Πρόεδρος ΕΟΔΥ για νοσοκομειακές λοιμώξεις: Αν οι υγειονομικοί έπλεναν καλύτερα τα xέρια τους θα ήταν 30% λιγότερες
O Θεοκλής Ζαούτης μιλά στην εφημερίδα Απογευματινή για τα πιο ανθεκτικά μικρόβια των νοσοκομείων
Aκόμη και αν όλες οι ενστάσεις οι οποίες προβάλλονται από τους εκπροσώπους των νοσοκομειακών γιατρών και των νοσηλευτών του ΕΣΥ της χώρας μας είναι βάσιμες και εύλογες, το τακτικό και σύμφωνα με τα σχετικά πρωτόκολλα πλύσιμο των χεριών εκ μέρους των υγειονομικών θα μείωνε αμέσως ακόμη και κατά 30% τα παθογόνα, τα οποία αποικίζουν τα νοσοκομεία του ΕΣΥ.
Αυτό τονίζει, με ιδιαίτερη έμφαση, σήμερα στην «ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ» ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας και καθηγητής Παιδιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοκλής Ζαούτης, με αφορμή τη σχετική μελέτη του Οργανισμού την οποία παρουσίασε πρόσφατα και κατ’ αποκλειστικότητα η «Α».
Η πρόσφατη μελέτη του ΕΟΔΥ για τις νοσοκομειακές λοιμώξεις σε δέκα μεγάλα νοσοκομεία του ΕΣΥ της χώρας μας προκάλεσε την αντίδραση των εκπροσώπων των νοσοκομειακών γιατρών. Σας απευθύνουν το εξής ερώτημα: Με τόσα προβλήματα στα νοσοκομεία, θα εξαφανίσουμε τις νοσοκομειακές λοιμώξεις εάν πλένουμε τακτικά τα χέρια μας;
Κοιτάξτε, είναι πολύ συγκεκριμένες οι νοσοκομειακές λοιμώξεις, τα παθογόνα που προκαλούν νοσοκομειακές λοιμώξεις. Η πρώτη κατηγορία νοσοκομειακών λοιμώξεων αφορά τις συσκευές τις οποίες τοποθετούμε στους ασθενείς: φλεβοκαθετήρες, αναπνευστήρες και ουροκαθετήρες. Με αυτές τις συσκευές σπάμε το «φράγμα» του ασθενή με τον έξω κόσμο. Η δεύτερη κατηγορία νοσοκομειακών λοιμώξεων είναι οι χειρουργικές. Το κλοστρίδιο, ένα μικρόβιο που κάνει διάρροιες στους νοσηλευόμενους ασθενείς, στα νοσοκομεία και σχετίζεται με την ποσότητα των αντιβιοτικών που χορηγούμε. Είναι η τρίτη κατηγορία. Υπάρχει επίσης μία κατηγορία νοσοκομειακών λοιμώξεων που αφορά ιούς: Covid-19, γρίπη και άλλους. Έχει αποδειχθεί, ανεξαρτήτως από όσα ακούτε από τους εκπροσώπους των νοσοκομειακών γιατρών, ότι το πλύσιμο των χεριών είναι, χωρίς καμία αμφιβολία, αποτελεσματικό στη μείωση όλων των ως άνω λοιμώξεων. Γιατί λέγαμε όλον αυτό τον καιρό εμείς στο κοινό, με την έξαρση της επιδημίας του νέου κορωνοϊού, να πλένουμε τακτικά και με ευλάβεια τα χέρια μας; Δεν υπάρχει καμία συζήτηση, όλο το θέμα ξεκινά από την υγιεινή των χεριών. Μετά την υγιεινή των χεριών υπάρχουν κι άλλα βήματα για την πρόληψη των νοσοκομειακών λοιμώξεων. Υπάρχουν ξεκάθαρα πρωτόκολλα. Μόνο από την καλή και αυστηρή υγιεινή των χεριών των γιατρών και των νοσηλευτών, άμεσα, από αύριο το πρωί, πιστεύω ότι μπορούμε να έχουμε μία μείωση ακόμη και κατά 30% στην ανάπτυξη των νοσοκομειακών λοιμώξεων. Χρειαζόμαστε μόλις δέκα δευτερόλεπτα τη φορά για να μειώσουμε δραστικά τις νοσοκομειακές λοιμώξεις… οι νοσοκομειακές λοιμώξεις, τα παθογόνα που προκαλούν νοσοκομειακές λοιμώξεις. Η πρώτη κατηγορία νοσοκομειακών λοιμώξεων αφορά τις συσκευές τις οποίες τοποθετούμε στους ασθενείς: φλεβοκαθετήρες, αναπνευστήρες και ουροκαθετήρες. Με αυτές τις συσκευές σπάμε το «φράγμα» του ασθενή με τον έξω κόσμο. Η δεύτερη κατηγορία νοσοκομειακών λοιμώξεων είναι οι χειρουργικές. Το κλοστρίδιο, ένα μικρόβιο που κάνει διάρροιες στους νοσηλευόμενους ασθενείς, στα νοσοκομεία και σχετίζεται με την ποσότητα των αντιβιοτικών που χορηγούμε. Είναι η τρίτη κατηγορία. Υπάρχει επίσης μία κατηγορία νοσοκομειακών λοιμώξεων που αφορά ιούς: Covid-19, γρίπη και άλλους. Έχει αποδειχθεί, ανεξαρτήτως από όσα ακούτε από τους εκπροσώπους των νοσοκομειακών γιατρών, ότι το πλύσιμο των χεριών είναι, χωρίς καμία αμφιβολία, αποτελεσματικό στη μείωση όλων των ως άνω λοιμώξεων. Γιατί λέγαμε όλον αυτό τον καιρό εμείς στο κοινό, με την έξαρση της επιδημίας του νέου κορωνοϊού, να πλένουμε τακτικά και με ευλάβεια τα χέρια μας; Δεν υπάρχει καμία συζήτηση, όλο το θέμα ξεκινά από την υγιεινή των χεριών. Μετά την υγιεινή των χεριών υπάρχουν κι άλλα βήματα για την πρόληψη των νοσοκομειακών λοιμώξεων.
Υπάρχουν ξεκάθαρα πρωτόκολλα. Μόνο από την καλή και αυστηρή υγιεινή των χεριών των γιατρών και των νοσηλευτών, άμεσα, από αύριο το πρωί, πιστεύω ότι μπορούμε να έχουμε μία μείωση ακόμη και κατά 30% στην ανάπτυξη των νοσοκομειακών λοιμώξεων. Χρειαζόμαστε μόλις δέκα δευτερόλεπτα τη φορά για να μειώσουμε δραστικά τις νοσοκομειακές λοιμώξεις… Πριν από μερικούς μήνες ο καθηγητής Φυσιολογίας των Λοιμώξεων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Νίκος Σύψας, υποστήριξε ότι η επόμενη επιδημία στη χώρα μας θα είναι από το νοσοκομειακό μικρόβιο Candida Auris. Μας είχε πει ότι είναι ένα μικρόβιο το οποίο δύσκολα εκριζώνεται από τις μονάδες εντατικής θεραπείας, τις οποίες αποικίζει. Εσείς βρήκατε τον Candida Auris μόλις στο 3,3% του συνόλου των δέκα πιο συχνών παθογόνων στα δέκα πιο μεγάλα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Ποιος έχει δίκιο;
Δίκιο έχουν τα δεδομένα! Κάναμε μία πολύ καλή καταγραφή και βρήκαμε τον Candida Auris στο ποσοστό το οποίο αναφέρατε. Δεν είναι θέμα ποιος έχει δίκιο, εμείς ή ο κύριος Σύψας. Τα δεδομένα μιλούν!
Είναι ο πιο επικίνδυνος ο Candida Auris;
Όχι! Η κλεμπσιέλα και το ακινετοβακτηρίδιο είναι τα πιο συχνά και τα πιο ανθεκτικά μικρόβια και με αυτά έχουμε το πιο μεγάλο πρόβλημα στα νοσοκομεία μας. Τα μέτρα πρόληψης όμως αφορούν όλα τα παθογόνα. Τα μέτρα δεν κάνουν επιλογές… Μειώνουν τις λοιμώξεις ανεξάρτητα από τα μικρόβια. Κοιτάξτε, το νοσοκομείο δεν μπορεί ποτέ να είναι καθαρό. Συνέχεια μπαινοβγαίνουν ασθενείς, συνέχεια μπαινοβγαίνουν επισκέπτες. Το κύριο μέλημά μας είναι να προστατεύσουμε τον ασθενή από τα μικρόβια και τους ιούς του περιβάλλοντος. Όλα τα βήματα έχουν στόχο να αποκόψουμε τον ασθενή από το περιβάλλον των μικροβίων και των ιών.
Ποιο είναι το βασικό μέτρο το οποίο σκοπεύετε να εισηγηθείτε και να εφαρμόσετε, ενόψει και της σχετικής υπουργικής απόφασης, την οποία ετοιμάζει ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης;
Μιλάμε για λοιμώξεις οι οποίες σχετίζονται με δομές παροχής υπηρεσιών Υγείας, δεν μιλάμε απλώς για νοσοκομειακές λοιμώξεις. Έχουμε προβλήματα σε νοσοκομεία, σε κέντρα αποκατάστασης, σε οίκους ευγηρίας, σε βρεφοκομεία και αλλού. Δεύτερον, θα κάνουμε μία πολύ σωστή καταγραφή του συνόλου των λοιμώξεων στο σύνολο των νοσοκομείων του ΕΣΥ. Δεν έχει υπάρξει ποτέ οργανωμένα στη χώρα μας μία τέτοια συνολική καταγραφή σε όλους τους σχετικούς δείκτες. Χωρίς δεδομένα δεν μπορούμε να δράσουμε. Η αλήθεια είναι ότι, διεθνώς, εάν δεν υπάρχουν κάποια κίνητρα ή αντικίνητρα, δεν υπάρχει περίπτωση να μειωθούν οι νοσοκομειακές λοιμώξεις.
Τελικά, κύριε πρόεδρε, τι συμβαίνει; Είναι οι Έλληνες γιατροί και νοσηλευτές οι πιο αμελείς στην Ευρώπη, όσον αφορά την υγιεινή των χεριών;
Όχι, δεν ειναι οι πιο αμελείς. Η χώρα μας όμως είναι πρώτη στην Ευρώπη στον δείκτη «Χαμένα χρόνια ζωής εξαιτίας της μικροβιακής αντοχής». Είμαστε πρώτοι, δυστυχώς. Το μεγάλο πρόβλημα πολλές φορές στη χώρα μας είναι ότι ξέρουμε τι πρέπει να εφαρμόσουμε, αλλά αποφεύγουμε να το εφαρμόσουμε…
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Απογευματινή