Με βάση τα ευρήματα, 25 Ενώσεις Καταναλωτών και άλλες Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών στην Ευρώπη και σε διάφορα μέρη του κόσμου, θα ζητήσουν από τις εθνικές Αρχές Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα να σταματήσουν τις παράνομες και μη σύννομες πρακτικές της βιομηχανίας διαδικτυακής διαφήμισης.

Σύμφωνα με την ΕΚΠΟΙΖΩ, η έκθεση αποκαλύπτει πως κάθε φορά που χρησιμοποιούμε εφαρμογές, εκατοντάδες κρυφές οντότητες λαμβάνουν προσωπικά δεδομένα, σχετικά με τα ενδιαφέροντα, τις συνήθειες και τη συμπεριφορά μας. Αυτές οι πληροφορίες χρησιμοποιούνται για την κατάρτιση προφίλ των καταναλωτών, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για στοχευμένη διαφήμιση, αλλά μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε διακρίσεις, χειραγώγηση και εκμετάλλευση.

«Αυτές οι πρακτικές είναι εκτός ελέγχου και παραβιάζουν την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία για την Προστασία των Δεδομένων. Η έκταση της παρακολούθησής μας καθιστά αδύνατο να κάνουμε ενημερωμένες επιλογές για το πώς συλλέγονται, μοιράζονται και χρησιμοποιούνται τα προσωπικά μας δεδομένα», αναφέρει ο Finn Myrstad, Διευθυντής ψηφιακής πολιτικής στο Νορβηγικό Συμβούλιο Καταναλωτών.

Το Νορβηγικό Συμβούλιο Καταναλωτών υπέβαλε σήμερα επίσημες καταγγελίες κατά της Grindr, μια εφαρμογή γνωριμιών για ομοφυλόφιλους, αμφιφυλόφιλους και τρανς ( gay, bi, trans, queer), και στις εταιρείες που λαμβάνουν προσωπικά δεδομένα μέσω της ανωτέρω εφαρμογής (Twitter MoPub, AppNexus AT&T, OpenX, AdColony, Smaato). Οι καταγγελίες απευθύνονται στην Νορβηγική Αρχή Προστασίας Δεδομένων για παραβιάσεις του Ευρωπαϊκού Κανονισμού της Προστασίας Δεδομένων (ΓΚΠΔ).

«Ο Κανονισμός της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την προστασία των καταναλωτών έναντι των εταιρειών που δεν σέβονται την ιδιωτική τους ζωή. Οι Ενώσεις Καταναλωτών από όλη την Ε.Ε. θα συνεχίσουν να αναλαμβάνουν δράση εναντίον εκείνων που παραβιάζουν τους κανόνες», λέει η Παναγιώτα Καλαποθαράκου, Αντιπρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ.

Κάθε φορά που ανοίγετε μια εφαρμογή, όπως τη Grindr, τα δίκτυα διαφήμισης λαμβάνουν την τοποθεσία σας (GPS), τα αναγνωριστικά της συσκευής σας, όπως επίσης και την πληροφορία ότι χρησιμοποιείτε μια εφαρμογή γνωριμιών για ομοφυλόφιλους. Αυτή είναι μία παραβίαση των δικαιωμάτων της ΕΕ για την προστασία της ιδιωτικής ζωής των χρηστών, λέει ο Max Schrems, ιδρυτής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ψηφιακών Δικαιωμάτων-Noyb. Η Noyb θα υποβάλει ξεχωριστές καταγγελίες στην Αυστρία κατά των ανωτέρω εταιρειών τις προσεχείς εβδομάδες.

Οι βλαβερές συνέπειες της κατάρτισης προφίλ

Πολλοί παράγοντες της διαδικτυακής διαφημιστικής βιομηχανίας συλλέγουν πληροφορίες για εμάς από διάφορες τοποθεσίες, όπως περιήγηση στο διαδίκτυο, συνδεδεμένες συσκευές και κοινωνικά μέσα δικτύωσης.

Όταν συνδυάζονται τα δεδομένα αυτά παρέχουν μια ολοκληρωμένη εικόνα των φυσικών προσώπων, αποκαλύπτοντας τι κάνουμε στην καθημερινότητά μας, τις μυστικές επιθυμίες μας και τις πιο ευάλωτες στιγμές μας.

«Αυτή η μαζική παρακολούθηση από εμπορικής σκοπιάς έρχεται συστηματικά σε αντίθεση με τα θεμελιώδη δικαιώματά μας και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για λόγους διάκριτικής μεταχείρισης, το χειρισμό και την εκμετάλλευσή μας. Η ευρεία παρακολούθηση έχει επίσης τη δυνατότητα να υποβαθμίσει σοβαρά την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στις ψηφιακές υπηρεσίες» λέει ο Myrstad. Επιπλέον, μια πρόσφατη έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας (Amnesty International report) απέδειξε πώς αυτά τα επιχειρηματικά μοντέλα, που βασίζονται στην άντληση των προσωπικών δεδομένων, αποτελούν σοβαρή απειλή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως η ελευθερία της γνώμης και της έκφρασης, η ελευθερία της σκέψης, το δικαίωμα στην ισότητα και στη μη διακριτικη μεταχείριση.

Τι πρέπει να γίνει;

Το Νορβηγικό Συμβούλιο Καταναλωτών παροτρύνει τις εταιρείες που βασίζονται στην ψηφιακή διαφήμιση να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις στο σημερινό δεσπόζον σύστημα της διαδικτυακής διαφήμισης, όπως είναι οι τεχνολογίες που δεν βασίζονται σε ευρεία ανταλλαγή και συλλογή προσωπικών δεδομένων.

«Η κατάσταση είναι εντελώς εκτός ελέγχου. Προκειμένου να μετατοπιστεί η σημαντική ανισορροπία ισχύος μεταξύ καταναλωτών και εταιρειών, οι σημερινές πρακτικές της συνεχούς παρακολούθησης και κατάρτισης προφίλ πρέπει να σταματήσουν» λέει ο Myrstad.

Υπάρχουν πολύ λίγες ενέργειες που μπορούν να κάνουν οι καταναλωτές για να περιορίσουν ή να αποτρέψουν τη μαζική παρακολούθηση και ανταλλαγή δεδομένων που συμβαίνει σε όλο το διαδίκτυο. Οι εθνικές Αρχές Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα πρέπει να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα επιβολής της νομοθεσίας για την προστασία των καταναλωτών από την παράνομη εκμετάλλευση των προσωπικών τους δεδομένων.

Γενικές πληροφορίες

– Οι τεχνικές δοκιμές πραγματοποιήθηκαν από την εταιρεία ασφάλειας Mnemonic.

– Η έρευνα για τη βιομηχανία της διαδικτυακής διαφήμισης πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια του ερευνητή Wolfie Christl των Cracked Labs.

– Η νομική ανάλυση και οι επίσημες καταγγελίες έγιναν με τη βοήθεια της μη κυβερνητικής οργάνωσης Νoyb.

– Ο πρόσθετος έλεγχος της εφαρμογής Grindr πραγματοποιήθηκε από τον ερευνητή Zach Edwards της MetaX.