Η καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστηµίου της Γλασκώβης της Σκωτίας, Ιωάννα Νίξον, είναι ακτινοθεραπεύτρια - ογκολόγος, γενική διευθύντρια του ογκολογικού νοσοκοµείου «The Beatson West of Scotland Cancer», καθώς και συντονίστρια Καινοτοµίας για τον Καρκίνο στη ∆υτική Σκωτία. Πρόκειται για µία από τις πιο σηµαντικές επιστήµονες στην ειδικότητά της διεθνώς, η οποία µετέχει στην πρώτη γραµµή της θεραπευτικής αντιµετώπισης των ογκολογικών ασθενών.

Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» συνοµίλησαν µε την κορυφαία διεθνώς καθηγήτρια Ογκολογίας και Ακτινοθεραπείας σχετικά µε τις πλέον πρόσφατες εξελίξεις στην εξατοµικευµένη θεραπευτική αντιµετώπιση του καρκίνου, µε την καθοριστική συνδροµή της Τεχνητής Νοηµοσύνης, και η συζήτηση µαζί της ήταν συναρπαστική. Σύµφωνα µε όσα µας εξήγησε η κ. Νίξον, «λόγω της νοσηρότητας και της θνησιµότητας του καρκίνου, η πρώιµη, έγκαιρη διάγνωσή του αποτελεί, αδιαπραγµάτευτα προτεραιότητα τόσο για την ογκολογική επιστηµονική κοινότητα όσο και για όλα τα συστήµατα Υγείας. Σε συνδυασµό µε τις τυχαιοποιηµένες κλινικές µελέτες, η Τεχνητή Νοηµοσύνη (Αrtificial Ιntelligence) έχει υπεισέλθει δυναµικά ως σύµµαχος στον αγώνα κατά του καρκίνου, ανοίγοντας νέες προοπτικές τόσο στην έγκαιρη διάγνωση όσο και στη θεραπεία».

Η µεγαλύτερη σύγχρονη επανάσταση στην αντιµετώπιση του καρκίνου είναι ότι πλέον η θεραπευτική προσέγγιση δεν βασίζεται αποκλειστικά στην ιστολογική εµφάνιση και την ανατοµική θέση του όγκου. Η κ. Νίξον σηµειώνει ότι «την τελευταία δεκαετία κατανοούµε τον καρκίνο σε µοριακό επίπεδο και γνωρίζουµε πως δύο όγκοι µε την ίδια ιστολογική, δηλαδή την ίδια µορφολογική, εικόνα υπό το µικροσκόπιο, και στο ίδιο όργανο, για παράδειγµα στον µαστό, µπορεί να χρειάζονται διαφορετικές θεραπείες. Αυτή είναι η “εξατοµικευµένη θεραπεία στον καρκίνο”. Πλέον, µε την είσοδο των στοχευµένων θεραπειών και του next generation sequencing, µπορούµε να αναλύσουµε το γονιδίωµα του όγκου και να βρούµε, µε βάση τις γονιδιακές αλλοιώσεις, εάν υπάρχει διαθέσιµη στοχευµένη θεραπεία για τον συγκεκριµένο όγκο. Η Τεχνητή Νοηµοσύνη έχει καίριο ρόλο στην εξατοµικευµένη θεραπεία του καρκίνου».

Τι είναι, όµως, η Τεχνητή Νοηµοσύνη; Η Τεχνητή Νοηµοσύνη αποτελεί κλάδο της Επιστήµης των Υπολογιστών και προσοµοιώνει ευφυείς συµπεριφορές σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Αυτοί «εκπαιδεύονται» βάσει αλγορίθµων, προκειµένου να «συµπληρώσουν» τον ειδικό επιστήµονα στη λήψη αποφάσεων και στην ολοκλήρωση συγκεκριµένων εργασιών. Η Τεχνητή Νοηµοσύνη εφαρµόζεται στο πεδίο της έρευνας των θεραπειών κατά του καρκίνου και βοηθά στη βελτίωση της κλινικής πρακτικής, στην πρόβλεψη της ανταπόκρισης σε συγκεκριµένες θεραπείες, καθώς και στην πρόγνωση της εξέλιξης της νόσου στον συγκεκριµένο ασθενή. Η κ. Νίξον ανέφερε σχετικά: «Οι περισσότερες εφαρµογές της Τεχνητής Νοηµοσύνης στον καρκίνο συµβαίνουν στον χώρο της Ακτινολογίας, µε στόχο την πρώιµη και έγκαιρη διάγνωση τόσο συχνών όσο και σπάνιων όγκων. Ο καρκίνος του µαστού, του προστάτη, καθώς και τα οπισθοπεριτοναϊκά σαρκώµατα αποτελούν µόνον ορισµένα παραδείγµατα.

Η Ραδιο-γενοµική είναι ένα πεδίο ιδιαίτερα αναπτυσσόµενο και περιµένουµε πολλές εξελίξεις από αυτό, καθώς επιτρέπει την εκτίµηση της απεικόνισης σε σχέση µε την ανάλυση του γονιδιακού προφίλ του όγκου». Σηµειώνεται ότι η Ραδιο-γενοµική (radiogenomics) είναι η συνδυαστική εκτίµηση της απεικόνισης µιας κακοήθειας σε σχέση µε την ανάλυση του γονιδιακού προφίλ της. Αποτελεί µία από τις τελευταίες εφαρµογές της Τεχνητής Νοηµοσύνης, καθώς και τον ακρογωνιαίο λίθο στην εξάσκηση της εξατοµικευµένης Ιατρικής.

Μελέτες

Ενδεικτικά είναι ορισµένα σχετικά παραδείγµατα από όσα λαµβάνουν χώρα, στο τρέχον χρονικό διάστηµα, στο νοσοκοµείο «The Beatson West of Scotland Cancer Center». Σύµφωνα µε όσα µας περιέγραψε η διεθνώς διακεκριµένη Ελληνίδα καθηγήτρια, «η µελέτη RADICAL αξιολογεί τη χρήση της Τεχνητής Νοηµοσύνης στη γρήγορη διάγνωση του καρκίνου του πνεύµονα σε ασθενείς οι οποίοι υποβάλλονται σε ακτινογραφία θώρακα. Παράλληλα, καθώς ο καρκίνος δέρµατος είναι πολύ συχνός στη Σκωτία, η Τεχνητή Νοηµοσύνη εκπαιδεύεται ώστε να µπορεί να θέσει άµεσα τη διάγνωση του καρκίνου του δέρµατος, χωρίς καµία καθυστέρηση, µε τη χρήση “απλών” ψηφιακών φωτογραφιών του όγκου».

Επίσης, σύµφωνα πάντα µε την κ. Νίξον, «η µελέτη PANTHR στα σαρκώµατα µαλακών µορίων χρησιµοποιεί Τεχνητή Νοηµοσύνη για να απαντήσει σε πολλά ερωτήµατα σχετικά µε τους ιδιαίτερα ετερογενείς αυτούς όγκους και να βελτιώσει την κλινική πρακτική, προβλέποντας ποιοι ασθενείς είναι πιθανό να ανταποκριθούν σε συγκεκριµένες θεραπείες. Τι σηµαίνει αυτό; Κάτι πολύ σπουδαίο: Ο ασθενής θα αποφύγει να λάβει µια θεραπεία που θα επιφέρει νοσηρότητα, χωρίς κλινικό αποτέλεσµα». Τελικά, τι µπορούµε να περιµένουµε εντός του 2025; «Είναι “απλό”», µας εξήγησε η κ. Νίξον. «Η επανάσταση στον χώρο της καινοτοµίας συνεχίζεται και θα µας δώσει τη δυνατότητα για τη συλλογή real world data, τα οποία θα µας βοηθήσουν να κατανοήσουµε τον καρκίνο ολιστικά και, έτσι, να εντοπίζουµε και να “φωτίζουµε” υποοµάδες ογκολογικών ασθενών οι οποίες χρήζουν διαφορετικών προσεγγίσεων. Θα µας βοηθήσουν επίσης στη µείωση των υπαρκτών κοινωνικών ανισοτήτων στη θεραπευτική αντιµετώπιση του καρκίνου, σε τοπικό και παγκόσµιο επίπεδο».

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά