Φλερτάρουν με το θάνατο απλά και μόνο για να δείξουν στην παρέα τους ότι είναι ατρόμητοι και να γίνουν αποδεκτοί. Στη σύγχρονη εποχή των social media, η μαγκιά δεν είναι ποιος θα βάλει γκολ, όπως συνέβαινε παλιά στις αλάνες, αλλά ποιος θα κρατήσει περισσότερο την αναπνοή του, μια δοκιμασία που φτάνει μέχρι λιποθυμίας και καταγράφεται, φυσικά, στα κινητά. Ή ποιος θα πεταχτεί πρώτος μπροστά στα διερχόμενα αυτοκίνητα. Διάφορες δοκιμασίες, που πολλές φόρες έχουν τραγική κατάληξη.

Αυτή είναι η νέα τρέλα στα social media, κυρίως στο TikTok, ανάμεσα σε ανηλίκους, που μπορεί όμως να αποβεί μοιραία. Η ανασφάλεια, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η ανάγκη επιβεβαίωσης, η μοναξιά, η ανάγκη να έχουν φίλους, η προβληματική ή και ανύπαρκτη επικοινωνία με τους γονείς τους, ακόμα και μια αδιάγνωστη ψυχική διαταραχή, όπως η κατάθλιψη, είναι μερικοί από τους λόγους που μπορεί να ωθήσουν ένα παιδί να πάρει μέρος σε αυτές τις παρανοϊκές δοκιμασίες. Στη χώρα μας, πριν από ενάμιση χρόνο, παρατηρήθηκε ότι μαθητές κρατούσαν την αναπνοή τους στα διαλλείματα, γεγονός που σόκαρε τους καθηγητές.

Διαβάστε ακόμα: Επιστήμη - Διατροφή: 1 στους 4 γονείς στις ΗΠΑ δηλώνει ότι το έφηβο παιδί του καταναλώνει καφεΐνη καθημερινά

Πιο τραγική, φυσικά, είναι η περίπτωση του 11χρονου Tommie-Lee Gracie Billington από το Ηνωμένο Βασίλειο, που συμμετείχε στο challenge μαζί με ένα φίλο του στο Λάνκαστερ και πέθανε ακαριαία έπειτα από καρδιακή προσβολή. Μόνο που εκείνος είχε πάρει μέρος σε μια διαφορετική δοκιμασία. «Πέθανε ακαριαία ύστερα από ξενύχτι στο σπίτι ενός φίλου. Τα αγόρια είχαν δοκιμάσει την τρέλα του TikTok “chroming”. Ο Tommie-Lee έπαθε αμέσως καρδιακή ανακοπή. Το νοσοκομείο έκανε τα πάντα για να τον επαναφέρει, αλλά τίποτα δεν λειτούργησε. Είχε φύγει. Η οικογένειά μας είναι εντελώς συντετριμμένη» δήλωσε η γιαγιά του αγοριού, Tina Burns. Η οικογένεια του 11χρονου πιστεύει ότι το TikTok πρέπει να «κάνει περισσότερα» για την ασφάλεια των χρηστών, ακόμα και να κλείσει, προκειμένου να αποτρέψει το θάνατο άλλων παιδιών, αναφέρει το σχετικό δημοσίευμα της «New York Post».

«Στην πραγματικότητα, θέλουμε να καταργηθεί το TikTok και να μην επιτρέπεται σε κανένα παιδί κάτω των δεκαέξι ετών να είναι σε κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Θέλουμε να βοηθήσουμε να σωθούν ζωές άλλων παιδιών και να ευαισθητοποιήσουμε τις οικογένειες, ώστε να κρατήσουν τα παιδιά τους ασφαλή» ανέφερε η κ. Burns. Πριν από τον 11χρονο Βρετανό, ένα έφηβο κορίτσι στην Αυστραλία πέθανε πρόσφατα, αφού εισέπνευσε τοξικές χημικές ουσίες από ένα κουτί. Το TikTok έχει δεχτεί επικρίσεις για την επικράτηση επικίνδυνων τάσεων ανάμεσα σε εφήβους.

Τι είναι το «chroming»

Στο «chroming», οι έφηβοι εισπνέουν αναθυμιάσεις από κοινά οικιακά αντικείμενα, όπως αεροζόλ, ασετόν (αφαιρετικό βερνικιού νυχιών), διαλύτες χρωμάτων και προϊόντα καθαρισμού, για να «φτιαχτούν», ενώ ταυτόχρονα τραβούν σε βίντεο τη διαδικασία και τα αποτελέσματα. Η τάση αυτή μπορεί να προκαλέσει σοβαρή εγκεφαλική βλάβη, ασφυξία, καρδιακή ανακοπή και πολλά άλλα με μία μόνο εισπνοή. Ο Αnthony Pizon, που ειδικεύεται στην τοξικολογία, εξηγεί στο UPMC γιατί είναι τόσο επικίνδυνη η συγκεκριμένη πρακτική. «Αφορά την εισπνοή όλων των ειδών υδρογονανθράκων. Ουσίες όπως οι μεταλλικές μπογιές περιέχουν ένα συγκεκριμένο υδρογονάνθρακα, που μπορεί να έχει μεθυστική επίδραση στον οργανισμό» ανέφερε.

Και συνέχισε: «Συνήθως, ο συγκεκριμένος υδρογονάνθρακας που αναζητούν οι άνθρωποι στα μεταλλικά χρώματα είναι κάτι που ονομάζεται τολουόλιο και είναι μεθυστικό. Η βλάβη ποικίλλει ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο το παίρνουν για να το ρουφήξουν» λέει. Η κατάχρηση μπορεί να έχει βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία, ακόμα και να αποβεί μοιραία. Οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις περιλαμβάνουν ασφυξία, καρδιακή ανακοπή, πνιγμό, κώμα, σπασμούς ή επιληπτικές κρίσεις, ασφυξία ή τραυματισμό. «Εάν δεν είστε προσεκτικοί, ιδίως όταν χρησιμοποιείτε σακούλα, μπορεί να εξαντλήσετε το οξυγόνο και ουσιαστικά να πεθάνετε από ασφυξία. Βάζετε τον εαυτό σας σε κίνδυνο. Μπορεί να έχει πραγματικά καταστροφικά αποτελέσματα» επισημαίνει ο γιατρός.

Παράλληλα, με μια ιντερνετική αναζήτηση, διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν δεκάδες διαδικτυακές προκλήσεις για παιδιά και εφήβους, όπως τα «Momo», «Jonathan Galindo», «Μπλε Φάλαινα», «η πρόκληση της κανέλας» και πολλά άλλα. Χωρίς, βέβαια, να παραλείπουμε και ίσως τη «νέα μόδα» που έχει κάνει την εμφάνισή της στη χώρα μας: στο δρόμο παραμονεύουν έφηβοι και την κατάλληλη στιγμή πετάγονται μπροστά στα αυτοκίνητα. Όλο αυτό καταγράφεται και ανεβαίνει μετά στις διάφορες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Οι διαδικτυακές προκλήσεις ξεκινάνε σαν πλάκα, ποντάρουν στον παρορμητισμό των παιδιών και των εφήβων και πολλές φορές καταλήγουν σε τραγωδία. Αυτά είναι τα πιο διαδεδομένα παιχνίδια θανάτου που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και έχουν αναστατώσει όλο τον κόσμο:

«Momo»

Πρόκειται για μια τρομακτική, αδύνατη γυναίκα με γουρλωμένα μάτια, με την οποία έρχεται κάποιος σε επαφή μέσω της εφαρμογής WhatsApp. Της στέλνουν μήνυμα και εκείνη τους βάζει να κάνουν μια σειρά από επικίνδυνες δοκιμασίες, που πρέπει να καταγράφονται στο κινητό από έναν άλλο. Και όποιος δεν το κάνει μέχρι τέλους ή θέλει να σταματήσει, αρχίζει να δέχεται απειλητικά μηνύματα.

«Blackout Challenge»

Σε αυτή την πρόκληση, οι χρήστες της πλατφόρμας καλούνται να προκαλέσουν ασφυξία στον εαυτό τους, π.χ. σφίγγοντας ένα καλώδιο ή κορδόνι παπουτσιού γύρω από το λαιμό τους, μέχρι να χάσουν τις αισθήσεις τους για λίγα δευτερόλεπτα και στη συνέχεια να καταγράψουν σε βίντεο τη στιγμή της ευφορίας, όταν ανακτούν ξανά τις αισθήσεις τους.

«Jonathan Galindo»

Πρόκειται ουσιαστικά για τη μετεξέλιξη της «Μπλε Φάλαινας». Ξαφνικά, σε διάφορα chat rooms διαδικτυακών παιχνιδιών, κάποιος εμφανίζεται φορώντας μια μάσκα που μοιάζει με τον Γκούφι. Αυτός τότε αναθέτει στα παιδιά διάφορες προκλήσεις, που θα πρέπει να του αποδείξουν ότι τις έκαναν.

Τι να προσέξουν

Όπως εξηγούν παιδοψυχολόγοι, σε δηλώσεις τους αναφορικά με τη μόδα των παιχνιδιών θανάτου και την επιμονή των παιδιών να τα ακολουθούν φανατικά, παραβλέποντας τον κίνδυνο για τη ζωή τους: «Τα παιδιά και κυρίως οι έφηβοι αναζητούν την αποδοχή και τη διάκριση ανάμεσα στους συνομηλίκους τους με κάθε τρόπο, ακόμα και ακραίο και επικίνδυνο. H ορμή της νεότητας τους δίνει την ψευδαίσθηση ότι είναι άτρωτοι και πως δεν θα πάθουν κανένα κακό.

Οι γονείς θα πρέπει να επιβλέπουν διακριτικά μεν, αποτελεσματικά δε τις ασχολίες και τα ενδιαφέροντα του παιδιού τους, περνώντας πάντα το αίσθημα της αγάπης, της αποδοχής και της θετικής ενίσχυσης, για να τονώσουν την αυτοπεποίθησή τους. Το σχολείο θα πρέπει να βοηθά τα παιδιά στη δημιουργία υγιούς προσωπικότητας με αξίες και πρότυπα και να αποτρέπει ανταγωνιστικές πρακτικές. Κάθε παιδί είναι μοναδικό και σημαντικό. Έχει τα δικά του χαρίσματα και ο στόχος θα πρέπει να είναι το ευ ζην, η χαρά και όχι αποκλειστικά η επιτυχία και η διάκριση». Η συμβουλή τους συνοψίζεται στο εξής: Δεν μπορούμε να κρατήσουμε τα παιδιά μακριά από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κάθε γονέας, όμως, έχει τον τρόπο να βρίσκεται δίπλα στο παιδί του και να το ενημερώνει σε τακτά χρονικά διαστήματα για το «εικονικό περιβάλλον του TikTok, του Instagram κ.λπ. Όταν το παιδί είναι καλά ενημερωμένο, αποκτά τη σιγουριά για το πώς να κινηθεί με ασφάλεια στο διαδίκτυο, χωρίς να συντρέχει λόγος ανησυχίας για τους πιθανούς κινδύνους».