Όλοι οι πρόεδροι των Ηνωμένων Πολιτειών είναι πολύ ισχυροί, αλλά λίγοι έχουν απολαύσει δύναμη συγκρίσιμη με εκείνη του Ντόναλντ Τραμπ καθώς ξαναμπαίνει στο Οβάλ Γραφείο. Ο Τραμπ έχει τη δύναμη ενός ανθρώπου που έχει γίνει θρύλος για τους υποστηρικτές του ως survivor από κάθε δοκιμασία, από ποινικές διαδικασίες μέχρι σφαίρες δολοφόνων, τη δύναμη που προέρχεται από το ότι τον φοβούνται για τον απρόβλεπτο χαρακτήρα του και τις ραγδαίες αλλαγές της διάθεσής του, τη δύναμη που προέρχεται από τον έλεγχο όλων των επιπέδων εξουσίας στο ισχυρότερο έθνος του κόσμου. Και έχει ακόμα περισσότερα, διότι, περισσότερο από ό,τι κάθε άλλος πρόσφατος πρόεδρος, σκοπεύει να ωθήσει αυτή την εξουσία στα όριά της.

Θα εκδίδει εκτελεστικά διατάγματα για την κράτηση μεταναστών, θα κηρύσσει καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και θα θεσπίζει δασμούς, σε μεγάλο βαθμό με την ανοχή του Κογκρέσου και των δικαστηρίων. Θα προβάλλει απαιτήσεις από τις ξένες χώρες, από την αγορά αμερικανικών προϊόντων έως την παράδοση της Γροιλανδίας, οι οποίες θα είναι αρκετά εκφοβιστικές ώστε να οδηγήσουν σε συμφωνίες. Οι ηγέτες της Δύσης θα ανταγωνίζονται μανιωδώς για να τον επισκεφθούν πρώτοι, προσπαθώντας απεγνωσμένα να τον επηρεάσουν, ενώ επιμένουν ότι δεν πρόκειται για αγώνα δρόμου.

Τις επόμενες ημέρες όλος ο κόσμος θα παρακολουθεί με αγωνία τι έχει κάνει ο πρόεδρος, τι κάνει τώρα και τι μπορεί να κάνει στη συνέχεια.

Θα ήταν άκομψο να αρνηθούμε ότι ορισμένες από τις επιπτώσεις αυτής της ανάπτυξης ισχύος θα μπορούσαν να είναι θετικές. Δεν υπάρχει αμφιβολία, για παράδειγμα, ότι όσον αφορά την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, αν και υποστηριζόταν επί μακρόν από την κυβέρνηση Μπάιντεν, η αποφασιστική ώθηση δόθηκε από τον απεσταλμένο του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος εκμεταλλεύτηκε πλήρως την επιρροή που απολαμβάνει ο Τραμπ έναντι του Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον φόβο που προκαλεί στους Παλαιστινίους. Αλλες διπλωματικές πρωτοβουλίες θα είναι εξαιρετικά πιο δύσκολες.

Ο ίδιος ο Τραμπ έχει ήδη επαναπροσδιορίσει το χρονοδιάγραμμά του για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία από 24 ώρες σε περίπου 6 μήνες. Ωστόσο, ορισμένες από τις κινήσεις του θα μπορούσαν να φέρουν αποτελέσματα. Η αυξημένη πίεση στο Ιράν θα μπορούσε να ωθήσει τη χώρα πιο κοντά στην απόκτηση πυρηνικών όπλων ή, αντ' αυτού, να οδηγήσει σε μια συμφωνία που θα έχει ως αποτέλεσμα μια πιο σταθερή Μέση Ανατολή.

Θα μπορούσε το σοκ του Τραμπ, η οδυνηρή ευπάθειά του, εκτεθειμένη στα καπρίτσια ενός προέδρου που επιδεικνύει την εξουσία του, να ταρακουνήσει τα άλλα δυτικά έθνη από την εφησυχασμένη παρακμή τους;

Θα μπορούσαν τα μέλη του ΝΑΤΟ να αποφασίσουν ότι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να αυξήσουν κατακόρυφα τις αμυντικές δαπάνες, όπως ζητάει, επιφέροντας έτσι αναγκαστικές μεταρρυθμίσεις στους υπόλοιπους Προϋπολογισμούς τους;

 Μήπως η Ε.Ε. αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να ανεβάσει ρυθμούς για να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ στις νέες τεχνολογίες; Κι αν ο Έλον Μασκ, εφόσον επικεντρωθεί στη νέα του αποστολή στο DOGE (το υπουργείο Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας), εξοικονομήσει πραγματικά δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια; Θα μπορούσε να δείξει τον δρόμο σε άλλες κυβερνήσεις για να μειώσουν το κόστος της γραφειοκρατίας στην ανατέλλουσα εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης; Όλα αυτά τα πράγματα θα μπορούσαν να συμβούν και θα μπορούσαμε να ευχαριστούμε τον Τραμπ γι' αυτά σε μερικά χρόνια από τώρα.

Φυσικά, υπάρχουν και πολλά για τα οποία θα πρέπει να ανησυχούμε: Οι εμπορικές πολιτικές του Τραμπ θα μπορούσαν να βλάψουν την παγκόσμια οικονομία, να πλήξουν τις βρετανικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ και να αυξήσουν τον πληθωρισμό και τα επιτόκια παγκοσμίως. Όλα αυτά θα καταστήσουν το 2025 ένα έτος σαν «τρενάκι του τρόμου», με απειλές που διατυπώνονται και αποσύρονται, αντιπαραθέσεις που ακολουθούνται από συμφωνίες της τελευταίας στιγμής, απρόβλεπτες αλλαγές στην πολιτική, που προκαλούν τον επανυπολογισμό των οικονομικών προβλέψεων ανά εβδομάδα, δραματικές συνόδους κορυφής και τηλεφωνήματα αργά τη νύχτα, ενώ σύμμαχοι και εχθροί θα κάνουν καθημερινά υποθέσεις για το τι θα πράξει στη συνέχεια αυτός ο πολύ ισχυρός πρόεδρος.

Θα είναι μια χρονιά κατά την οποία το εύρος της προσοχής μας θα μικραίνει, ενώ ειδήσεις θα έρχονται κάθε μέρα για το ποιος είναι υπέρ ή κατά, ποια χώρα έχει συμφωνία και ποια παραμένει στον πάγο, ποιοι βιομηχανικοί τομείς είναι ξαφνικά αισιόδοξοι και ποιοι απροσδόκητα «καταθλιπτικοί», ποια αγωνιώδης διαπραγμάτευση βρίσκεται σε ποιο χείλος του γκρεμού. Μέσα ή έξω, πάνω ή κάτω, διαμάχη ή συμφωνία: αυτή θα είναι η καθημερινή μας «δόση» για το επόμενο έτος.

Αλλά μέσα στη μαζική εμμονή με το τι θα κάνει κάθε μέρα ο Τραμπ, που μπορεί να εξελιχθεί καλά ή άσχημα με πολλούς τρόπους, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα έγκειται στο τι δεν θα κάνει.

Η κυβέρνηση Τραμπ δεν θα περιορίσει την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου, δεν θα συνεργαστεί με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), δεν θα ρυθμίσει τα κρυπτονομίσματα, δεν θα ανησυχήσει για τη μελλοντική ασφάλεια της Τεχνητής Νοημοσύνης και δεν θα συγκρατήσει τη ραγδαία αύξηση του βάρους του χρέους της Αμερικής, καθώς θα επαναφέρει μεγάλες φορολογικές μειώσεις.

Σε κάθε περίπτωση, αν δεν κάνουμε κάτι, είναι πιθανό να καταστήσουμε το μακροπρόθεσμο μέλλον λιγότερο βιώσιμο. Το δράμα της κάθε ημέρας θα τραβήξει την προσοχή μας, αλλά είναι οι συνέπειες σε βάθος χρόνου που θα έχουν μεγαλύτερη σημασία. Το πρόβλημα δεν είναι η βόλτα με το τρενάκι του λούνα παρκ, αλλά ότι το τρενάκι μπορεί να σταματήσει στον αέρα. Υπάρχουν πολλές βάσιμες επικρίσεις για τους περιορισμούς του Τζο Μπάιντεν στις εξαγωγές φυσικού αερίου ή για τους κανόνες σχετικά με τις εκπομπές ρύπων των οχημάτων.

Αλλά για μια χώρα που μόλις βίωσε τις καταστροφικές πυρκαγιές στο Λος Αντζελες και αντιμετωπίζει ολοένα και πιο τρομακτικούς τυφώνες, η εγκατάλειψη της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα και η άρση όλων των περιορισμών στη χρήση ορυκτών καυσίμων σημαίνουν ότι ζούμε σε άρνηση.

Η υπερβολική ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών μπορεί επίσης να αποτελέσει σοβαρό περιορισμό στον ανταγωνισμό και την ανάπτυξη, αλλά ο ενθουσιασμός για τα κρυπτονομίσματα, με τα οποία συνδέεται τώρα στενά η νέα κυβέρνηση, είναι ένα παράδειγμα επιδίωξης μιας πολύ μεγάλης άνθησης, που μπορεί κάλλιστα να καταλήξει σε μια ιδιαίτερα σοβαρή χρεοκοπία.

Δεν χρειάζεται να είστε ειδικός στα κρυπτονομίσματα για να ανησυχείτε ότι αυτό θα μπορούσε να τελειώσει πολύ άσχημα, όταν ακούτε ότι οι παρευρεθέντες στην ορκωμοσία πήγαν σε έναν «χορό crypto» την Παρασκευή, γιορτάζοντας την επικείμενη ελευθερία των ψηφιακών νομισμάτων. Τα συνταξιοδοτικά Ταμεία, όπως αναφέρεται, μετακινούνται στο bitcoin. Οι ιδιώτες επενδυτές το κάνουν εδώ και καιρό. Σύντομα θα υπάρξουν περισσότερα προϊόντα, λιγότερη εποπτεία, πιο σύνθετα μέσα για επενδύσεις, ευκολότερο χρέος για την αγορά τους και τιμές που φαίνεται να ανεβαίνουν όλο και πιο ψηλά. Δεν δείχνει η ιστορία πού καταλήγει αυτό, όταν όλο το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα εμπλέκεται σε αυτό;

Επίσης, σκεφτείτε την επικείμενη αποχώρηση των ΗΠΑ από τον ΠΟΥ. Και πάλι, πολλές βάσιμες καταγγελίες μπορούν να γίνουν κατά του εν λόγω οργανισμού. Ωστόσο, οι χώρες αγωνίζονται ήδη να καταλήξουν σε συμφωνία όσον αφορά την προετοιμασία για νέες πανδημίες. Η αποχώρηση των Αμερικανών θα μπορούσε να σταματήσει τα σχέδια για ανταλλαγή δεδομένων από κορυφαίες χώρες, σε περίπτωση νέας παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, καθώς και να αφήσει την Κίνα με μεγαλύτερη επιρροή. Δεν θα αντιληφθούμε τις συνέπειες την επόμενη εβδομάδα ή τον επόμενο μήνα. Αλλά σε μερικά χρόνια από τώρα, αν οι λοιμώξεις από τη γρίπη των πτηνών -που ήδη αυξάνονται- οδηγήσουν σε μια νέα πανδημία τύπου COVID; Τότε θα μετανιώσουμε. Το ίδιο ισχύει και για την προσθήκη τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε ένα εθνικό χρέος που ούτε η Αμερική θα μπορέσει να αντέξει ή αν επιτρέψουμε στις τεχνολογικές εταιρείες να προχωρήσουν μπροστά χωρίς έλεγχο του τι μπορούν να κάνουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην ανθρώπινη κοινωνία.

Τους επόμενους μήνες, ό,τι κάνει ο Τραμπ μπορεί να πάει καλά ή άσχημα. Μέρα με τη μέρα θα φανεί. Αλλά είναι για τα επόμενα χρόνια που θα πρέπει να ανησυχούμε.

ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing