελευθερισµός, ο οποίος συνέθετε πολλές πολιτικές, σε σηµείο να κατορθώνει να «παντρεύει» ακόµα και την ελευθερία της αγοράς µε τον κρατισµό, σε αρκετές περιπτώσεις. Πιο κοντά στη σύλληψη της έννοιας του ριζοσπαστικού φιλελευθερισµού «βρέθηκε» αυτό που είχε πει κάποτε ο Ευάγγελος Αβέρωφ για τη Ν.∆.
Οτι «Είµαστε δεξιοί όσον αφορά στα εθνικά θέµατα, φιλελεύθεροι όσον αφορά στην οικονοµία και αριστεροί όσον αφορά στην κοινωνία». Και οι τρεις βεβαίως ιδεολογικές αυτές ιδιότητες µόνο στην πράξη µπορεί να επιβεβαιωθούν. Ενα κλασικό παράδειγµα της επιβεβαίωσης στην πολιτική πράξη µιας διατυπούµενης ιδεολογίας είναι το γεγονός ότι ο Κωνσταντίνος Καραµανλής, καίτοι θεωρείτο εκπρόσωπος της ∆εξιάς, εφάρµοσε τέτοια πολιτική ώστε να κατηγορηθεί ως σοσιαλµανής! Κατά συνέπεια, αυτό που απαιτούν σήµερα οι πολίτες δεν είναι να γνωρίζουν τις ιδεολογικές ετικέτες που επιλέγει κάθε κόµµα, αλλά τι πρόγραµµα έχουν και τι εκπροσωπεί, για κάθε πρόβληµα που αντιµετωπίζει η χώρα, το πρόγραµµα αυτό… Οι ιδεολογικές συζητήσεις, στις δεκαετίες του ’70 και του ’80, αποτελούν πλέον καλές πνευµατικές ασκήσεις πολιτικού προβληµατισµού, για συνταξιούχους στα καφενεία, για να διατηρούν οι απόµαχοι την κοµµατική τους εγρήγορση. Ας µην ξεχνάµε, άλλωστε, ότι οι ιδεολογίες, έτσι όπως τις ξέρουµε, έχουν, πρωτίστως, οικονοµικό περιεχόµενο. Με την παγκοσµιοποίηση και την ώσµωση των αγορών, οι ιδεολογίες έχουν χάσει το παλαιό νόηµά τους και ιδεολογία σήµερα σηµαίνει αυτό που είναι ρεαλιστικό και εξυπηρετεί τις κοινωνίες. Καθώς, δε, οι κοινωνίες εξελίσσονται, µοιραίο είναι να µεταβάλλεται και το περιεχόµενο των ιδεολογιών.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης οδήγησε σε νίκη τη Νέα ∆ηµοκρατία σε τρεις εκλογικές αναµετρήσεις. Μία το 2019, όταν η Ν.∆. επανήλθε στην εξουσία, και δύο το 2023. Πράγµατι, σε τρεις εκλογικές αναµετρήσεις, δηλαδή σε αυτή της 7ης Ιουλίου του 2019 και στις δύο (λόγω εκλογικού συστήµατος του ΣΥΡΙΖΑ) του Μαΐου και του Ιουνίου του 2023, όπου επεκράτησε πανηγυρικά η Νέα ∆ηµοκρατία, δεν ψήφισαν απλώς οι Ελληνες πολίτες. Ψήφισε η λογική. Οι λαοί πολλές φορές παραπλανώνται από επιτήδειους πολιτικούς. Και αυτό δεν είναι µοµφή για τους λαούς. Είναι ντροπή για τους πολιτικούς που συµπεριφέρονται µε αντίληψη απατεώνα. Οπως ένας που διαπράττει απάτη έχει ως κεντρική του ιδέα το πώς θα ψευστεί, κατά τον πλέον πειστικό τρόπο, σε αυτόν που έχει σκοπό να ξεγελάσει, κατ’ ανάλογο τρόπο διαµορφώνεται και η πολιτική απάτη.
Πριν από εννέα χρόνια, ένας λαός που βρισκόταν σε απόγνωση εξαιτίας µιας κρίσης που, σε τελευταία ανάλυση, δεν ήταν και τόσο ουρανοκατέβατη, είχε πιστέψει αυτόν που απέκρυπτε την πραγµατικότητα και ωραιοποιούσε µία κατάσταση που δεν ήταν δυνατόν να βελτιωθεί από τη µία µέρα στην άλλη. Ο λαός πίστεψε ό,τι του είπαν. Οτι δηλαδή υπάρχει και ένας άλλος δρόµος για να αντιµετωπίσει η χώρα το τεράστιο οικονοµικό της πρόβληµα, που αργά, αλλά σταθερά «θεµελιώθηκε» πολλές δεκαετίες πριν. Απλώς, όταν ο απελπισµένος αυτός λαός έκανε την επιλογή του, δύο φορές µάλιστα, δεν µπορούσε να διανοηθεί ότι υπάρχει µια χειρότερη προοπτική!
Οι ψήφοι τριών εκλογικών αναµετρήσεων των ετών 2019 και 2023 αντιπροσώπευαν το συναίσθηµα για όλα όσα βίωσε ο λαός από την αριστερή διακυβέρνηση. Συνεχή ψεύδη. Καταρράκωση των θεσµών. Κυβερνητική αυθαιρεσία. Αλαζονεία. ∆ιχασµό και απροκάλυπτο µίσος. Φόβο. Φόβο γιατί, αν εξυφαίνονται µηχανισµοί κατά πολιτικών αντιπάλων, που, εν πάση περιπτώσει έχουν περισσότερη εξουσία απ’ ό,τι ο πολίτης, η κοινωνία είναι λογικό να ανατριχιάζει µε τη σκέψη τι µπορεί να πάθουν τα µέλη της ως ανυπεράσπιστα στα νύχια µιας αδυσώπητης εξουσίας. Ολα αυτά τα συναισθήµατα πυροδότησαν τη λογική. Η οποία υπαγόρευσε το «ώς εδώ».