Η 25η Νοεμβρίου έχει ανακηρυχθεί από τον ΟΗΕ ως Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των γυναικών, με σκοπό να αναδείξει ότι η βία κατά των γυναικών έχει παγκόσμια διάσταση και δεν κάνει διαχωρισμό μεταξύ συνόρων, πολιτισμών ή και κοινωνικών τάξεων και ότι ακόμα και αν δεν συμβαίνει σε εμάς, συμβαίνει δίπλα μας.

Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών για να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση. Η Ημέρα αυτή είχε καθιερωθεί ήδη από το 1981 από γυναικείες οργανώσεις, σε ανάμνηση της φρικτής δολοφονίας των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από τη Δομινικανή Δημοκρατία, με διαταγή του δικτάτορα Τρουχίλο στις 25 Νοεμβρίου 1960.

Στα πορτοκαλί ντύθηκαν χθες βράδυ η Βουλή και ο Λευκός Πύργος στη Θεσσαλονίκη, παραμονή της Παγκόσμιας Ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών.

Τα στοιχεία σοκάρουν

3.500 γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας της ενδοοικογενειακής βίας στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ. 62 εκατομμύρια γυναίκες στην ΕΕ, δηλαδή 1 στις 3 γυναίκες ηλικίας 15 και άνω, έχει υπάρξει θύμα σωματικής ή και σεξουαλικής βίας.

13 εκατομμύρια γυναίκες σε διάστημα 12 μηνών κατά τη διεξαγωγή της πανευρωπαϊκής έρευνας είχαν βιώσει κάποια μορφή ψυχολογικής βίας από έναν τέως ή νυν σύντροφο.

Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες στατιστικές της Ε.Ε., μία στις τέσσερις Ελληνίδες άνω των 15 έχει βιώσει σωματική ή σεξουαλική βία τουλάχιστον μια φορά στη ζωή της, ενώ το κόστος της έμφυλης βίας για τη χώρα (απώλεια οικονομικής παραγωγής, χρήση υπηρεσιών, και προσωπικό κόστος) ανέρχεται στα 5 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο (European Institute for Gender Equality, 2017).

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γ.Γ.Ι.Φ. κατά τη διάρκεια του 2018, στα Συμβουλευτικά Κέντρα απευθύνθηκαν 4.909 γυναίκες, 286 γυναίκες φιλοξενήθηκαν στους Ξενώνες Φιλοξενίας, ενώ η Γραμμή SOS 15900 δέχθηκε 5.088 κλήσεις!
Από τις γυναίκες θύματα βίας που κάλεσαν την γραμμή SOS 15900 το 30% είναι απασχολούμενες, το 53% είναι έγγαμες, το 64% μητέρες και ηλικίας κυρίως μεταξύ 25 – 54.

Από τις 5.088 κλήσεις του 2018, οι 4116 (81%) αφορούσαν σε καταγγελίες περιπτώσεων έμφυλης βίας. Συγκεκριμένα, οι 2864 κλήσεις (70%) αφορούσαν σε καταγγελίες των ίδιων των κακοποιημένων γυναικών, ενώ οι 1252 κλήσεις (30%), αφορούσαν σε καταγγελίες από τρίτα πρόσωπα (κυρίως από φίλους/-ες 26%, γονείς 11%, άλλους συγγενείς 10%, αδελφός/ή 12%, γείτονας 15% και άλλα άτομα 17%).

Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ) είναι ο πρώτος δημόσιος φορέας που δημιούργησε και λειτουργεί Συμβουλευτικά Κέντρα για τη Βία κατά των Γυναικών.

Τα Συμβουλευτικά Κέντρα της ΓΓΙΦ στελεχώνονται από ειδικό επιστημονικό προσωπικό συμβούλων εξειδικευμένων στην προσέγγιση των γυναικών με την οπτική του φύλου (ψυχολόγους, κοινωνικές/-ούς λειτουργούς και νομικούς) και παρέχουν ΔΩΡΕΑΝ υπηρεσίες πληροφόρησης και συμβουλευτικής στις γυναίκες που απευθύνονται σε αυτά, στο πλαίσιο ολοκληρωμένων δράσεων ψυχοκοινωνικής στήριξης.

Λειτουργούν ήδη Συμβουλευτικά Κέντρα της ΓΓΙΦ στην Αθήνα, Πειραιά, Ηράκλειο, Λαμία, Πάτρα, Τρίπολη, Ιωάννινα, Κέρκυρα, Κομοτηνή, Λάρισα, Μυτιλήνη και Ερμούπολη, Θεσσαλονίκη και Κοζάνη.

Η Γενική Γραμματεία Ισότητας παροτρύνει όλες τις γυναίκες που υποφέρουν σιωπηλά να υπερβούν την μοναξιά και να επιδείξουν μηδενική ανοχή στη βία, να απευθυνθούν στις δομές της ΓΓΙΦ και να σπάσουν τη σιωπή στέλνοντας το μήνυμα «δεν είσαι η μόνη – δεν είσαι μόνη».


Το Τμήμα Φεμινιστικής Πολιτικής/Φύλου του ΣΥΡΙΖΑ επ’ αφορμή της 25ης Νοέμβρη, Παγκόσμιας Ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, εξέδωσε το ακόλουθο μήνυμα:

Η 25η Νοέμβρη κηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Όμως αυτή η μέρα δεν είναι μόνο μια επέτειος μνήμης, αλλά αποτελεί μία μέρα διεκδίκησης και αγώνα ενάντια στη βία κατά των γυναικών. Η μέρα αυτή είναι υπόμνηση για το σύγχρονο παρόν της βίας κατά των γυναικών και την επείγουσα ανάγκη να ανατραπούν και να εξαλειφθούν οι συνθήκες ανοχής και αναπαραγωγής της έμφυλης βίας. Γυναικοκτονίες. Βιασμοί. Σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία, στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο, στις φοιτητικές εστίες. Διακίνηση γυναικών με σκοπό την πορνεία. Εκμετάλλευση, οικονομική και σεξουαλική, προσφυγισσών και μεταναστριών. Ενδοοικογενειακή βία. Σεξισμός και υποτίμηση των γυναικών στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Η βία κατά των γυναικών δεν κάνει διακρίσεις και τη συναντάμε παντού: στο σπίτι, στο δρόμο, στη δουλειά, στο σχολείο, στην πολιτική, στην τηλεόραση και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τη μέρα και τη νύχτα, σε ανήλικες, ενήλικες και ηλικιωμένες, σε πλούσιες και φτωχές. Έχει τις ρίζες της στις πατριαρχικές αντιλήψεις εξουσίας ανάμεσα στα δύο φύλα που επιβιώνουν μέχρι σήμερα και αποτελούν επίδειξη κυριαρχίας και ελέγχου του γυναικείου σώματος.

Είναι η μέρα που ενώνουμε τη φωνή μας με τις γυναίκες που διεκδικούν και αντιστέκονται, που σπάνε το φράγμα της σιωπής, που ανατρέπουν τους μύθους περί συνενοχής και παίρνουν θέση ενάντια στη βία κατά των γυναικών. Κινήματα όπως το #MeToo για τη σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο του θεάματος αλλά ευρύτερα της εργασίας που ξεκίνησε στην Αμερική και επεκτάθηκε και στην Ευρώπη και μόλις πρόσφατα εξελίσσεται και στην Ινδία, το κίνημα #NiUnaMenos, Ούτε μία λιγότερη!, όπου γυναίκες στην Αργεντινή αλλά και σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής απεργούν και βγαίνουν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στη σεξιστική βία και τις δολοφονίες συμβάλλουν στην παγκόσμια ευαισθητοποίηση και στη δημιουργία ενός μετώπου μηδενικής ανοχής στη βία κατά των γυναικών. Διότι το «προσωπικό είναι πολιτικό» και άρα η βία κατά των γυναικών δεν αφορά αποκλειστικά τις γυναίκες και τα κορίτσια, αλλά το σύνολο της κοινωνίας. Γι’ αυτό θα πρέπει να καταγγέλλεται δημόσια από όλους και όλες, πολίτες, εκπροσώπους φορέων, λειτουργούς της πολιτείας, θεσμικούς παράγοντες, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, πολιτικά κόμματα και συνδικαλιστικές οργανώσεις. Η αναφορά και η καταδίκη της έμφυλης βίας συνιστούν αναπόσπαστο μέρος της πολιτικής παρέμβασης για την πρόληψη και εξάλειψή της. Διότι μας αφορά όλες και όλους, όσες και όσους θέλουμε να κάνουμε βήματα μπροστά για την άρση των έμφυλων διακρίσεων, την έμπρακτη κατοχύρωση των δικαιωμάτων των γυναικών και τη χειραφέτησή τους από την πατριαρχία.

Η έμφυλη βία έχει πολλές αποχρώσεις. Μας αφορά εξίσου η ρατσιστική, σεξιστική, τρανσφοβική και ομοφοβική βία που στρέφεται εναντίον των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων αναπαραγόμενη σε ακροδεξιούς θύλακες που δεν διστάζουν να λιντσάρουν σε δημόσια θέα τον Ζακ Κωστόπουλο, ακτιβιστή του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος.

Η χώρα μας ψήφισε τον περασμένο Μάρτιο στο ελληνικό κοινοβούλιο τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης κάνοντας νόμο του κράτους την πρώτη διεθνή συνθήκη που ορίζει και κατονομάζει την έμφυλη βία, την βία με βάση το φύλο. Τη Σύμβαση με την οποία δίνεται το εναρκτήριο λάκτισμα για την ποινικοποίηση όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών αλλά και για την θέσπιση της συντονισμένης δράσης της πολιτείας για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και κατά των κοριτσιών.

Τώρα ανοίγεται μπροστά μας το πεδίο της εφαρμογής.

Τώρα ανοίγεται μπροστά μας η ανάγκη για κοινωνική αλλαγή, για εξάλειψη της σεξιστικής κουλτούρας, για να έρθουν στο φως αθέατες όψεις του σεξισμού της καθημερινότητας, αλλά και για να εξαλειφθούν οι εμπεδωμένες σεξιστικές συμπεριφορές και στάσεις στο δημόσιο χώρο. Συμπεριφορές και στάσεις που αναπαράγουν την έμφυλη βία, τις έμφυλες ανισότητες και την υποτίμηση της αξιοπρέπειας των γυναικών.

Τώρα ανοίγεται μπροστά μας η ανάγκη να αρθεί ο σεξισμός και η ομοφοβία.

Δημιουργούνται καλύτερες προϋποθέσεις για να σπάσει η σιωπή και η ανοχή απέναντι στις πολλαπλές μορφές της έμφυλης βίας.

Για να σπάσει η σιωπή για :

τις γυναικοκτονίες,
τους βιασμούς,
τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων,
τους αναγκαστικούς γάμους και τις αναγκαστικές στειρώσεις,
τα εγκλήματα στο όνομα της «τιμής»
την ενδοοικογενειακή βία και τη βία μεταξύ συντρόφων,
την σωματική, ψυχολογική και λεκτική κακοποίηση των γυναικών,
την σεξουαλική παρενόχληση