Μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι οδηγοί ταξί και ασθενοφόρων έχουν λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν από τη νόσο Αλτσχάιμερ συγκριτικά με άλλους επαγγελματίες, εύρημα που υποστηρίζει την πιθανότητα οι δεξιότητες πλοήγησης να οδηγούν σε καλύτερη υγεία του εγκεφάλου.

Οι ερευνητές εξέτασαν τις αιτίες θανάτου εκατομμυρίων Αμερικανών ενηλίκων και τον τρόπο με τον οποίο είχαν περάσει τον εργασιακό τους βίο. Από τα 400 και πλέον επαγγέλματα που αναλύθηκαν, οι οδηγοί ταξί και ασθενοφόρων είχαν τις χαμηλότερες πιθανότητες να πέσουν θύματα της νόσου Αλτσχάιμερ, της πιο συχνής μορφής άνοιας. Τα άτομα που συμμετείχαν στη μελέτη ξεκίνησαν να εργάζονται πολύ πριν τα smartphones και τα GPS γίνουν μέρος της καθημερινότητας. «Τα ευρήματά μας υποστηρίζουν το ενδεχόμενο ότι οι συχνές εργασίες πλοήγησης και χωρικής επεξεργασίας, όπως διενεργούνται από τους οδηγούς ταξί και ασθενοφόρων, μπορεί να παρέχουν έναν βαθμό προστασίας έναντι της νόσου Αλτσχάιμερ», ανέφεραν οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Βίσαλ Πατέλ της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο «BMJ».

Ωστόσο, οι οδηγοί ταξί έχουν την τάση να πεθαίνουν νωρίτερα από τον μέσο εργαζόμενο, καθώς περνούν μεγάλο μέρος της ζωής τους καθισμένοι σε ένα αυτοκίνητο, πράγμα που μπορεί να είναι ανθυγιεινό με διαφορετικό τρόπο. Περισσότεροι από 75.000 Βρετανοί πέθαναν από άνοια πέρυσι, γεγονός που την καθιστά την κύρια αιτία θανάτου, σύμφωνα με τον οργανισμό Alzheimer's Research UK. Καθώς δεν έχει βρεθεί ακόμη θεραπεία, πολλοί ειδικοί τονίζουν τη σημασία που έχουν οι συνήθειες στον τρόπο ζωής, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στην προφύλαξη από τη νόσο.

Ο Πατέλ και οι συνάδελφοί του άντλησαν έμπνευση από μια μελέτη που αποκάλυψε ότι η εκπαίδευση στην οποία υποβάλλονται οι οδηγοί ταξί του Λονδίνου αλλάζει το σχήμα του εγκεφάλου τους. Οταν οι μαθητευόμενοι οδηγοί ταξί απομνημονεύουν τους δρόμους της πρωτεύουσας, μεγαλώνει μια περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται ιππόκαμπος, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στη χωρική μνήμη και την πλοήγηση. Ο ιππόκαμπος είναι επίσης μια από τις πρώτες περιοχές του εγκεφάλου που ατροφούν ή συρρικνώνονται στη νόσο Αλτσχάιμερ. Είναι λογικό, λοιπόν, ότι η αύξηση του όγκου του θα μπορούσε να συμβάλει στην καταπολέμηση της νόσου.

Οι ερευνητές ανέλυσαν πιστοποιητικά θανάτου σχεδόν 9 εκατομμυρίων ενηλίκων από τις ΗΠΑ, οι οποίοι είχαν εργαστεί σε 443 διαφορετικά επαγγέλματα και απεβίωσαν από το 2020 έως το 2022.

Έπειτα από προσαρμογές με βάση την ηλικία θανάτου και άλλους παράγοντες διαπιστώθηκε ότι, απ' όλα τα επαγγέλματα που εξετάστηκαν, οι οδηγοί ταξί και ασθενοφόρων είχαν το χαμηλότερο ποσοστό θανάτων από τη νόσο Αλτσχάιμερ, 1% και 0,9%, αντίστοιχα, συγκριτικά με το 1,7% για τον γενικό πληθυσμό.

Ωστόσο, αυτή η τάση δεν παρατηρήθηκε σε οδηγούς λεωφορείων ή πιλότους αεροσκαφών, πιθανώς επειδή τείνουν να διανύουν τις ίδιες, προκαθορισμένες διαδρομές.

«Δεν θεωρούμε ότι τα ευρήματα αυτά αποτελούν αποδεικτικά στοιχεία, αλλά δημιουργούν υποθέσεις», δήλωσαν οι ερευνητές. «Πρέπει να διενεργηθεί περαιτέρω έρευνα για να διαπιστώσουμε με βεβαιότητα εάν η χωρική νοητική εργασία που απαιτείται γι' αυτά τα επαγγέλματα επηρεάζει τον κίνδυνο θανάτου από τη νόσο Αλτσχάιμερ και εάν τυχόν γνωστικές δραστηριότητες θα μπορούσαν να παίξουν προληπτικό ρόλο».

Σύμφωνα με τον δρα Ρίτσαρντ Οκλεϊ από τον οργανισμό Alzheimer's Society, οι ερευνητές πιστεύουν ότι σχεδόν οι μισές περιπτώσεις άνοιας θα μπορούσαν να επιβραδυνθούν ή να προληφθούν. «Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου δεν μπορούν να μειωθούν ή να αποφευχθούν, αλλά πολλοί άλλοι μπορούν», ανέφερε. «Αυτοί περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, το κάπνισμα και τις περιορισμένες κοινωνικές επαφές. Όλοι μπορούμε να λάβουμε μέτρα για να μειώσουμε τον κίνδυνο».

Άλλοι ειδικοί δήλωσαν ότι η μελέτη είναι ενδιαφέρουσα, αλλά πρέπει να διαβαστεί προσεκτικά. Η καθηγήτρια Τάρα Σπάιρς-Τζόουνς του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, επικεφαλής ομάδας στο UK Dementia Research Institute, επεσήμανε ότι η μέση ηλικία θανάτου των οδηγών ασθενοφόρων και ταξί στη μελέτη ήταν 64 και 68 έτη, αντίστοιχα, ενώ για όλα τα άλλα επαγγέλματα ήταν τα 74 έτη. «Πρόκειται για έναν σοβαρό περιορισμό της μελέτης, καθώς η ηλικία στην οποία συνήθως εκδηλώνεται η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μετά τα 65 έτη, πράγμα που σημαίνει ότι οι οδηγοί ταξί και ασθενοφόρων θα μπορούσαν να είχαν εμφανίσει Αλτσχάιμερ αργότερα».

Ομοίως, το ποσοστό των γυναικών οδηγών ταξί και ασθενοφόρων ήταν 10% και 22%, ενώ σε όλα τα άλλα επαγγέλματα ήταν 48%. «Αυτό είναι σημαντικό, επειδή οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν τη νόσο Αλτσχάιμερ απ' ό,τι οι άνδρες. Οι συντάκτες χρησιμοποίησαν στατιστικά στοιχεία σε μια προσπάθεια να λάβουν υπόψη αυτούς τους περιορισμούς, αλλά εξακολουθούν να περιορίζουν την ερμηνεία της μελέτης».

ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing