"Μαραζώνει" το όνειρο του Μόντι να κάνει την Ινδία υπερδύναμη

Ο Ναρέντρα Μόντι είχε ένα απλό μήνυμα για τους αμφισβητίες και τους αρνητές, που «απλώς αναλύουν τους αριθμούς». Τα εκατομμύρια των νέων Ινδών με προσόντα που παραμένουν χωρίς δουλειά θα πρέπει να συνεχίσουν να εμπιστεύονται τις βαθύτερες πεποιθήσεις ενός πρωθυπουργού που έχει την ικανότητα να επιβλέπει τη συνταρακτική μετατόπιση της χώρας από αναπτυσσόμενο έθνος σε οικονομική υπερδύναμη έως το 2047. «Ενώ ο στόχος είναι φιλόδοξος, δεν είναι αδύνατος», δήλωσε ο Μόντι. Ωστόσο, μια επίσκεψη στο Δελχί αποκαλύπτει μια άλλη πλευρά της ιστορίας.

Εδώ, ακόμα και οι οδηγοί της Uber και οι διανομείς της Amazon έχουν μεταπτυχιακά και διδακτορικά. Παρά τις πολυσυζητημένες δαπάνες του Μόντι για υποδομές, καθώς επιδιώκει να ανταγωνιστεί την Κίνα ως την κατεξοχήν δύναμη που θα αμφισβητήσει τη Δύση -καμία χώρα δεν ξοδεύει περισσότερα χρήματα για αεροσκάφη από την Ινδία, παρά το γεγονός ότι τα αεροπορικά ταξίδια παραμένουν απρόσιτα για το μεγαλύτερο μέρος της χώρας-, οι οιωνοί δεν προμηνύουν κάτι καλό.

Βλέπει τον κόσμο ως μια σκηνή στην οποία θα προβάλει την αναδυόμενη ινδική δύναμη και έχει υποσχεθεί σε μια γενιά συμπατριωτών του καλύτερο βιοτικό επίπεδο από αυτό που οι πρόγονοί τους θα μπορούσαν να ονειρευτούν. Ωστόσο, η ανεργία είναι διάχυτη στον πληθυσμό των 1,4 δισεκατομμυρίων κατοίκων, ο οποίος έχει αρχίσει να απογοητεύεται από τις αποτυχημένες υποσχέσεις των δύο θητειών τώρα, που ο Μόντι βρίσκεται οκτώ μήνες στην τρίτη του θητεία ως πρωθυπουργός. Πολλοί από τους ανέργους έκαναν ακριβώς αυτό που τους ενθάρρυνε ο Μόντι να κάνουν: απέκτησαν προσόντα ως μέρος ενός εργατικού δυναμικού κατάλληλου για υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.

Ορισμένοι, όπως ο 26χρονος Ρακές Κουμάρ, από το Pandey Gaon στην Uttarakhand, ο οποίος έχει πτυχίο στο εμπόριο, περνούν τις μέρες τους συμπληρώνοντας έντυπα για κενές θέσεις εργασίας στους σιδηροδρόμους. «Δεν υπάρχει τίποτα εκεί έξω», είπε. «Προέρχομαι από φτωχή οικογένεια, αλλά δεν είμαι μόνο εγώ. Ανθρωποι πλουσιότεροι και ακόμα πιο μορφωμένοι από εμένα δεν βρίσκουν δουλειά». Ενας εύπορος και μορφωμένος αναζητών εργασία είναι ο Αμίτ Σολάνκι, σχεδιαστής ψηφιακής εμπειρίας, στο Δελχί. «Για κάθε θέση εργασίας για την οποία υποβάλλω αίτηση ανταγωνίζομαι σχεδιαστές με δεκαετή εμπειρία», δήλωσε. «Τόσο απελπισμένοι είναι οι άνθρωποι. Πώς μπορώ να ανταγωνιστώ κάποιους σαν κι αυτούς;».

Οι βαθύτερες αιτίες της αυξανόμενης κρίσης είναι η σχετικά υποτονική ανάπτυξη της Ινδίας, η οποία τον Νοέμβριο έδειξε ότι η αύξηση του ΑΕΠ επιβραδύνθηκε στο 5,4% το καλοκαίρι, ένα ποσοστό που άλλες χώρες θα ήταν ευτυχείς να αναφέρουν. Ωστόσο, για την Ινδία αυτό δεν είναι αρκετό για να βγάλει εκατομμύρια ανθρώπους από τη φτώχεια και να μετασχηματίσει την αγροτική της οικονομία.

Αυτόν τον μήνα η κυβέρνηση προέβλεψε ετήσια ανάπτυξη 6,4%, την πιο αργή των τελευταίων τεσσάρων ετών. Σε συνδυασμό με τα προβλήματα στο χρηματιστήριο και την πτώση της ρουπίας, δεν φαίνεται να υπάρχει ελπίδα ότι ο Μόντι μπορεί να επιτύχει τον στόχο του πριν από το 2050. Η κατάσταση θέτει επίσης υπό αμφισβήτηση τον στόχο του να καταστήσει την Ινδία αυτοδύναμη και να ξεπεράσει την Κίνα, για να γίνει η μεγαλύτερη υπερδύναμη της Ασίας στον κλάδο της μεταποίησης.

Ο Μπίσγουεϊτζιτ Νταρ, διακεκριμένος καθηγητής Οικονομικών στο Συμβούλιο για την Κοινωνική Ανάπτυξη, δήλωσε ότι η στασιμότητα των αναδυόμενων μεσαίων τάξεων αποτελεί αιτία ανησυχίας. «Το πρόβλημα είναι ότι η οικονομία επιβραδύνεται και όλοι οι δείκτες ανάπτυξης κινούνται προς τη λάθος κατεύθυνση», είπε. Οι οικονομολόγοι συμφωνούν γενικά ότι η Ινδία χρειάζεται ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ της τάξης του 8% ετησίως για να έχει ελπίδες να αναπτυχθεί μέχρι το 2047. Αυτό, πρόσθεσε ο Νταρ, δεν φαίνεται πουθενά στον ορίζοντα.

Με το 65% του πληθυσμού της να είναι ηλικίας κάτω των 35 ετών -μια ομάδα που συχνά χαρακτηρίζεται ως το «οικονομικό μέρισμα» της Ινδίας-, υπάρχουν φόβοι ότι η χώρα μπορεί να «γεράσει πριν πλουτίσει». Η εταιρεία συμβούλων McKinsey προειδοποίησε ότι, αν δεν επιταχυνθεί η οικονομική ανάπτυξη, η Ινδία θα αντιμετωπίσει την πρόκληση του γηράσκοντος πληθυσμού με μειωμένη γονιμότητα. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του ποσοστού των ατόμων σε ηλικία εργασίας σε δέκα χρόνια, πράγμα που, σύμφωνα με την εταιρεία, θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την αρχή του τέλους του «μερίσματος». Λίγοι, ωστόσο, μπορούν να υποστηρίξουν ότι η Ινδία δεν έχει γίνει μια υπολογίσιμη οικονομική δύναμη υπό τον Μόντι. Εχει επιτύχει έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στον κόσμο από το 2014, όταν ο ινδουιστής εθνικιστής ηγέτης ανέβηκε στην εξουσία. Το 2022, η Ινδία εκτόπισε τη Βρετανία και έγινε η πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Του χρόνου αναμένεται να παραμερίσει τη Γερμανία, καταλαμβάνοντας την τέταρτη θέση.

Ωστόσο, οι νέοι Ινδοί δεν έχουν χρήματα στην τσέπη τους και η ζήτηση για προμήθειες και υπηρεσίες δεν θα αυξηθεί μέχρι να αυξηθούν τα εισοδήματα. Χωρίς περισσότερες επενδύσεις, η χώρα δεν μπορεί να δημιουργήσει τις θέσεις εργασίας που χρειάζεται. Αν ο Μόντι πρόκειται να εκπληρώσει την υπόσχεσή του να γίνει η Ινδία ένα ανεπτυγμένο έθνος, πρέπει πρώτα να την αποτρέψει από το να γεράσει. Για τον σκοπό αυτό, ο Νταρ δήλωσε ότι απαιτείται αλλαγή προσέγγισης. Τώρα, είπε, μόνο οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι. «Ας το παραδεχτούμε», είπε. «Η Ινδία έχει τον μεγαλύτερο αριθμό υποσιτισμένων ανθρώπων και καχεκτικών παιδιών στον κόσμο. Αυτό δεν υποδηλώνει ότι η Ινδία βρίσκεται σε καλό δρόμο για να γίνει ένα ανεπτυγμένο έθνος».