Σχεδόν όλοι, όσοι έχουμε καταγράψει στη μνήμη μας τον Γιάννη Τσεκλένη ως “σχεδιαστή μόδας”, υποβαθμίζουμε άθελά μας το σύνολο του τεράστιου έργου του. O Γιάννης Τσεκλένης, με σημερινούς όρους θα οριζόταν ως creative director, δημιουργικός διευθυντής δηλαδή, συν τις υπόλοιπες υψηλόβαθμες διοικητικές θέσεις ενός oίκου pret-a-porter!

Το ξεκίνημα

Ο Γιάννης ήταν γιος εύπορης οικογένειας. Η μητέρα του Κωνσταντινουπολίτισσα κι ο πατέρας του με κατάστημα υφασμάτων δικής του σχεδίασης, στη γωνία Ερμού και Βουλής. Το pret-a-porter εκείνη την εποχή στη χώρα μας ξεκινούσε πάντοτε από ένα τόπι ύφασμα! Το κατάλληλο εννοείται…

Μικρός μαθήτευσε στο Κολέγιο Αθηνών, απ’ όπου εκδιώκεται και συνεχίζει στη Σχολή Μωραϊτη. Δεν διακρίνεται για τις επιδόσεις του στο σχολείο, όμως είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στους μαθητικούς κύκλους. Αποφοιτώντας από ένα καλό σχολείο και μη έχοντας κάτι ελκυστικό για ασχοληθεί μαζί του επαγγελματικά, απευθύνθηκε στους φίλους και συμμαθητές του. Ξεκινά λοιπόν τη διερεύνηση του επαγγελματικού προσανατολισμού του, ως διαφημιστής.

Ο φίλος του Σπύρος Μεταξάς, του αναθέτει την πρώτη του δουλειά, να σχεδιάσει το μπουκάλι του γνωστότερου τότε παγκοσμίως ελληνικού brand: του διάσημου μπράντι Metaxas. Αντίστοιχες δουλειές παίρνει και από τον αδελφικό του φίλο Άγγελο Κανελλόπουλο, της γνωστής επιχειρηματικής οικογένειας των τσιμέντων Τιτάν. Ο Γιάννης Τσεκλένης μαθαίνει να συνδυάζει την έμφυτη αισθητική του με την επιχειρηματικότητα και να προσανατολίζεται στην “τέχνη για τους πολλούς”.

Η μόδα είναι μονόδρομος

Σε αυτή τη φάση της επαγγελματικής του δραστηριοποίησης αντιμετωπίζει μια αλληλουχία ικαθοριστικών γεγονότων: το 1963 γεννιέται το μοναχοπαίδι του, ο Κωνσταντίνος (ο Τσεκλένης είχε παντρευτεί το 1960, σε ηλικία 23 ετών), πεθαίνει ο πατέρας το 1964 και την επόμενη χρονιά, γνωρίζει τη γυναίκα της ζωής του και παίρνει ταυτόχρονα διαζύγιο! Προτού πεθάνει ο πατέρας του προλαβαίνει να τον προτρέψει να μην εγκαταλείψει “τη μόδα”, ενώ η γυναίκα της ζωής του είναι το κορυφαίο μανεκέν της χώρας η Έφη Μελά! Η ζωή του δείχνει το δρόμο και ο Γιάννης Τσεκλένης υπακούει…

Αναλαμβάνει την οικογενειακή επιχείρηση και ξεκινάει να τυπώνει στα υφάσματα τα δικά του σχέδια, αρχαιοελληνικά στην πλειοψηφία τους. Προσπαθώντας να τα προωθήσει συναντά πολλές πόρτες κλειστές, όχι όμως και αυτή του “Maison de Couture Kritsas”. Ο Ντίμης Κρίτσας είναι σχεδιαστής υψηλής ραπτικής, που μαθήτευσε μάλιστα στο ατελιέ του “μεγάλου” Balenciaga στο Παρίσι. Ο Τσεκλένης βάζει τα υφάσματα με τα δικά του σχέδια και ο Κρίτσας σχεδιάζει μια ολόκληρη συλλογή. Η συνεργασία αποδεικνύεται επιτυχής, ο Τσεκλένης σχεδιάζει μια καινούρια ελληνοπρεπή συλλογή υφασμάτων με τίτλο “Waves” και ο Κρίτσας τα πατρόν μιας νέας κολεξιόν. Ο Τσεκλένης ρίχνει την ιδέα να τα προωθήσουν στις ΗΠΑ. Και τότε έρχεται η πρώτη καθοριστική επιτυχία και για τους δύο.

Η Elizabeth Arden, η μεγάλη κυρία της αμερικανικής κοσμετολογίας (και της μόδας τότε), αποφασίζει χωρίς πολλές συζητήσεις, να αγοράσει το σύνολο της συλλογής και 5 χιλιόμετρα ύφασμα επιπλέον για τα καταστήματά της! O Τσεκλένης αισθάνεται πως βρίσκεται στον 102ο όροφο του Empire State Building και αντικρίζει ολόκληρο τον κόσμο και ο Κρίτσας στην κορυφή του σχεδιαστικού Ολύμπου…

Διαφημίζοντας την Ελλάδα

Έξι μήνες αργότερα ακολουθεί άλλο ένα συμβόλαιο με τον κολοσσό Puritan Fashion Corporation, που μέσω 16 εταιριών διοχέτευε ενδύματα σε όλες τις ΗΠΑ. Ο Τσεκλένης συνειδητοποιεί πως η Ελλάδα «πουλάει», και οι δύο συνοδοιπόροι ξεκινούν τη διαφημιστική εκστρατεία «The Greek Fashion Odyssey» στο εξωτερικό. Σ’ αυτήν συμμετέχουν και άλλοι που ενδιαφέρονται να αυξήσουν τις πωλήσεις τους στο εξωτερικό: ο ΕΟΤ, ο Μεταξάς με τα μπράντι του και ο Ωνάσης με την Ολυμπιακή Αεροπορία. Ο Ωνάσης μάλιστα βάζει και έξτρα χρήματα από την τσέπη του για τη χρηματοδότηση της καμπάνιας. Ο Τσεκλένης πάντως συνεχίζει τις εκστρατείες για την προώθηση της Ελληνικής Μόδας και στα χρόνια που ακολουθούν, μέχρι το θάνατό του.

Συνεχίζει να σχεδιάζει ελληνικά μοτίβα και ακολουθώντας μια συμβουλή που του δίνεται, πως τα σχέδιά του “είναι ήδη πολύπλοκα και δε χρειάζεται να είναι εξίσου σύνθετο και το ράψιμο”, σταματάει τη συνεργασία του με τον Κρίτσα.

Το 1967 η πρώτη μπουτίκ μόδας Tseklenis ανοίγει στην Ερμού και ακολουθούν κι άλλες: στη συμπρωτεύουσα και στη Μύκονο.

Τέσσερα χρόνια αργότερα ανοίγει μπουτίκ στη Βηρυτό, στο Κουβέιτ, στη Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας και showroom στην Οζάκα.

Ο Γιάννης Τσεκλένης είναι πλέον “διεθνής” παίκτης στο χώρο της μόδας και του design και ξένοι κολοσσοί στο χώρο της ένδυσης αποζητούν συνεργασία μαζί του.

Υπογραφή Tseklenis παντού

Αν στο εξωτερικό ο Γιάννης Τσεκλένης θεωρείται κορυφαίος σχεδιαστής στο pret-a-porter, στην Ελλάδα η αισθητική Tseklenis κυριαρχεί παντού: πέραν της ένδυσης, σε οτιδήποτε εναπόκειται σε δημόσια θέαση! Επανασχεδιάζει τις στολές για τα πληρώματα της Ολυμπιακής Αεροπορίας (που τις προηγούμενες υπόγραφε ο Pierre Cardin!), τους συρμούς του Προαστιακού, λεωφορεία, το facelift και το εσωτερικό του Fiat 126, τις στολές της ενοποιημένης Αστυνομίας και μια σειρά γυαλιών ηλίου.

Οι σχολικές ποδιές που υπογράφει επί σειρά ετών για το Μινιόν με ύφασμα της Πειραϊκής – Πατραϊκής, αποτελούν το όνειρο κάθε μαθήτριας και τον εφιάλτη πολλών γονέων, μια και πωλούνται σε τετραπλάσια τιμή από τις “κοινές” ανυπόγραφες της ίδιας εταιρείας! Επίσης υπογράφει τη διακόσμηση της Μητρόπολης Αθηνών στους γάμους της πριγκίπισσας Σοφίας με τον Ισπανό διάδοχο του θρόνου Juan Carlos, όπως και της Άννα Μαρίας με τον διάδοχο Κωνσταντίνο, αλλά και την εμφάνιση της Άννας Βίσση στη Eurovision του 1980.

Το πρώτο art boutique ξενοδοχείο της χώρας Vedema στη Σαντορίνη φέρει την υπογραφή Tseklenis, όπως και μια πλειάδα άλλων ξενοδοχείων στις Κυκλάδες και στην Κρήτη.

Ο επίλογος

Ο Γιάννης Τσεκλένης έζησε μέχρι το τέλος του με τη γυναίκα της ζωής, την Έφη Μελά, την οποία παντρεύτηκε το 1975. Ο κορυφαίος Έλληνας σχεδιαστής έφυγε το 2020, σαράντα πέντε χρόνια  μετά από τις 5% πιθανότητες που του έδιναν οι γιατροί για να επιζήσει από ένα προχωρημένο μελάνωμα που του κόστισε το δεξί του χέρι…