Θα ενταχθούν όντως οι ΗΠΑ στην Κοινοπολιτεία;

Ο Πρόεδρος Τραμπ χάρηκε όταν ο Σερ Κιρ Στάρμερ, που επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο τον περασμένο μήνα, του παρέδωσε προσωπική επιστολή του βασιλιά, με την οποία τον προσκαλούσε στη Βρετανία για μια άνευ προηγουμένου δεύτερη επίσημη επίσκεψη.

Ο Τραμπ εμφανίστηκε εξίσου ενθουσιασμένος την Παρασκευή, όταν έγινε γνωστό ότι ο βασιλιάς θα πρότεινε στις ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του, να ενταχθούν ως συνδεδεμένα μέλη στην Κοινοπολιτεία. «Συμπαθώ πολύ τον βασιλιά Κάρολο. Μου ακούγεται εξαιρετική ιδέα»! έγραψε στο Truth Social.

Η ιδέα για την περαιτέρω εδραίωση της «ειδικής σχέσης» έχει διατυπωθεί και στο παρελθόν. Το 2017, ο Νάιτζελ Φάρατζ παρέδωσε στον Τραμπ μια επιστολή από τη Βασιλική Εταιρεία της Κοινοπολιτείας, η οποία φέρεται να υποστηρίχθηκε από την αείμνηστη βασίλισσα, προτείνοντας να ενταχθούν οι ΗΠΑ. Την Ημέρα της Κοινοπολιτείας - τη δεύτερη Δευτέρα του Μαρτίου - ο βασιλιάς μίλησε για τη δύναμη της ένωσης να φέρνει τους ανθρώπους κοντά, ίσως σκεπτόμενος την προοπτική της ένταξης των Αμερικανών.

Ο βασιλιάς δήλωσε: «Σε αυτούς τους αβέβαιους καιρούς, όπου είναι πολύ εύκολο να πιστέψουμε ότι οι διαφορές μας δημιουργούν προβλήματα αντί να αποτελούν πηγή δύναμης και ευκαιρία για μάθηση, η αξιοσημείωτη συλλογή εθνών και λαών της Κοινοπολιτείας συναντιέται στο πνεύμα της υποστήριξης και, κυρίως, της φιλίας. «Η ικανότητα της Κοινοπολιτείας να φέρνει κοντά ανθρώπους από όλο τον κόσμο έχει αντέξει στο χρόνο και παραμένει τόσο σημαντική και σήμερα».

Πώς λειτουργεί ο θεσμός της κοινοπολιτείας;

Η Κοινοπολιτεία αναδύθηκε από τα αποκαΐδια της Βρετανικής Αυτοκρατορίας ως μια ένωση εθνών που μοιράζονται - θεωρητικά - τις ίδιες αξίες. Δημιουργήθηκε κατά την Αυτοκρατορική Διάσκεψη του 1926 -στην οποία συμμετείχαν οι ηγέτες της Αυστραλίας, του Καναδά, της Ινδίας, του Ιρλανδικού Ελεύθερου Κράτους, του Νιουφάουντλαντ, της Νέας Ζηλανδίας και της Νότιας Αφρικής- μια σημαντική συνάντηση στην πορεία προς τη διάλυση της Αυτοκρατορίας.

Η Ινδία απέκτησε την ανεξαρτησία της από τη Βρετανία το 1947, αλλά επιθυμούσε να παραμείνει μέλος της Κοινοπολιτείας χωρίς να οφείλει υποταγή στον μονάρχη. Η ενέργεια αυτή οδήγησε στη Διακήρυξη του Λονδίνου του 1949, η οποία συμφώνησε ότι οι δημοκρατίες και άλλες χώρες θα μπορούσαν να είναι μέλη της Κοινοπολιτείας. Ο βρετανός μονάρχης δεν ήταν πλέον υποχρεωμένος να είναι αρχηγός κράτους ενός κράτους μέλους.

Το 1971, η πρώτη συνάντηση των αρχηγών κυβερνήσεων της Κοινοπολιτείας πραγματοποιήθηκε στη Σιγκαπούρη. Οι συνεδριάσεις πραγματοποιούνται κάθε δύο χρόνια- η τελευταία πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο στη Σαμόα και ήταν η πρώτη μετά το θάνατο της βασίλισσας, η οποία ήταν γνωστή για την αφοσίωσή της στην Κοινοπολιτεία και τις ιδέες που πρέσβευε.

Η ιδιότητα του μέλους είναι εθελοντική, ενώ όσοι υπογράφουν, συμφωνούν να τηρήσουν τον χάρτη, προωθώντας τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία της έκφρασης και το κράτος δικαίου. Οι χώρες μπορούν να αποβληθούν εάν δεν πληρούν αυτά τα πρότυπα. Η συμμετοχή της Νιγηρίας ανεστάλη το 1995, μετά από στρατιωτικό πραξικόπημα και τον απαγχονισμό του Κεν Σάρο-Γουίβα, διάσημου συγγραφέα και περιβαλλοντολόγου, αλλά αποκαταστάθηκε το 1999. Η ιδιότητα του μέλους του Πακιστάν έχει ανασταλεί πολλές φορές- η Ζιμπάμπουε αναστάλθηκε το 2002 και αργότερα αποσύρθηκε. Υπάρχουν 56 χώρες μέλη, που αντιπροσωπεύουν 2,7 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Η γενική γραμματέας της Κοινοπολιτείας είναι η βαρόνη Scotland of Asthal. Η τελευταία πρόκειται να παραιτηθεί τον επόμενο μήνα.

Θα ενταχθούν οι ΗΠΑ στην κοινοπολιτεία;

Μάλλον δεν είναι πιθανό. Η ιδιότητα του μέλους είναι ανοικτή σε όλους όσοι επιθυμούν να ενταχθούν, υπό την προϋπόθεση ότι συμφωνούν με το καταστατικό και συμφωνούν να καταβάλουν τις συνδρομές τους. Η Σίρλει Αγιόρκορ Μποτσγουέι, υπουργός Εξωτερικών της Γκάνας και μελλοντική γενική γραμματέας, έχει αναλάβει τη διεξαγωγή μιας άτυπης αξιολόγησης των υποψήφιων μελών. Θα ακολουθήσει διαβούλευση μεταξύ του γενικού γραμματέα και των κρατών μελών και, εφόσον εγκριθεί, οι νέες χώρες καλούνται να υποβάλουν επίσημη αίτηση.

Η αίτηση πρέπει να παρουσιάζει «στοιχεία για τη λειτουργία των δημοκρατικών διαδικασιών και τη λαϊκή υποστήριξη της χώρας αυτής για την ένταξή της στην Κοινοπολιτεία». Τα πιο πρόσφατα νέα μέλη είναι το Τόγκο και η Γκαμπόν, που προσχώρησαν τον Ιούνιο του 2022. Ορισμένα από τα μικρότερα κράτη μπορεί να έχουν πρόβλημα με την ένταξη των ΗΠΑ. «Είμαστε η φωνή των μικρών και ευάλωτων κρατών και ο πρωταθλητής των νεαρών παιδιών», αναφέρει η Κοινοπολιτεία στην ιστοσελίδα της.

Ανατρέποντας μια σειρά από διπλωματικές συμβάσεις από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο, ο Τραμπ μπορεί να μην εντυπωσιαστεί ιδιαίτερα από ορισμένες από τις αξίες που η Κοινοπολιτεία διατηρεί. «Βοηθάμε στην ενίσχυση της διακυβέρνησης, στην οικοδόμηση θεσμών χωρίς αποκλεισμούς και στην προώθηση της δικαιοσύνης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», αναφέρει ο ιστότοπος. «Το έργο μας συμβάλλει στην ανάπτυξη των οικονομιών και την τόνωση του εμπορίου, στην ενδυνάμωση των νέων και στην αντιμετώπιση απειλών όπως η κλιματική αλλαγή, το χρέος και η ανισότητα».

Τι πιστεύουν οι Αμερικανοί;

Δεν υπάρχουν αξιόπιστες δημοσκοπήσεις για τα αισθήματα των Αμερικανών απέναντι στην Κοινοπολιτεία. Ο Τραμπ έχει εκφράσει απογοήτευση προς άλλους πολυμερείς οργανισμούς, όπως το ΝΑΤΟ και ο ΟΗΕ. Ο Φιλ Μπράιαντ, σταθερός υποστηρικτής του Τραμπ και κυβερνήτης του Μισισιπή μέχρι το 2020, δήλωσε ότι υποστηρίζει την πρόταση. «Ως πρόεδρος της Royal Commonwealth Society USA συμφωνώ με τον φίλο μου», είπε, επικαλούμενος ένα tweet του Φάρατζ που ενθάρρυνε την ένταξη των ΗΠΑ. «Ας προχωρήσουμε μαζί προς τα εμπρός».

Ορισμένοι από τους πιο αφοσιωμένους οπαδούς του Τραμπ έχουν ήδη αντιταχθεί στην ιδέα αυτή. «Κύριε Πρόεδρε, με όλο το σεβασμό, όχι!» έγραψε κάποιος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Αν θέλαμε να είμαστε μέρος της Αγγλίας, δεν θα σας είχαμε εκλέξει! Ξεφύγαμε από την τυραννία της Αγγλίας πριν από πολύ καιρό, και δεν υπάρχει ΤΙΠΟΤΑ που μπορεί να προσφέρει ο λεγόμενος "βασιλιάς", το οποίο θα μπορούσε να μας ευνοήσει». Ο Άλεξ Τζόουνς, ιδρυτής του ακροδεξιού ιστότοπου θεωριών συνωμοσίας Infowars, δήλωσε στο X: «Έχω ένα μήνυμα για τον Ντόναλντ Τραμπ. Αν πραγματικά προσπαθήσετε να εντάξετε την Αμερική στη Βρετανική Κοινοπολιτεία, θα επαναληφθούν τα γεγονότα του 1776»!

Επιπλέον, πρόσθεσε: «Οι απανταχού Αμερικανοί είναι σοκαρισμένοι από την ανακοίνωση του Προέδρου Τραμπ ότι μπορεί να επιχειρήσει να θέσει τον βασιλιά Κάρολο επικεφαλής των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, ανατρέποντας κυριολεκτικά το κοσμοϊστορικό επίτευγμα της Αμερικανικής Επανάστασης του 1776. «Όταν έμαθα αυτή την πληροφορία νωρίτερα σήμερα, ήταν σαν γροθιά στο στομάχι. Δεν μπορούσα καν να το πιστέψω. Μετά από έρευνα, διαπίστωσα ότι είναι αλήθεια. «Αγαπώ τον Τραμπ σε γενικές γραμμές, εκτιμώ τις προσπάθειες που κάνει, αλλά μερικές φορές προβαίνει στις πιο ακραίες ενέργειες».