Χαμίντ Μογκαντάμ: Ο Ιρανός "βασιλιάς των logistics" συνέχισε να ζει το αμερικανικό όνειρο
Σήμερα, η Prologis έχει χρηματιστηριακή αξία 113 δισ. δολαρίων, αποτιμώντας το προσωπικό μερίδιο του Μογκαντάμ σε 260 εκατ. δολάρια
Ο Χαμίντ Μογκαντάμ παραλίγο να εξοριστεί από τις ΗΠΑ
Ο Χαμίντ Μογκαντάμ κάθεται σε ένα ιδιωτικό δωμάτιο στον πρώτο όροφο του ξενοδοχείου «Claridge’s» στο Κεντρικό Λονδίνο, απολαμβάνοντας μια αυθεντική βρετανική εμπειρία. Το αφεντικό της Prologis, της μεγαλύτερης εισηγμένης στο χρηματιστήριο εταιρείας ακινήτων στον κόσμο, έχει αρχίσει να τρώει τα σάντουιτς που είναι τακτοποιημένα στο ωραίο πορσελάνινο πιάτο μπροστά του. Σηκώνεται για να μου σφίξει το χέρι και καθόμαστε στις θέσεις μας. Η ατμόσφαιρα ευγένειας διαταράσσεται κάπως όταν τραβάω την καρέκλα μου κάτω από το τραπέζι και χτυπάω το γόνατό μου σε κάποιο κρυφό πόδι του τραπεζιού.
«Αυτό συμβαίνει όταν κλείνεις ένα φτηνό ξενοδοχείο», αστειεύεται ο Μογκαντάμ. Συμπεριφέρεται με αξιοσημείωτη άνεση για έναν άνθρωπο που επιβλέπει ένα βασικό τμήμα της ραχοκοκαλιάς της παγκόσμιας οικονομίας. Αφότου μετακόμισε στην Αμερική ως έφηβος και στη συνέχεια γλίτωσε την απέλαση με δυσκολία, κατά τη διάρκεια της κρίσης ομηρίας του 1979 στην πατρίδα του, το Ιράν, ο 68χρονος Μογκαντάμ μετέτρεψε την Prologis σε τιτάνα της παγκόσμιας αγοράς ακινήτων. Η εταιρεία, η οποία εποπτεύει ένα χαρτοφυλάκιο αποθηκών αξίας 218 δισ. δολαρίων (167 δισ. λιρών) σε 20 χώρες, ισχυρίζεται ότι το 2,8% του παγκόσμιου Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος «ρέει» μέσω των 5.607 τοποθεσιών της.
Όταν οδηγείτε στον αυτοκινητόδρομο Μ1 και βλέπετε εκείνες τις απέραντες αποθήκες, οι οποίες καταλαμβάνουν μια έκταση που αντιστοιχεί σε δέκα γήπεδα ποδοσφαίρου, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είναι του Μογκαντάμ. Η Prologis κατέχει το Park West στο Λονδίνο, δίπλα στο Αεροδρόμιο Χίθροου, το οποίο περιλαμβάνει έξι κέντρα δεδομένων, καθώς και το Apex Park, ένα σύμπλεγμα αποθηκών στο Νορθάμπτονσαϊρ.
Αμέσως μετά τη συνάντησή μας, ο Μογκαντάμ θα μεταβεί στην Ντάουνινγκ Στριτ 11 για μια συνάντηση με την υπουργό Οικονομικών, Ρέιτσελ Ριβς, σκοπεύοντας να προωθήσει την υπόθεση της μεταρρύθμισης του πολύπαθου συστήματος πολεοδομικού σχεδιασμού του Ηνωμένου Βασιλείου. «Μας αρέσει το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά είναι ένα δύσκολο μέρος για την ανάπτυξη ακινήτων», δηλώνει ο Μογκαντάμ. «Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι το χειρότερο μέρος στον κόσμο (για τον πολεοδομικό σχεδιασμό), αλλά υπάρχουν και καλύτερα μέρη, όπου είναι εξίσου αυστηροί, αλλά υπάρχει βεβαιότητα για τα αποτελέσματα. Θα κάναμε περισσότερα (εδώ) αν μπορούσαμε», προσθέτει. Ο Μογκαντάμ ασχολείται με την αγορά και την πώληση αποθηκών για περισσότερα από 40 χρόνια.
Τα σκονισμένα, υποτυπώδη κτίρια που άρχισε να εμπορεύεται στις αρχές της δεκαετίας του 1980 δεν έχουν καμία σχέση με τις αυτοματοποιημένες, φωτοβολταϊκές αποθήκες που αναπτύσσει σήμερα η Prologis. «Ένα μάθημα που έμαθα από την επιχειρηματική μου καριέρα είναι ότι πρέπει να επικεντρωθείς στο να κάνεις ένα πράγμα, να το κάνεις πολύ καλά και να καταλαβαίνεις τους πελάτες πολύ καλά», λέει, κρατώντας μια τηγανητή πατάτα ανάμεσα στα δάχτυλά του. Τα θεμέλια της επιτυχίας του Μογκαντάμ εντοπίζονται στα συντρίμμια της έκρηξης των dotcom λίγο πριν από την έναρξη της χιλιετίας.
Επί 15 χρόνια, η AMB Property Corporation, μια επιχείρηση που ο Μογκαντάμ συνίδρυσε, ασχολήθηκε με γραφεία, αποθήκες και εμπορικά κέντρα. Η AMB κατείχε περιουσιακά στοιχεία αξίας άνω των 2,8 δισ. δολαρίων κατά την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, το 1997. Όλα άλλαξαν έπειτα από μια μοιραία συνάντηση σε μια αποθήκη στο Όκλαντ της Καλιφόρνια με τον Λούις Μπόρντερς, ιδρυτή της αλυσίδας βιβλιοπωλείων Borders. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, ο Μπόρντερς αναζητούσε αποθηκευτικό χώρο για τη νέα του διαδικτυακή επιχείρηση παντοπωλείου, τη Webvan, προάγγελο της Ocado. «Άκουσα την εισήγησή του και σκέφτηκα: “Θεέ μου, το ηλεκτρονικό εμπόριο θα αναστατώσει πραγματικά τις επιχειρήσεις ακινήτων”», θυμάται ο Μογκαντάμ.
Στη συνέχεια, πούλησε το χαρτοφυλάκιο εμπορικών κέντρων της AMB, αξίας 1 δισ. δολαρίων, και διέθεσε τα έσοδα για την αγορά αποθηκών. Ήταν τόσο ενθουσιασμένος με την προσφορά του Μπόρντερς, που απέκτησε μερίδιο 5 εκατ. δολαρίων στη Webvan. Όταν χρεοκόπησε, μερικά χρόνια αργότερα, κατέληξε να μετανιώνει για το τι θα μπορούσε να έχει γίνει. «Περίπου την ίδια εποχή σκεφτήκαμε να επενδύσουμε σε αυτή την ανόητη μικρή εταιρεία που πουλούσε βιβλία online στο Σιάτλ. Αλλά μέσα στην απόλυτη ευφυΐα μας, δεν επενδύσαμε», γελάει. «Ένας Θεός ξέρει τι θα άξιζε σήμερα μια επένδυση 5 εκατ. δολαρίων στην Amazon». Παρ’ όλα αυτά, ο Μογκαντάμ κατάφερε τελικά να βγάλει χρήματα από την Amazon.
Η εταιρεία τεχνολογίας είναι πλέον ο μεγαλύτερος ενοικιαστής της Prologis. Εκ των υστέρων αναγνωρίζει ότι πούλησε τα εμπορικά κέντρα λίγο νωρίτερα, αλλά η στροφή προς τις αποθήκες τον έβαλε στη σωστή πλευρά της πιο σεισμικής αλλαγής στα εμπορικά ακίνητα αυτού του αιώνα.
Γιατί, λοιπόν, διοικεί τώρα μια αυτοκρατορία με το όνομα Prologis; Επειδή, μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση, ο Μογκαντάμ έκανε μια τολμηρή κίνηση: Το 2011 συγχώνευσε την AMB με την ανταγωνίστρια Prologis, δημιουργώντας μια εταιρεία logistics αξίας 40 δισ. δολαρίων. Η συνδυασμένη επιχείρηση ενισχύθηκε με περισσότερες εξαγορές μικρότερων αντιπάλων από τις ΗΠΑ, όπως η Liberty Property Trust το 2020 και η Duke Realty το 2022, έναντι συνολικού ποσού 36 δισ. δολαρίων.
Σήμερα, η Prologis έχει χρηματιστηριακή αξία 113 δισ. δολαρίων, αποτιμώντας το προσωπικό μερίδιο του Μογκαντάμ σε 260 εκατ. δολάρια. Η αμοιβή του, η οποία έφτασε τα 50,9 εκατ. δολάρια πέρυσι, εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τις επιδόσεις του. «Ο Χαμίντ είναι οραματιστής. Αναγνώρισε ότι αυτή η επιχείρηση (logistics) ήταν λίγο ανενεργή και δημιούργησε έναν κολοσσό», δήλωσε ο επικεφαλής της Blackstone, Τζον Γκρέι, για να συμπληρώσει: «Ο Χαμίντ είχε πάντα εμπιστοσύνη στις πεποιθήσεις του. Είναι ευθύς και τον σέβομαι πάρα πολύ».
Ως παιδί, ο Μογκαντάμ θυμάται να περιηγείται σε εργοτάξια με τον πατέρα του, Μοχσέν, ο οποίος είχε επίσης επιχειρηματικά συμφέροντα στον τραπεζικό τομέα και στις υπεράκτιες γεωτρήσεις. Σε ηλικία 16 ετών μετακόμισε στην Αμερική, για να σπουδάσει στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT), με την πρόθεση να επιστρέψει στην πατρίδα του μετά την αποφοίτησή του, σχέδια που ανατράπηκαν από την Ιρανική Επανάσταση. «Ήμουν έτοιμος να γυρίσω πίσω και η μαμά μου ουσιαστικά είπε: “Τα πράγματα αρχίζουν να κλονίζονται εδώ. Γιατί δεν βρίσκεις κάτι να κάνεις μόνος σου για δύο χρόνια και θα δούμε πώς θα πάνε τα πράγματα;”», λέει.
ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing
«Αυτό συμβαίνει όταν κλείνεις ένα φτηνό ξενοδοχείο», αστειεύεται ο Μογκαντάμ. Συμπεριφέρεται με αξιοσημείωτη άνεση για έναν άνθρωπο που επιβλέπει ένα βασικό τμήμα της ραχοκοκαλιάς της παγκόσμιας οικονομίας. Αφότου μετακόμισε στην Αμερική ως έφηβος και στη συνέχεια γλίτωσε την απέλαση με δυσκολία, κατά τη διάρκεια της κρίσης ομηρίας του 1979 στην πατρίδα του, το Ιράν, ο 68χρονος Μογκαντάμ μετέτρεψε την Prologis σε τιτάνα της παγκόσμιας αγοράς ακινήτων. Η εταιρεία, η οποία εποπτεύει ένα χαρτοφυλάκιο αποθηκών αξίας 218 δισ. δολαρίων (167 δισ. λιρών) σε 20 χώρες, ισχυρίζεται ότι το 2,8% του παγκόσμιου Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος «ρέει» μέσω των 5.607 τοποθεσιών της.
Όταν οδηγείτε στον αυτοκινητόδρομο Μ1 και βλέπετε εκείνες τις απέραντες αποθήκες, οι οποίες καταλαμβάνουν μια έκταση που αντιστοιχεί σε δέκα γήπεδα ποδοσφαίρου, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είναι του Μογκαντάμ. Η Prologis κατέχει το Park West στο Λονδίνο, δίπλα στο Αεροδρόμιο Χίθροου, το οποίο περιλαμβάνει έξι κέντρα δεδομένων, καθώς και το Apex Park, ένα σύμπλεγμα αποθηκών στο Νορθάμπτονσαϊρ.
Αμέσως μετά τη συνάντησή μας, ο Μογκαντάμ θα μεταβεί στην Ντάουνινγκ Στριτ 11 για μια συνάντηση με την υπουργό Οικονομικών, Ρέιτσελ Ριβς, σκοπεύοντας να προωθήσει την υπόθεση της μεταρρύθμισης του πολύπαθου συστήματος πολεοδομικού σχεδιασμού του Ηνωμένου Βασιλείου. «Μας αρέσει το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά είναι ένα δύσκολο μέρος για την ανάπτυξη ακινήτων», δηλώνει ο Μογκαντάμ. «Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι το χειρότερο μέρος στον κόσμο (για τον πολεοδομικό σχεδιασμό), αλλά υπάρχουν και καλύτερα μέρη, όπου είναι εξίσου αυστηροί, αλλά υπάρχει βεβαιότητα για τα αποτελέσματα. Θα κάναμε περισσότερα (εδώ) αν μπορούσαμε», προσθέτει. Ο Μογκαντάμ ασχολείται με την αγορά και την πώληση αποθηκών για περισσότερα από 40 χρόνια.
Τα σκονισμένα, υποτυπώδη κτίρια που άρχισε να εμπορεύεται στις αρχές της δεκαετίας του 1980 δεν έχουν καμία σχέση με τις αυτοματοποιημένες, φωτοβολταϊκές αποθήκες που αναπτύσσει σήμερα η Prologis. «Ένα μάθημα που έμαθα από την επιχειρηματική μου καριέρα είναι ότι πρέπει να επικεντρωθείς στο να κάνεις ένα πράγμα, να το κάνεις πολύ καλά και να καταλαβαίνεις τους πελάτες πολύ καλά», λέει, κρατώντας μια τηγανητή πατάτα ανάμεσα στα δάχτυλά του. Τα θεμέλια της επιτυχίας του Μογκαντάμ εντοπίζονται στα συντρίμμια της έκρηξης των dotcom λίγο πριν από την έναρξη της χιλιετίας.
Επί 15 χρόνια, η AMB Property Corporation, μια επιχείρηση που ο Μογκαντάμ συνίδρυσε, ασχολήθηκε με γραφεία, αποθήκες και εμπορικά κέντρα. Η AMB κατείχε περιουσιακά στοιχεία αξίας άνω των 2,8 δισ. δολαρίων κατά την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, το 1997. Όλα άλλαξαν έπειτα από μια μοιραία συνάντηση σε μια αποθήκη στο Όκλαντ της Καλιφόρνια με τον Λούις Μπόρντερς, ιδρυτή της αλυσίδας βιβλιοπωλείων Borders. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, ο Μπόρντερς αναζητούσε αποθηκευτικό χώρο για τη νέα του διαδικτυακή επιχείρηση παντοπωλείου, τη Webvan, προάγγελο της Ocado. «Άκουσα την εισήγησή του και σκέφτηκα: “Θεέ μου, το ηλεκτρονικό εμπόριο θα αναστατώσει πραγματικά τις επιχειρήσεις ακινήτων”», θυμάται ο Μογκαντάμ.
Στη συνέχεια, πούλησε το χαρτοφυλάκιο εμπορικών κέντρων της AMB, αξίας 1 δισ. δολαρίων, και διέθεσε τα έσοδα για την αγορά αποθηκών. Ήταν τόσο ενθουσιασμένος με την προσφορά του Μπόρντερς, που απέκτησε μερίδιο 5 εκατ. δολαρίων στη Webvan. Όταν χρεοκόπησε, μερικά χρόνια αργότερα, κατέληξε να μετανιώνει για το τι θα μπορούσε να έχει γίνει. «Περίπου την ίδια εποχή σκεφτήκαμε να επενδύσουμε σε αυτή την ανόητη μικρή εταιρεία που πουλούσε βιβλία online στο Σιάτλ. Αλλά μέσα στην απόλυτη ευφυΐα μας, δεν επενδύσαμε», γελάει. «Ένας Θεός ξέρει τι θα άξιζε σήμερα μια επένδυση 5 εκατ. δολαρίων στην Amazon». Παρ’ όλα αυτά, ο Μογκαντάμ κατάφερε τελικά να βγάλει χρήματα από την Amazon.
Η εταιρεία τεχνολογίας είναι πλέον ο μεγαλύτερος ενοικιαστής της Prologis. Εκ των υστέρων αναγνωρίζει ότι πούλησε τα εμπορικά κέντρα λίγο νωρίτερα, αλλά η στροφή προς τις αποθήκες τον έβαλε στη σωστή πλευρά της πιο σεισμικής αλλαγής στα εμπορικά ακίνητα αυτού του αιώνα.
Γιατί, λοιπόν, διοικεί τώρα μια αυτοκρατορία με το όνομα Prologis; Επειδή, μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση, ο Μογκαντάμ έκανε μια τολμηρή κίνηση: Το 2011 συγχώνευσε την AMB με την ανταγωνίστρια Prologis, δημιουργώντας μια εταιρεία logistics αξίας 40 δισ. δολαρίων. Η συνδυασμένη επιχείρηση ενισχύθηκε με περισσότερες εξαγορές μικρότερων αντιπάλων από τις ΗΠΑ, όπως η Liberty Property Trust το 2020 και η Duke Realty το 2022, έναντι συνολικού ποσού 36 δισ. δολαρίων.
Σήμερα, η Prologis έχει χρηματιστηριακή αξία 113 δισ. δολαρίων, αποτιμώντας το προσωπικό μερίδιο του Μογκαντάμ σε 260 εκατ. δολάρια. Η αμοιβή του, η οποία έφτασε τα 50,9 εκατ. δολάρια πέρυσι, εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τις επιδόσεις του. «Ο Χαμίντ είναι οραματιστής. Αναγνώρισε ότι αυτή η επιχείρηση (logistics) ήταν λίγο ανενεργή και δημιούργησε έναν κολοσσό», δήλωσε ο επικεφαλής της Blackstone, Τζον Γκρέι, για να συμπληρώσει: «Ο Χαμίντ είχε πάντα εμπιστοσύνη στις πεποιθήσεις του. Είναι ευθύς και τον σέβομαι πάρα πολύ».
Ως παιδί, ο Μογκαντάμ θυμάται να περιηγείται σε εργοτάξια με τον πατέρα του, Μοχσέν, ο οποίος είχε επίσης επιχειρηματικά συμφέροντα στον τραπεζικό τομέα και στις υπεράκτιες γεωτρήσεις. Σε ηλικία 16 ετών μετακόμισε στην Αμερική, για να σπουδάσει στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT), με την πρόθεση να επιστρέψει στην πατρίδα του μετά την αποφοίτησή του, σχέδια που ανατράπηκαν από την Ιρανική Επανάσταση. «Ήμουν έτοιμος να γυρίσω πίσω και η μαμά μου ουσιαστικά είπε: “Τα πράγματα αρχίζουν να κλονίζονται εδώ. Γιατί δεν βρίσκεις κάτι να κάνεις μόνος σου για δύο χρόνια και θα δούμε πώς θα πάνε τα πράγματα;”», λέει.
ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing