Tο κλασικό πιάνο κινδυνεύει καθώς η Κίνα μπαίνει στο παιχνίδι
Οι σημαντικοί παράγοντες
Μόνο 14 Γερμανοί κατασκευαστές πιάνων έχουν απομείνει, από τις εκατοντάδες που υπήρχαν εδώ και σχεδόν δύο αιώνες, με τη φημισμένη Grotrian-Steinweg να οδηγείται σε πτώχευση
Οταν η Κλάρα Σούμαν άγγιξε για πρώτη φορά τα πλήκτρα ενός πιάνου Grotrian-Steinweg, μαγεύτηκε. «Από τώρα και στο εξής, αυτό το πιάνο και κανένα άλλο», φέρεται να αναφώνησε η σύζυγος του συνθέτη της ρομαντικής εποχής, Ρόμπερτ Σούμαν, αφού δοκίμασε το γερμανικής κατασκευής όργανο τη δεκαετία του 1870. Η Σούμαν, διάσημη πιανίστρια και συνθέτρια η ίδια, συνέχισε να παίζει σε συναυλίες μόνο με πιάνα Grotrian. Τώρα, όμως, η φημισμένη εταιρεία βρίσκεται στα πρόθυρα του τερματισμού της παραγωγής μετά την κήρυξη πτώχευσης, που αποτελεί τον επίλογο της οικονομικής παρακμής της ισχυρής γερμανικής παράδοσης κατασκευής πιάνων, η οποία περιλαμβάνει γίγαντες, όπως η Steinway και η C. Bechstein, με έδρα το Αμβούργο. Η BVK, η εθνική ένωση κατασκευής πιάνων, εκτιμά ότι έχουν απομείνει μόνο 14 Γερμανοί κατασκευαστές, ενώ κάποτε υπήρχαν εκατοντάδες. Η Grotrian έχει ιστορία άνω των 180 χρόνων, με ρίζες στην οικογένεια Steinweg, η οποία μετά τη μετακόμισή της στη Νέα Υόρκη αγγλοποίησε το όνομά της σε Steinway. Οταν οι Steinwegs μετανάστευσαν, τον γερμανικό πυρήνα της μελλοντικής τους αυτοκρατορίας ανέλαβε ο επιχειρηματικός εταίρος της οικογένειας, Φρίντριχ Γκρότριαν, ο οποίος είχε αποδείξει την αξία του ως κατασκευαστής πιάνων στη Μόσχα.
Με την πάροδο των χρόνων, ονόματα όπως ο Μαξ Ρέγκερ, ο Ρίτσαρντ Στράους και η οικογένεια Βάγκνερ επισκέπτονταν το εργοστάσιο, που βρισκόταν τότε σε ένα σπίτι στο Braunschweig, το οποίο καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου. Είναι αυτού του είδους η κληρονομιά που έκανε τη Γερμανία την καρδιά της κατασκευής πιάνων, δήλωσε ο Αντρέας Χάρκε, πρόεδρος του BDK, που εκπροσωπεί τους επαγγελματίες του κλάδου. «Η λεπτομερής εξειδίκευση της χρήσης της σωστής τάσης, του ξύλου και της κόλλας στο σωστό σημείο παραμένει μια μοναδική ευρωπαϊκή τέχνη», δήλωσε ο Χάρκε, με την Grotrian να είναι «ανώτερης κατηγορίας» εταιρεία κατασκευής πιάνων. Η Σούμαν λάτρευε τον γεμάτο ήχο και το ελαφρύ στυλ παιξίματος των πιάνων Grotrian. Μεταξύ των θαυμαστών των εν λόγω πιάνων ήταν επίσης η ηθοποιός Τζούλι Aντριους, η οποία είχε ένα Grotrian, καθώς και ο Πάουλ Χίντεμιτ, ο συνθέτης της αβάν γκαρντ.
Τα όργανα βρίσκονται σε ωδεία σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και της Βασιλικής Ακαδημίας Μουσικής, εκπρόσωποι των οποίων επαίνεσαν την «εξαιρετική ποιότητα και το άγγιγμα που διατηρούν (τα πιάνα Grotrian), παρά την εντατική χρήση». Η μαζική παραγωγή πιάνων, η οποία έφτασε στη Γερμανία με τη Βιομηχανική Επανάσταση, έχει έκτοτε παραχωρηθεί σε φθηνότερες και χαμηλότερης ποιότητας εγκαταστάσεις στην Ασία, δήλωσε ο Χάρκε. Τα γερμανικά πιάνα αντιπροσώπευαν έως και 20.000 από τα 200.000 πιάνα που κατασκευάστηκαν παγκοσμίως κατά την τελευταία δεκαετία, καθώς και την πλειονότητα της ευρωπαϊκής παραγωγής, εκτιμά ο ίδιος. Ο κλάδος έχει δεχθεί πλήγμα από την παγκόσμια οικονομική αναταραχή. «Εάν έχετε μια εργασία που δεν σας παρέχει ασφάλεια, πιθανώς δεν θα αγοράσετε τώρα ένα καινούργιο πιάνο για τα παιδιά σας», δήλωσε στη «Welt» ο Κρίστιαν Μπλούθνερ Χέσλερ, ιδιοκτήτης ενός κατασκευαστή με έδρα τη Λειψία. Σημαντικοί παράγοντες είναι ο πληθωρισμός και το κόστος των γερμανικών πιάνων υψηλής ποιότητας, που ξεκινούν από 13.000 ευρώ για ένα όρθιο πιάνο και από 45.000 ευρώ για ένα πιάνο με ουρά.
Η αδύναμη ζήτηση φαίνεται πως θα σημάνει το τέλος της παραγωγής στο Braunschweig για την GrotrianSteinweg, η οποία δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό, κήρυξε πτώχευση τον Σεπτέμβριο και πρόσφατα προέκυψε ότι απέλυσε 31 υπαλλήλους της για εξυπηρέτηση χρεών. Ωστόσο, ο Χάρκε πιστεύει ότι οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές υψηλής ποιότητας είναι μακροπρόθεσμα καλύτερα προετοιμασμένοι να αντέξουν την οικονομική καταιγίδα. Αυτό απηχεί το ρητό της Grotrian, που επινόησε ο Βίλχελμ Γκρότριαν, διάδοχος του Φρίντριχ, ο οποίος έδωσε την εξής οδηγία στους γιους του: «Παιδιά, φτιάξτε καλά πιάνα. Τότε όλα τα άλλα θα φροντίσουν από μόνα τους».
ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing