Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι ειδικοί αναφορικά με την εξάπλωση ασθενειών σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, λόγω της κλιματικής κρίσης.

Συγκεκριμένα, ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα έντομα μεταδίδουν ασθένειες, όπως η ελονοσία και ο δάγκειος πυρετός, οι επιπολασμοί των οποίων έχουν αυξηθεί τα τελευταία 80 χρόνια, καθώς η θέρμανση του πλανήτη έχει δώσει τις θερμότερες και πιο υγρές συνθήκες.

Η καθηγήτρια Ρέιτσελ Λόου η οποία ηγείται της παγκόσμιας ομάδας ανθεκτικότητας στην υγεία στο Κέντρο Υπερυπολογιστών της Βαρκελώνης στην Ισπανία, έχει προειδοποιήσει ότι τα κρούσματα ασθενειών που μεταδίδονται από τα κουνούπια πρόκειται να εξαπλωθούν σε ανεπηρέαστα μέρη της Βόρειας Ευρώπης, της Ασίας, της Βόρειας Αμερικής και της Αυστραλίας τις επόμενες δεκαετίες. Η ομάδα πρόκειται να κάνει παρουσίαση στο παγκόσμιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων στη Βαρκελώνη για να προειδοποιήσει ότι ο κόσμος πρέπει να είναι προετοιμασμένος για μια απότομη άνοδο σε αυτές τις ασθένειες.

Η κλιματική αλλαγή εξυπηρετεί στην εξάπλωση των ασθενειών

«Η υπερθέρμανση του πλανήτη λόγω της κλιματικής αλλαγής σημαίνει ότι οι φορείς ασθενειών που μεταφέρουν και μεταδίδουν την ελονοσία και τον δάγκειο πυρετό μπορούν να βρουν σπίτι σε περισσότερες περιοχές, με κρούσματα να εμφανίζονται σε περιοχές όπου οι άνθρωποι είναι πιθανό να είναι ανοσολογικά αφελείς και τα συστήματα δημόσιας υγείας απροετοίμαστα», είπε η Λόου.

«Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι οι μεγαλύτερες θερμές εποχές θα διευρύνουν το εποχικό παράθυρο για την εξάπλωση των ασθενειών που μεταδίδονται από τα κουνούπια και θα ευνοήσουν τα ολοένα και συχνότερα κρούσματα που είναι ολοένα και πιο περίπλοκα να αντιμετωπιστούν».

Ο δάγκειος πυρετός βρισκόταν κατά κύριο λόγο σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές, καθώς οι θερμοκρασίες κατάψυξης κατά τη διάρκεια της νύχτας σκοτώνουν τις προνύμφες και τα αυγά του εντόμου. Οι μεγαλύτερες θερμές εποχές και οι λιγότερο συχνοί παγετοί σημαίνουν ότι έχει γίνει η ταχύτερα διαδεδομένη ιογενής ασθένεια που μεταδίδεται από τα κουνούπια στον κόσμο και εξαπλώνεται στην Ευρώπη.

Το ασιατικό κουνούπι τίγρης

Το ασιατικό κουνούπι τίγρης (Aedes albopictus), μεταφέρει τον δάγκειο πυρετό και έχει καθιερωθεί σε 13 ευρωπαϊκές χώρες από το 2023: Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Μάλτα, Μονακό, Άγιος Μαρίνος, Γιβραλτάρ, Λιχτενστάιν, Ελβετία, Γερμανία, Αυστρία, Ελλάδα και Πορτογαλία.

Το έντομο ευδοκιμεί. Εννέα από τα 10 πιο φιλόξενα χρόνια για μετάδοση της νόσου έχουν συμβεί από το 2000 και ο αριθμός των κρουσμάτων δάγκειου πυρετού που αναφέρθηκαν στον ΠΟΥ έχει οκταπλασιαστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, από 500.000 το 2000 σε περισσότερα από 5 εκατομμύρια το 2019.

Η Λόου είπε ότι η κλιματική κατάρρευση θα στροβιλίσει αυτή την εξάπλωση καθώς οι ξηρασίες ακολούθησαν τις πλημμύρες: «Οι ξηρασίες και οι πλημμύρες που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή μπορούν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη μετάδοση του ιού, με το αποθηκευμένο νερό να παρέχει επιπλέον χώρους αναπαραγωγής κουνουπιών.

Είπε ότι εάν συνεχιστεί η τρέχουσα τροχιά υψηλών εκπομπών άνθρακα και αύξησης του πληθυσμού, ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε περιοχές με ασθένειες που μεταδίδονται από τα κουνούπια θα διπλασιαστεί σε 4,7 δισεκατομμύρια μέχρι το τέλος του αιώνα.

«Οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στην ενίσχυση της επιτήρησης με συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και απόκρισης παρόμοια με αυτά που παρατηρούνται σε άλλα μέρη του κόσμου, για να στοχεύσουν πιο αποτελεσματικά τους πεπερασμένους πόρους στις περιοχές που κινδυνεύουν περισσότερο για τον έλεγχο και την πρόληψη επιδημιών ασθενειών και τη διάσωση ζωών».

Η κλιματική κατάρρευση ενισχύει επίσης την απειλή από τη μικροβιακή αντοχή, θα προειδοποιήσει μια ξεχωριστή παρουσίαση στο συνέδριο.