Όταν ο Μάρκο Ρούμπιο επελέγη ως ο επόμενος υπουργός Εξωτερικών της Αμερικής, ένας από τους πρώτους που τον συνεχάρη, το έπραξε κρυφά.


Η Μαρία Κορίνα Ματσάδο, η ηγέτιδα της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας, γιόρτασε τον πρώτο ισπανόφωνο Αμερικανό που κατέχει τη θέση στο Χ: «Πρόκειται για εξαιρετικά νέα για όλη τη Λατινική Αμερική»


Απειλούμενη με φυλάκιση μετά τις προεδρικές εκλογές της Βενεζουέλας τον Ιούλιο, για τις οποίες ο πρόεδρος Μαδούρο κατηγορείται ευρέως ότι έκλεψε, προσπαθεί να αποφύγει τις αρχές και να συνεχίσει τον αγώνα της για τη δημοκρατία από μια άγνωστη τοποθεσία στη Βενεζουέλα.




Παρά την κατάστασή της, θεώρησε ότι η επιλογή του Ρούμπιο από τον Ντόναλντ Τραμπ να ηγηθεί της εξωτερικής του πολιτικής αποτελεί λόγο για να ελπίζει. «Ο γερουσιαστής έχει βαθιά κατανόηση των απειλών που θέτουν καθεστώτα όπως αυτά της Κούβας, της Νικαράγουας και της Βενεζουέλας σε ολόκληρο το ημισφαίριο», πρόσθεσε. 


Ο διορισμός του Ρούμπιο αύξησε τις προσδοκίες ότι η Λατινική Αμερική, η οποία θεωρούνταν κάτι σαν δευτερεύουσα προτεραιότητα από την κυβέρνηση Μπάιντεν, θα μπορούσε να αποτελέσει βασική προτεραιότητα για τον εκλεγμένο πρόεδρο.




Αυτά τα τρία έθνη που ανέφερε η Κορίνα Ματσάδο, τα οποία ονομάστηκαν «τρόικα της τυραννίας» από το υπουργείο Εξωτερικών στην πρώτη κυβέρνηση Τραμπ, βρίσκονται εδώ και καιρό στο στόχαστρο του Ρούμπιο, του ανώτερου γερουσιαστή της Φλόριντα, το ένα τρίτο των ψηφοφόρων του οποίου είναι Λατίνοι. Ο ίδιος έχει προηγουμένως ζητήσει στρατηγικές αλλαγής καθεστώτος με την υποστήριξη των ΗΠΑ σε όλα τα εναπομείναντα σκληρά αριστερά φυλάκια της αμερικανικής ηπείρου. 


Μια τέτοια στρατηγική ενδεχομένως να φαίνεται να αντιβαίνει σε αυτό που αποτελεί τον πυρήνα της υπόσχεσης του Τραμπ για την εξωτερική πολιτική της δεύτερης θητείας του σύμφωνα με το σλόγκαν «Πρώτα η Αμερική», ενώ η παρέμβαση στις υποθέσεις άλλων εθνών, από την Ουκρανία έως τη Μέση Ανατολή, θα περιοριστεί ριζικά.




Μια εξήγηση για τη φαινομενική αντίφαση είναι ότι θεωρεί την περιοχή της Λατινικής Αμερικής ως εξαίρεση στον κανόνα. Ο ίδιος, όπως και οι πρόεδροι του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, τη θεωρεί ως «την ουρά της Αμερικής». 


«Η απομονωτική εξωτερική πολιτική του Τραμπ στον κόσμο γενικότερα μεταφράζεται σε μια ισχυρότερη παρόρμηση να κυριαρχήσει στο δυτικό ημισφαίριο», ανέφερε ο Όλιβερ Στάνκελ, αναπληρωτής καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Ίδρυμα Getulio Vargas στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας, στο περιοδικό Foreign Policy αυτή την εβδομάδα.


 Ο Στάνκελ επισημαίνει τα σχόλια που έκανε ο Τραμπ πέρυσι, στα οποία θρηνούσε για την απώλεια του ελέγχου της Αμερικής επί της Διώρυγας του Παναμά. Ο Τζέι Ντι Βανς, ο εκλεγμένος αντιπρόεδρος, είπε επίσης ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να βομβαρδίσουν το Μεξικό για να καταπολεμήσουν τα καρτέλ ναρκωτικών.


 Αν η στρατηγική βασίζεται στην ανανέωση του παρεμβατισμού, τότε ο διορισμός του Ρούμπιο έχει περισσότερο νόημα. Προηγουμένως είχε ηγηθεί μιας πιο επιθετικής προσπάθειας για την προστασία των αμερικανικών συμφερόντων στην αμερικανική ήπειρο.




Οι γονείς του Ρούμπιο, ο πατέρας του ήταν μπάρμαν και η μητέρα του καμαριέρα, μετακόμισαν στις ΗΠΑ από την Κούβα τρία χρόνια πριν από την επανάσταση του 1959. Ο Ρούμπιο γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Φλόριντα τη δεκαετία του 1970 και του 1980 μαζί με τις εκατοντάδες χιλιάδες Κουβανούς που έφτασαν στις ΗΠΑ τις πρώτες δεκαετίες της διακυβέρνησης του Φιντέλ Κάστρο. Έχει περιγράψει τη βαθιά συντηρητική παλιά φρουρά της Κούβας, το «exilio historico», που δεσμεύτηκε να απαλλάξει την Αμερική από όλους τους κομμουνιστές, ως μέντορές του.


 Όπως και τελευταίοι, τάχθηκε σθεναρά κατά της προσέγγισης και της αποκατάστασης των διπλωματικών σχέσεων με την Κούβα υπό τον πρόεδρο Ομπάμα το 2014, περιγράφοντας τότε την πολιτική αυτή ως «αφέλεια». Αργότερα, ως άτυπος σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ στην κυβέρνηση 2016-20, ο Ρούμπιο πίεσε για αυστηρότερες κυρώσεις στην Κούβα, με σκοπό να στερήσει δολάρια από τις στρατιωτικές κρατικές επιχειρήσεις.


Επίσης, έχει ακολουθήσει παρόμοια σκληρή γραμμή για τη Βενεζουέλα.

Το 2019, ήταν ένας από τους εμπνευστές της τελικά αποτυχημένης πολιτικής του Τραμπ να αναγνωρίσει τον τότε ηγέτη της αντιπολίτευσης Χουάν Γκουαϊδό ως πρόεδρο και να ανατρέψει έτσι τον Μαδούρο. Πιο πρόσφατα επέκρινε έντονα την άρση των κυρώσεων που επέβαλε η κυβέρνηση Μπάιντεν στο καθεστώς. Τον Σεπτέμβριο, ο Ρούμπιο υποστήριξε ένα νομοσχέδιο της αμερικανικής Γερουσίας για την αύξηση της υφιστάμενης αμοιβής των 15 εκατομμυρίων δολαρίων για πληροφορίες που θα οδηγούσαν στη σύλληψη του Μαδούρο σε 100 εκατομμύρια δολάρια. Φέτος πίεσε για την επέκταση των κυρώσεων κατά της δικτατορίας του προέδρου Ορτέγκα της Νικαράγουας.


Ο Ρούμπιο έχει επίσης προειδοποιήσει για την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στη Λατινική Αμερική και υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να καταβάλουν πολύ μεγαλύτερες προσπάθειες για να συνεργαστούν με συντηρητικές κυβερνήσεις στην περιοχή ως αντίβαρο. Τον Φεβρουάριο πέταξε στο Μπουένος Άιρες για να συναντήσει τον Πρόεδρο Μίλεϊ της δεξιάς κυβέρνησης της Αργεντινής, την συνάντηση με τον οποίο περιέγραψε ως «ανάσα φρέσκου αέρα».

Πέρυσι συναντήθηκε με τον πρόεδρο Μπουκέλε του Ελ Σαλβαδόρ και επαίνεσε τις εξαιρετικά σκληρές πολιτικές ασφαλείας του, στο πλαίσιο των οποίων έχουν φυλακιστεί δεκάδες χιλιάδες ύποπτα μέλη συμμοριών.


Αντίθετα, μέχρι αυτή την εβδομάδα, ο Μπάιντεν δεν είχε πατήσει το πόδι του στη Νότια Αμερική καθ' όλη τη διάρκεια της προεδρίας του. Επισκέφθηκε το Μεξικό μία φορά, το 2023. Την Πέμπτη ξεκίνησε μια εξαήμερη «αποχαιρετιστήρια» επίσκεψη στο Περού και τη Βραζιλία για να συμμετάσχει στις συνόδους κορυφής Ασίας-Ειρηνικού και G20.


 Η αισθητά πιο ενεργή εμπλοκή των ΗΠΑ στην αμερικανική ήπειρο ενέχει τους κινδύνους της. Ο Στάνκελ προειδοποίησε ότι ένα σενάριο κατά το οποίο τα έθνη θα ωθούνταν να «επιλέξουν πλευρά στον ανταγωνισμό μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας» θα μπορούσε εύκολα να γυρίσει μπούμερανγκ.

Καθεστώτα που δεν ανήκουν στον κύκλο φιλίας των ΗΠΑ, όπως η Κούβα ή η Βενεζουέλα, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ακόμη στενότερους δεσμούς με την Κίνα ή τη Ρωσία. Αν αυτό ισχύει, το status quo θα μπορούσε να είναι προτιμότερο σε σύγκριση με αυτό που πρόκειται να ακολουθήσει.

ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing