Σε μια δενδροφυτεμένη λεωφόρο, το αρχοντικό όπου ο Νέλσον Μαντέλα πέρασε τα τελευταία του χρόνια -και πέθανε- ξεχωρίζει. Οι τοίχοι του είναι ραγισμένοι, το δρομάκι του γεμάτο αγριόχορτα. Ένας σαρωτής ασφαλείας αποτελεί απομεινάρι μιας εποχής που η ιδιοκτησία του εκλιπόντος προέδρου της Νότιας Αφρικής αποτελούσε πόλο έλξης για παγκόσμιους ηγέτες και σούπερ σταρς. Μετά τον θάνατο του Μαντέλα, το 2013, το σπίτι με τον αρ. 9 της 12ης Λεωφόρου έχει γίνει ένα εγκαταλελειμμένο ορόσημο στον τουριστικό κύκλο του Γιοχάνεσμπουργκ. Στη διαθήκη του ο Μαντέλα ανέφερε ότι ήλπιζε πως το άλλοτε μεγαλοπρεπές κτήμα θα αποτελούσε τόπο συγκέντρωσης της οικογένειάς του, «για να διατηρήσει την ενότητά της». Αυτό το όνειρο, όπως και πολλά άλλα ιδανικά του, που γεννήθηκαν από το τέλος του απαρτχάιντ, έχει προκαλέσει απογοήτευση.

Αντίθετα, το σπίτι στο οποίο μετακόμισε ο Μαντέλα το 1998 με την τρίτη σύζυγό του, Γκράκα Μάχελ, αφού παραιτήθηκε από την εξουσία, έχει γίνει σύμβολο της μαχητικής κληρονομιάς του. Σε μια έφοδο εκεί την περασμένη εβδομάδα η Αστυνομία βρήκε ένα κλεμμένο αυτοκίνητο, σύνεργα ναρκωτικών και ένα όπλο χωρίς άδεια. Ένα βίντεο με τον Μπούσο Μαντέλα να απομακρύνεται από αστυνομικούς έδειξε την εκπληκτική ομοιότητά του με τον διάσημο παππού του. Ο Μπούσο, 33 ετών, ερευνάται μαζί με άλλους τέσσερις με κατηγορίες για κλοπή αυτοκινήτου και οπλοκατοχή. Ένα από τα 17 εγγόνια του Μαντέλα, ο Μπούσο, ήταν γνωστός στην Αστυνομία έπειτα από προηγούμενες συλλήψεις του, με κατηγορίες για βιασμό, μη καταβολή διατροφής και κατοχή όπλου χωρίς άδεια.

Ακόμα και πριν από τον θάνατο του Μαντέλα, οι συγγενείς διαφωνούσαν για την τοποθεσία του τάφου του. Η μυστική εκταφή και η εκ νέου ταφή τριών από τα παιδιά του που είχαν πεθάνει πριν από αυτόν, οι οποίες διατάχθηκαν από τον διάδοχό του, Μάντλα Μαντέλα, έπρεπε να διευθετηθούν δικαστικά. Τα σχέδια των συγγενών τους να αξιοποιήσουν τα ονόματά τους με ετικέτες κρασιού, μια σειρά ριάλιτι και μια σειρά μόδας τροφοδότησαν περισσότερες διαμάχες.

Η ετοιμόρροπη κατάσταση του σπιτιού στο αριστοκρατικό προάστιο Χούτον αντικατοπτρίζει το αδιέξοδο μεταξύ των φατριών της οικογένειας. Στην προσπάθειά του να τους ικανοποιήσει όλους, ο Μαντέλα είχε κληροδοτήσει το σπίτι στο Nelson Mandela Trust, το οποίο θα αποφάσιζε για «ποιον ειδικό σκοπό μπορεί να χρησιμοποιηθεί», ενώ εξέφρασε την επιθυμία να φιλοξενεί οικογενειακές συγκεντρώσεις και τα τρία ορφανά εγγόνια του, μεταξύ των οποίων και ο Μπούσο. Μέχρι να οριστικοποιηθεί πρόσφατα η τελική μεταβίβαση του ακινήτου στο καταπίστευμα, το σπίτι αφέθηκε στην τύχη του. Η παράλληλη παρακμή του Γιοχάνεσμπουργκ, όπου οι βρύσες συχνά στερεύουν και οι εύποροι ξεπουλάνε, κατηγορείται από πολλούς στην πόλη για το αγαπημένο ANC του Μαντέλα.

Ο Βιμ Τρένγκοουβ, διαχειριστής του Nelson Mandela Trust, δήλωσε ότι σύντομα θα ληφθεί απόφαση σχετικά με το σπίτι, «σε συνεννόηση με την οικογένεια», και θα διευθετηθεί ο λογαριασμός προς την τοπική Αρχή. «Υπάρχουν διαφορές απόψεων», δήλωσε. Ορισμένοι συγγενείς θα ήθελαν να γίνει μουσείο.

Ο Μπούσο και άλλοι λένε ότι πρέπει να παραμείνει η ιδιωτική τους κατοικία. Μια σημαντική πρόκληση για την ιδέα του μουσείου είναι ότι τα αντικείμενα του Μαντέλα αφαιρέθηκαν από τα δωμάτια από τη μεγαλύτερη κόρη του, Μακαζίβε Μαντέλα. Περισσότερα από 100 αντικείμενα, μεταξύ των οποίων το βιβλίο ταυτότητας του Μαντέλα, ένα ακουστικό βαρηκοΐας, πουκάμισα και το κλειδί του κελιού του στο νησί Ρόμπεν, αναμένεται να αποφέρουν έως και 2 εκατομμύρια λίρες στη δημοπρασία της Νέας Υόρκης. Η πώληση ανεστάλη λόγω νομικής αγωγής που ασκήθηκε από αξιωματούχους πολιτιστικής κληρονομιάς στη Νότια Αφρική το 2024.

Μια ξεχωριστή διαμάχη για την περιουσία της δεύτερης συζύγου του Μαντέλα, Γουίνι, η οποία πέθανε το 2018, έχει δημιουργήσει ένα νέο πεδίο μάχης. Ο 47χρονος Γιοχάνες Κασάνγκα, επιστάτης του σπιτιού Χούτον, ήταν περήφανος που δούλευε για μια οικογένεια η οποία είχε γίνει πια ντροπή. «Είναι ασέβεια προς τους προγόνους», είπε στην πύλη που παλαιότερα άνοιγε για τους πρίγκιπες και όχι για την Αστυνομία. «Ο Μαντέλα είναι ένας μεγάλος πατέρας για όλη τη χώρα».

ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing