Είναι σχεδόν αδύνατο να σχεδιάσει κανείς την εκκλησιαστική πολιτική στο φάσμα αριστερά-δεξιά που χρησιμοποιείται παραδοσιακά για τους κοσμικούς ηγέτες και τα κόμματα, αλλά το κονκλάβιο που πλησιάζει πίσω από τις κλειδωμένες πόρτες της Καπέλα Σιξτίνα θα είναι ωστόσο εξαιρετικά πολιτικό, λένε οι ειδικοί.

Το ίδιο το κονκλάβιο απέχει τουλάχιστον δύο εβδομάδες, αλλά οι συζητήσεις έχουν ήδη ξεκινήσει και 135 καρδινάλιοι από όλο τον κόσμο κλήθηκαν να βρίσκονται στο Βατικανό στις 9 το πρωί της 22ας Απριλίου, λιγότερο από 26 ώρες αφότου ο Πάπας Φραγκίσκος άφησε την τελευταία του πνοή.

Ο καρδινάλιος Βίνσεντ Νίκολς ετοίμασε τις βαλίτσες του και μετέβη στο αεροδρόμιο χθες, το πρωί της Τρίτης, ενώ ο Άγγλος καρδινάλιος Τίμοθι Ράντκλιφ ταξίδεψε την προηγούμενη ημέρα.

Περισσότεροι από εκατό άλλοι καρδινάλιοι ηλικίας 80 ετών και άνω, και επομένως πολύ μεγάλοι για να ψηφίσουν στο κονκλάβιο, συμπεριλαμβανομένου του Βρετανού Μάικλ Φιτζέραλντ, ο οποίος πήρε μια πρωινή πτήση χθες, Τρίτη, αναμένεται επίσης να μεταβούν στη Ρώμη για να παίξουν τον ρόλο τους στις συνομιλίες.

Αυτές είναι γνωστές ως «γενικές συνελεύσεις», όπου οι καρδινάλιοι συζητούν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Καθολική Εκκλησία, καθώς προετοιμάζονται να εκλέξουν τον άνθρωπο που θέλουν να τις αντιμετωπίσει.

Η ταινία «Κονκλάβιο», με πρωταγωνιστές τους Ρέιφ Φάινς και Τζον Λίθγκοου, περιγράφει μια μάχη μεταξύ συντηρητικών και φιλελεύθερων. Κάθε ομάδα θέλει να εκλέξει έναν υποψήφιο από τη φυλή της, γνωρίζοντας ότι ο επόμενος πάπας θα διαμορφώσει την κουλτούρα, τη στάση και την κατεύθυνση του Βατικανού για πολλά χρόνια.

Για εμάς που παρακολουθούμε απέξω, δεν υπάρχει τρόπος να καταλάβουμε τι συμβαίνει μέσα από τις κλειστές πόρτες του παρεκκλησίου μέχρι να δούμε καπνό να βγαίνει από την καμινάδα.

Η φράση «extra omnes», που μεταφράζεται ως «όλοι έξω», εκφωνείται από τον τελετάρχη για να αποχωρήσουν όλοι, πλην των εκλεκτόρων καρδιναλίων, προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία της ψηφοφορίας κεκλεισμένων των θυρών. Την πρώτη ημέρα διεξάγεται μία μόνο ψηφοφορία.

Κατόπιν, διεξάγονται δύο ψηφοφορίες κάθε μέρα το πρωί και άλλες δύο το απόγευμα, έως ότου ένας υποψήφιος συγκεντρώσει την πλειοψηφία των δύο τρίτων. Η εκλογή του Φραγκίσκου διήρκεσε λίγο περισσότερο από 24 ώρες, ενώ το 1922 η διαδικασία διήρκεσε πέντε ημέρες.

Μετά από κάθε ψηφοφορία, τα ψηφοδέλτια καίγονται, στέλνοντας σήματα καπνού μέσω μιας καμινάδας στον έξω κόσμο. Εάν ο καπνός είναι μαύρος, δεν υπάρχει εκλογή νέου πάπα. Όταν όμως έχει εκλεγεί νέος πάπας, προστίθενται διάφορα χημικά, παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται στα πυροτεχνήματα, για να γίνει ο καπνός λευκός και να ενημερωθεί ο έξω κόσμος.

Οι κανόνες που ορίζονται σε διάταγμα του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β' αναφέρουν ότι δεν πρέπει να υπάρχει «καμία απολύτως παραβίαση του απορρήτου» σχετικά με το τι συμβαίνει μέσα και γύρω από το παρεκκλήσι, ενώ υποστηρίζονται από την απειλή του «αυτόματου αφορισμού», της πιο σοβαρής τιμωρίας που μπορεί να επιβάλει η εκκλησία σε έναν καθολικό.

Οι εκλέκτορες καρδινάλιοι ενημερώνονται επίσης ότι θα αφορίζονται εάν συμφωνήσουν σε «οποιαδήποτε μορφή συμφώνου, συμφωνίας, υπόσχεσης ή άλλης δέσμευσης οποιουδήποτε είδους που θα μπορούσε να τους υποχρεώσει να δώσουν ή να αρνηθούν την ψήφο τους σε ένα πρόσωπο».

Αυτό μπορεί να θεωρηθεί ότι αναφέρεται ειδικά στη δωροδοκία ή στην εξαναγκαστική συμπεριφορά. Ο Ιωάννης Παύλος Β' σημείωσε: «Δεν είναι πρόθεσή μου να απαγορεύσω την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την εκλογή».

Αυτό δίνει στους καρδιναλίους το περιθώριο να ασκήσουν κάποια πίεση, σύμφωνα με τον Μπρέντεν Τόμσον, διευθύνοντα σύμβουλο του οργανισμού Catholic Voices, αλλά οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν κάνει το μεγαλύτερο μέρος αυτής της διαδικασίας πριν από την έναρξη του κονκλαβίου. «Είναι ανθρώπινα όντα, οπότε πάντα θα υπάρχει αναπόφευκτα κάποιος βαθμός πολιτικής», δήλωσε ο Τόμσον. «Θα έχουν τις δικές τους προτεραιότητες και το δικό τους στυλ και [θα γνωρίζουν] εάν αναζητούν κάποιον που να μοιάζει με τον Φραγκίσκο, έναν τύπο υποψηφίου ως συνέχεια του εκλιπόντος, ή εάν επιθυμούν κάποιον που δημιουργεί αντίθεση με τον εκλιπόντα.

«Κάποιοι μπορεί να έχουν αποφασίσει και να γνωρίζουν συγκεκριμένους καρδιναλίους, αλλά θα είναι ανοιχτοί να ακούσουν [άλλους]».

 ΠΗΓΗ: Times Media Ltd / News Licensing